Çoklu Yetersizliğe Sahip Çocuğu Olan Ebeveynlerin Serbest Zaman Etkinliklerine Yönelik Görüşlerinin İncelenmesi

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 2, 158 - 184, 10.10.2019

Evgin Çay , Emine Eratay

https://doi.org/10.32960/uead.596857

Öz

Bu çalışmada çoklu yetersizliği (ÇYE) olan
öğrencilerin serbest zamanlarda yaptıkları etkinliklerin ebeveyn görüşlerine
göre incelemek amaçlanmıştır. Araştırmaya ÇYE sahip çocuğu olan 10’u bayan,
beşi erkek olmak üzere toplam 15 ebeveyn katılmıştır. Araştırma nitel araştırma desenine göre kurgulanmış
olup araştırmada yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ile veriler toplanmıştır.
Görüşmeler dokuz ile 18 dk arasında sürmüştür. Yapılan görüşmelerden elde
edilen veriler betimsel analiz tekniği ile çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda;
ÇYE olan öğrencilerin evde serbest zamanlarında daha çok televizyon
izledikleri, kitap okudukları, müzik dinledikleri ve cep telefonuyla
oynadıkları tespit edilmiştir. Ebeveynler, evde serbest zamanlarda çocuklarıyla
egzersiz yaptıklarını, oyun oynadıklarını, sinemaya ve yemeğe gittiklerini;
sohbet ettiklerini, birlikte kitap okuduklarını, dini ibadetlerde
bulunduklarını ve seyahat ettiklerini ifade etmişlerdir. 

Anahtar Kelimeler

çoklu yetersizlik, çoklu yetersizliği olan öğrenci, serbest zaman, serbest zaman etkinliği

