WORK LIFE IN PLAZA IN HAKAN BIÇAKCI'S NOVEL OF DOĞA TARİHİ

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 1, 108 - 124, 31.03.2024

Umut Dağıstan

https://doi.org/10.37999/udekad.1400775

Öz

The phenomenon of work, which determines the individual's position in social life, is one of the most important concepts of modern life. Many researchers from different fields have shown the importance of the phenomenon of working in social life. Although working is seen as an important condition for living, today this phenomenon has been given much more meaning, and above all, work has now been seen as an element of identity. From a historical perspective, the perception of the concept of "work" has shown changes in different periods. Factors such as cultural codes, technological understandings, levels of social development have been effective in these changes. In this study, it is aimed to examine the economic, psychological and social life of the white collar class working under intense pressure in the plazas. This review will be conducted within the framework of Hakan Bıçakcı's novel Doğa Tarihi. Based on this, passages from the life of the main hero will be selected and evaluated from the novel, based on the research subject of the article. There are two main starting points of the study. The first is the examination of the white-collar class considered as plaza employees, and the other is the idea that works of fiction can open different perspectives in the field of business administration.

Anahtar Kelimeler

White collar, Plaza Employee, The Working Phenomenon

HAKAN BIÇAKCI’NIN DOĞA TARİHİ ROMANINDA PLAZA’DA ÇALIŞMA HAYATI

Öz

Bireyin toplumsal hayattaki konumunu belirleyen çalışma olgusu modern hayatın en önemli kavramlarından biridir. Farklı alanlardan birçok araştırmacı toplumsal hayatın içinde çalışma kavramının önemini ortaya koymuştur. Çalışma, yaşamanın önemli bir koşulu olarak görülse de, günümüzde bu olguya bundan çok daha fazla anlam yüklenmiş, her şeyden önce çalışma artık kimliğin bir unsuru olarak görülmüştür. Tarihsel perspektiften bakıldığında "çalışma" kavramının algılanışı farklı devirlerde değişiklikler göstermiştir. Değişikliklerde kültürel kodlar, teknolojik anlayışlar, sosyal gelişme düzeyleri gibi nedenler etkili olmuştur. Bu çalışmada plazalarda yoğun baskı altında çalışan beyaz yakalı sınıfın ekonomik, psikolojik ve sosyal hayatının incelenmesi amaçlanmıştır. İnceleme Hakan Bıçakcı’nın Doğa Tarihi adlı romanı çerçevesinde yapılacaktır. Buradan hareketle romandan makalenin araştırma konusunu temel alacak şekilde, ana kahramanın hayatından pasajlar seçilerek değerlendirilecektir. Çalışmanın iki temel çıkış noktası bulunmaktadır. İlki plaza çalışanları olarak tanımlanan beyaz yakalı sınıfın incelenmesi, diğeri ise kurgu eserlerin genelde sosyal bilimler özelde işletme alanına farklı perspektifler açabileceği düşüncesidir.

Anahtar Kelimeler

Beyaz Yakalı, Plaza Çalışanı, Çalışma Olgusu

Kaynakça

• Aygül, S. (2015). Plaza çalışanı olmak. T24. https://t24.com.tr/yazarlar/suheyl-aygul/plaza-calisani-olmak,13339.
• Bahou,V. (1961). Social science and literature. Peabody Journal of Education, 39 (3), 162- 168. https://doi.org/10.1080/016195661095370422
• Balzac, H. (2018). Çalışanın Fizyolojisi (çev. Münif Sair). Vakıfbank Kültür Yayınları.
• Bateson, P. & Martin, P. (2014). Oyun, Oyunbazlık, Yaratıcılık ve İnovasyon (çev. Songül Kırgezen). Ayrıntı Yayınları.
• Bauman, Z. (1999). Çalışma, Tüketicilik ve Yeni Yoksullar (çev. Ümit Öktem). Sarmal Yayınları.
• Benton, R., Hafeez, A.,& Mun, E. (2021). Changing employment relations under a fractured corporate elite. Socio-Economic Review, 19 (1), 189-218. https://doi.org/10.1093/ser/mwz008
• Bıçakcı H. (2015). Doğa Tarihi. İletişim Yayınları.
• Bloch, B. (1995). Using literature to teach cross-cultural management: A German perspective, Die Unterrichtspraxis, 28(2), 146-152. https://doi.org/10.2307/35311244
• Bourdieu, P. (2015). Dünyanın Sefaleti (çev. Levent Ünsaldı). Heretik Yayınları.
• Bülbül, Ş. & Giray, S. (2012). İş ve Özel Yaşam (İş Dışı Yaşam) Memnuniyeti Arasındaki İlişki Yapısının Doğrusal Olmayan Kanonik Korelasyon Analizi ile İncelenmesi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12 (4), 101-114.
• Casserly, M. (2012). Top Five Personality Traits Employers Hire Most. http://www.forbes.com/sites/meghancasserly/2012/10/04/top-five-personalitytraits-employers-hire-most
• Colomby, R. K., Oltramari, A. P. & Rodrigues, M. B. (2018). Integrating perspectives: proposal for the analysis of work as a multifaceted phenomenon. Revista de Gestão, 25 (1), 65-83. https://doi.org/10.1108/REGE-11-2017-007
• Clouston, T. J. (2014). Whose Occupational Balance is it Anyway? The Challenge of Neoliberal Capitalism and Work–Life Imbalance. British Journal of Occupational Therapy, 77 (10), 507-515. https://doi.org/10.4276/030802214X14122630932430
• Coser, L. A. (1963). Sociology Through Literature: An Introductory Reader. Englewood Cliffs, Prentice Hall.
• Crouch, C. (2014). Neoliberalizmin Garip Ölümsüzlüğü (çev. Uğur Gezen). Açılım Kitap.
• Czarniawska-Joerges, B. (1999). Writing management: Organization theory as a literary genre. Oxford University Press.
• Çakır, M. (2019). Yeni İletişim Teknolojilerinin Gelişimi Bağlamında Kent. Etkileşim, (3), 12-27. https://doi.org/10.32739/etkilesim.2019.3.42
• Çolak, A. (2005). Esneklik ve Esnekliğe Eleştirel Bir Yaklaşım. Çalışma Yaşamında Dönüşümler, (Der. Aşkın Keser). Ezgi Kitabevi, 339-365.
• De Cock, C. & Land, C. (2006). Organization/literatüre: exploring the seam. Organization Studies, 27(4), 517- 535. https://doi.org/10.1177/0170840605058233
• Esin, P. (1982). İş Bölümü, Yabancılaşma ve Sosyal Politika. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları.
• Fleming, P. (2020). Çalışmanın Mitolojisi (çev. Ebru Kılıç). Koç Üniversitesi Yayınları.
• Gezgin, M. F. (2000). Çalışma Sosyolojisi-Sosyal Gelişme Kitle İletişimi İlişkileri. Journal of Economy Culture and Society, 26, 55-95.
• Glazer, N. (1993). Women’s Paid and Unpaid Labor: The Work Transfer in Health Care and Retailing. Temple University Press.
• Gorz, A. (2007). İktisadi Aklın Eleştirisi (çev. Işık Ergüden). Ayrıntı Yayınları.
• Harvey, D. (2012). Asi Şehirler; Şehir Hakkından Kentsel Devrime Doğru (çev. Ayşe Deniz Temiz). Metis Yayınları.
• Hu, X., Kaplan, S., & Dalal, R. S. (2010). An examination of blue- versus white-collar workers’ conceptualizations of job satisfaction facets. Journal of Vocational Behavior, 76 (2), 317-325. https://doi.org/10.1016/j.jvb.2009.10.014
• Kına, S. A. (2022). Türk sinemasında yeni beyaz yakalı temsili: Son Çıkış ve Küçük Şeyler örnekleri. Yedi, 28, 125- 139. https://doi.org/10.17484/yedi.1057378
• Kiechel, W. (1989). The workaholic generation. Fortune, 10, 50-62.
• Killinger, B. (1991), Workaholics: The Respectable Addicts. Simon and Schuster.
• Krishnakumar, S. & Neck, C. P. (2002), The ‘what’, ‘why’ and ‘how’ of spirituality in the workplace. Journal of Managerial Psychology, 17 (3), 153-164. https://doi.org/10.1080/14766086.2016.1185292
• Leidner, R. (2006). İdentity at Work. Social Theory at Work. Marek Korczynski, Randy Hodson & Paul Edwards (ed). Oxford University Press, 424-463.