Kaynakça

• Akyıldız, M. (2013). Boş zamana “ciddi” bir bakış: Boş zaman araştırmalarında ciddi boş zaman teorisi. Pamukkale Journal Of Sport Sciences, 4(2), 46-59.
• Badia, M., Orgaz, M.B, Verdugo, M.A, Ullán, A, & Martinez, M. (2013). Relationships between leisure participation and quality of life of people with developmental disabilities. Journal of Applied Research in Intellectual Disabilities, 26 (6), 533-545.
• Balcı, V. (2003), Ankara'daki üniversite öğrencilerinin bos zaman etkinliklerine katılımlarının araştırılması. Milli Egitim Dergisi, 158(1), 161-173.Bayram, E. (2016). Zihinsel yetersizliği olan ve olmayan ergenlerin boş zamanlarını değerlendirme biçimleri, (Yüksek Lisans Tezi), Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Özel Eğitim Anabilim Dalı Zihin Engellilerin Eğitimi Bilim Dalı, Bolu.
• Bult, M. K., Verschuren, O., Lindeman, E., Jongmans, M. J., & Ketelaar, M. (2013). Do children participate in the activities they prefer? A comparison of children and youth with and without physical disabilities. Clinical rehabilitation, 28(4), 388-396.
• Buffart, L. M., Bergemons, R. J. V. D., Meeteren, J. V., Stam, H. J., & Roebroeck, M. E. (2009). Lifestyle, participation, and health‐related quality of life in adolescents and young adults with myelomeningocele. Developmental Medicine andChildNeurology, 51(11), 886-894
• Büküşoğlu, N. & Bayturan, A.F. (2005). Serbest zaman etkinliklerinin gençlerin psiko-sosyal durumlarına ilişkin algısı üzerindeki rolü. Ege Tıp Dergisi, 44(3), 173-177.
• Bjornson, K. F., Belza, B., Kartin, D., Logsdon, R., McLaughlin, J., & Thompson, E. A. (2008). The relationship of physical activity to health status and quality of life in cerebral palsy. Pediatric physical therapy: the official publication of the Section on Pediatrics of the American Physical Therapy Association, 20(3), 247.
• Clark, A., & Percy-Smith, B, (2006). Beyond consultation: Participatory practices in everyday spaces. Children, Youth and Environments, 16 (2). 1-9.
• Cohen-Gewerc, E., & Stebbins, R. A. (2007). The idea of leisure. In E. Cohen-Gewerc & R. A. Stebbins (Eds.), The pivotal role of leisure education: Finding personal fulfillment in this century (pp. 1-14). Pennsylvania: Venture Publishing, Inc.
• Csikszentmihalyi, M. (2000). Beyond boredom and anxiety. Jossey-Bass. (Original work published in 1975)
• Devine, M. A. (2016). Leisure-time physical activity: Experiences of college students with disabilities. Adapted Physical Activity Quarterly, 33(2), 176–194. doi:10.1123/APAQ.20140241
• Dykens, E. M. (2012). Leisure activities in prader-wlli syndrome: Implications for health, cognition and adaptive functioning, Journal of Autism and Developmental Disorders, 44(2), doi 10.1007/s10803-012-1462-7
• Engel-Yeger B, Jarus T, Anaby D, & Law M. (2009). Differences in patterns of participation between youths with cerebral palsy and typically developing peers. Am J Occup Ther. 63, 96–104.
• Eriksson L, Welander J, & Granlund M. (2007). Participation in everyday school activities for children with and without disabilities. J Dev Phys Disabil, 19, 485–502.
• Eratay, E. (2013). Effectiveness of leisure time activities program on social skills and behavioral problems in individuals with intellectual disabilities. Department of Special Education, Full Length Research Paper, doi: 10.5897
• Eratay, E. & Aydoğan, Y. (2015). Study of the relationship between leisure time activities and students of Abant İzzet Baysal University levels of assertiveness. Procedia - Social and Behavioral Sciences 191. 2213
• Eldeniz Çetin, M. & Çay, E. (2017). Zihinsel yetersizliği olan öğrencilerin boş zaman becerilerine ilişkin öğretmen görüşlerinin belirlenmesi, Kesit Akademi Dergisi, 3(10), 732-755.
• Eldeniz Çetin, M. & Terzioğlu, N.K. (2018). Ağır düzeyde yetersizliğe sahip çocuğu olan annelerin çocuklarının boş zamanlarını değerlendirmeye yönelik görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18 (2), 857-873.
• Gültekin, E. (2008). Serbest zaman etkinlikleri içinde müzikli etkinliklerin yeri: Sakarya mahallesi örneği, (Yayınlanmış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Sakarya
• Hacıoğlu N, Gökdeniz A, & Dinç Y. (2003). Boş zaman-rekreasyon yönetimi. Detay Yayıncılık, I.Baskı, Ankara. A Sequence Aligment Method. Annals of Tourism Reserch, 29.
• Jessup, G. M., Cornell, E., & Bundy, A. C. (2010). The treasure in leisure activities: Fostering resilience in young people who are blind. Journal of Visual Impairment & Blindness, 104(7), 419–430.
• King, G., Law, M., Hurley, P., Petrenchik, T., & Schwellnus, H. (2010). A developmental comparison of the out‐of‐school recreation and leisure activity participation of boys and girls with and without physical disabilities. International Journal of Disability, Development and Education, 57(1), 77-107.
• Lambe, L. & Mount, H. (2013). Holidays and outings. In J. Hogg & J Cavet (eds.), Making leisure provision for people with profound learning and multiple disabilities. Springer.
• Larson, R. & Seepersad, S. (2003). Adolescents’ leisure time in the united states: Partying, sports, and the American experiment. New Directionss For Child and Adolescent Development, 99(1), 53-64, doi: 10.1002/cd.66
• Leitner, M. J., & Leitner, S. F. (2012). Concepts of leisure. Leisure enhancement, 4th ed. Urbana, IL: Sagamore Publishing LLC.
• Leach, M. & Bailey, H. (2013). Physical activities. In J. Hogg & J Cavet (eds.), Making leisure provision for people with profound learning and multiple disabilities. Springer.
• Lundberg, N. R., Taniguchi, S., McCormick, B. P., & Tibbs, C. (2011). Identity negotiating: Redefining stigmatized identities through adaptive sports and recreation participation among individuals with a disability. Journal of Leisure Research, 43(2), 205–225.
• Margalit, M. (1984). Leisure activities of learning disabled children as a reflection of their passive life style and prolonged dependency. Child psychiatry and human development, 15(2), 133-141.
• Margalit, M. (1981). Leisure activities of cerebral palsied children. Israel journal of psychiatry and related sciences. 18(3), 209–214.
• Mount, H. (2013). Art, drama and music. In J. Hogg & J Cavet (eds.), Making leisure provision for people with profound learning and multiple disabilities. Springer.
• Mc Manus, V., Corcoran, P., & Perry, I. J. (2008). Participation in everyday activities and quality of life in pre-teenage children living with cerebral palsy in South West Ireland. BMC pediatrics, 8(1), 50. doi:10.1186/1471-2431-8-50
• Ouvry, C. & Mitchell, S. (2013). Play materials. In J. Hogg & J Cavet (eds.), Making leisure provision for people with profound learning and multiple disabilities. Springer.
• Porter, H., Iwasaki, Y., & Shank, J. (2010). Conceptualizing meaning-making through leisure experiences. Loisir Et Société /Society and Leisure, 33(2), 167–194. doi:10.1080/07053436.2010.10707808
• Sivan, A., & Ruskin, H. (2000). Leisure education, community development and populations with special needs. Wallingford, GB: CAB International. Retrieved from http://www.ebrary.com.
• Spevack, S., Martin, T. L., Heibert, R., Yu, C. T. & Martin, G. L. (2004). Effects of choice of work tasks on on-task, aberrant, happiness and unhappiness behaviors of persons with developmental disabilities. Journal on Developmental Disabilities, 11(2), 79-97.
• Schulz, J. & Watkins, M. (2007). The development of the leisure meanings inventory. Journal of Leisure Research, 39(3), 477.
• Stebbins, R. A. (2005). Project based leisure: theoretical neglect of a common use of free time. Leisure Studies, 24(1), 1-11.
• Shikako-Thomas, K., Dahan-Oliel, N., Shevell, M., Law, M., Birnbaum, R., Rosenbaum, P., & Majnemer, A. (2012). Play and be happy? Leisure participation and quality of life in school-aged children with cerebral palsy. International journal of pediatrics, 1-7 doi:10.1155/2012/387280
• Solish, A., Perry A, & Minnes P. (2010). Participation of Children with and without Disabilities in Social, Recreational and Leisure Activities. Journal of Applied Research in Intellectual Disabilities 23 (3), 226-236.
• Sun, M. (1998). Temel müzik egitimi, Ankara: Yurt Renkleri Yayınevi
• Trainor, S., Delfabbro, P., Anderson, S. & Winefield, A. ( 2009). Leisure activities and adolescent psychological well being. Journal of Adolescence,3(3), 8-13.
• Wehmeyer, M. L. (2003). Self-determination, vocational rehabilitation and workplace supports. Journal of Vocational Rehabilitation, 19, 67-69.
• World Health Organization (Ed.). (2001). International classification of functioning, disability, and health: Children and youth version: ICF-CY. World Health Organization.