• Lordoğlu, K. & Törüner, M. (1995). Çalışma Ekonomisi. Beta Yayınları.
• Mayer S, Noiseux Y. (2015). Organizing at Walmart: Lessons from Quebec’s women. Global Labour Journal 6(1), 4-23. https://doi.org/10.15173/glj.v6i1.2455
• Méda, D. (2004). Emek: kaybolma yolunda bir değer mi? (çev. Işık Ergüden). İletişim Yayınları.
• Moraes, L. F., Swan, J. A. & Cooper, C. L. (1993). A study of occupational stress among government white- collar workers in Brazil using the occupational stress indicator. Stress&Health, 9 (2), 91-104. https://doi.org/10.1002/smi.2460090206
• Moultrie, J., Nilsson, M., Dissel, M., Haner, E., Janssen, S. & Lugt, R. (2007). Innovation Spaces: Towards a Framework for Understanding the Role of the Physical Environment in Innovation. Innovatıon Spaces, 16 (1), 53-65. https://doi.org/10.1111/j.1467-8691.2007.00419.x.
• Naughton, T. J. (1987) A conceptual view of workaholism and implications for career counseling and research. The Career Development Quarterly, 35, 180-187.
• Oates, W. (1971). Confessions of a Workaholic: The Facts About Work Addiction. World Publishing.
• Ören, E. (2015). Neo-liberal Yönetimsellik, Çalışma İlişkileri ve Girişimci Özne. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 29 (1), 155-169.
• Özkan, M. (2014). Tam Anlamıyla Bir Plaza Çalışanı Olmak İçin Yapmanız Gereken 10 Şey. Onedio. https://onedio.com/haber/tam-anlamiyla-bir-plaza-calisani-olmak-icin-yapmaniz-gereken-10-sey- 388060
• Öztürkoğlu, Y. (2013). Tüm yönleriyle esnek çalışma modelleri. Beykoz Akademi Dergisi, 1 (1), 109-129. https://doi.org/10.14514/BYK.m.21478082.2013.1/1.109-129
• Paton, C. (2001) The state in health: Global capitalism, conspiracy, cock-up and competitive change in the NHS. Public Policy and Administration, 16 (4), 61-83. https://doi.org/10.1177/09520767010160
• Phillips, N. (1995). Telling organizational tales: On the role of narrative fiction in the study of organizations. Organization Studies, 16(4), 625–649. https://doi.org/10.1177/017084069501600408
• Piasna, A (2015) ‘Thou shalt work hard’: Fragmented working hours and work intensification across the EU. Forum Socjologiczne, 1, 77-89.
• Pink, D. (2020). Drive Nasıl Motive Oluruz? Nasıl Motive Ederiz? (çev. Levent Göktem). Mediacat Kitapları
• Rhodes, C. & Brown A. D. (2005). Writing responsibly: narrative fiction and organization studies. Organization, 12(4), 505–529. https://doi.org/10.1177/1350508405052757
• Sandel, M. (2015). Paranın Satın Alamayacağı Şeyler (çev. Mehmet Kocaoğlu ). Eksi Kitaplar.
• Sennett, R. (2002). Karakter Aşınması (çev. Barış Yıldırım). Ayrıntı Yayınları.
• Sennett, R. (2011). Otorite (çev. Kamil Durand). Ayrıntı Yayınları.
• Sennett, R. (2017). Yeni Kapitalizmin Kültürü (çev. Aylin Önocak). Ayrıntı Yayınları.
• Sınmaz, S. (2015). Gelişen İletişim Teknolojilerinin Kentsel Yaşam ve Kamusal Mekânlar Üzerindeki Yansımaları. Tasarım + Kuram, 20, 63-75.
• Spreitzer, G., Sutcliffe, K., Dutton, J., Sonenshein, S., & Grant, A. M. (2005). A socially embedded model of thriving at work. Organization science, 16 (5), 537-549. https://doi.org/10.1287/orsc.1050.0153
• Strangleman, T. & Warren T. (2008). Work and Society Sociological Approaches, Themes and Methods. Routledge.
• Şenel, A. (1995). İlkel Topluluktan Uygar Topluma. Bilim ve Sanat Yayınları.
• Şenocaklı, M. (2022, Eylül 2). Plaza gençliği artık kariyeri değil hayatı tercih ediyor. Oksijen Gazetesi. https://gazeteoksijen.com/yazarlar/mine-senocakli/plaza-gencligi-artik-kariyeri-degil-hayati-tercih- ediyor-160516
• Tanner, S. T., Kalimo, R., & Mutanen, P. (2002). The process of burnout in white-collarand blue-collar jobs: eight-yearprospective study of exhaustion. Journal of Organizational Behavior. 23, 555- 570. https://doi.org/10.1002/job.155
• Telford, L., & Briggs, D. (2022). Targets and overwork: Neoliberalism and the maximisation of profitability from the workplace. Capital & Class, 46 (1), 59-76. https://doi.org/10.1177/03098168211022208
• Ulusoy, Ş. B. (2018). Mekansız Zamanlar Zamansız Mekanlar Arasındaki Plaza Çalışanı Beyaz Yaka’lar. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 3 (1), 241-261.
• Watson, C. (2011). Staking a small claim for fictional narratives in social and educational research. Qualitative Research, 11(4), 395-408. https://doi.org/10.1177/1468794111404317
• Weeks, K. (2014). Çalışma Sorunu (çev. Tamer Tosun). Ayrıntı Yayınları.