Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Diller için Avrupa Ortak Başvuru Metni'ni Konu Alan Makalelerin Değerlendirilmesi

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 2, 332 - 347, 30.10.2021

Bircan Eyüp , Ramazan Güner , Murat Kaya

https://doi.org/10.32960/uead.978923

Öz

Araştırmanın amacı, yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde Diller için Avrupa Ortak Başvuru Metni’ni (AOBM) temel alan makaleleri incelemektir. Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması olarak tasarlanmıştır. Araştırmada verilerin toplanmasında doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Bu araştırmanın veri kaynağı belirlenen yedi anahtar kelime ile ULAKBİM, SOBİAD, EBSCO, ERIC, ASOS ve Google Scholar’da yapılan taramalar sonucunda 2010-2020 yılları arasında yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde AOBM’yi konu alan on makaleden oluşmaktadır. Elde edilen verilerden hareketle makaleler yıl, konu, sonuç ve öneriler açısından sınıflandırılarak konuyla ilgili makalelerin eğilimleri ortaya çıkarılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre 2010-2020 yılları arasında AOBM’yi temel olan Türkçe öğretimine yönelik makalelerin sayısının genel olarak oldukça az olduğu ancak 2018’de AOBM’de yapılan güncellemelerin etkisiyle makale sayılarında artış olduğu görülmüştür. Yapılan makalelerin konu olarak daha çok 2018’de programda yapılan güncellemeleri ele aldıkları belirlenmiştir. Ayrıca incelenen makalelerde belirlenen temalar için dil öğretimi konusunda dinleme ve yazma becerilerine yönelik çalışmanın olmadığı tespit edilmiştir. İncelenen çalışmaların önemli bir kısmında dil öğretimine yönelik bütün ihtiyaçlara cevap verebilecek dil öğretim programının hazırlanmasının ve güncellenen AOBM’nin bütün bölümlerinin bir an önce Türkçeye çevrilmesinin oldukça önemli olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Türkçe Öğretimi, Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi., Diller İçin Avrupa Ortak Başvuru Metni

Kaynakça

• Barın, E. (2004). Yabancılara Türkçe öğretiminde ilkeler. Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 4(1), 19-30.
• Başoğlu, N., Kaplan, T., & Okur, A. (2014). İlköğretim birinci kademede sözcük öğretimi ile ilgili çalışmaların incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 2(4), 50-65.
• Biçer, N. (2017). Yabancılara Türkçe öğretimi alanında yayınlanan makaleler üzerine bir analiz çalışması. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(27), 237-245.
• Bölükbaş F., & Keskin F. (2010). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde metinlerin kültür aktarımında işlevi. Turkish Studies, 5(4), 221-235.
• Büyükikiz, K. K. (2014). Yabancılara Türkçe öğretimi alanında hazırlanan lisansüstü tezler üzerine bir inceleme. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(25), 203-213.
• Council of Europe (2001). Common European Framework of Reference for Languages (CEFR): Learning, Teaching, Assessment, Modern Language Division, Strasbourg.
• Council of Europe (2020). Common European Framework of Reference for Languages: Learning, teaching, assessment – Companion volume, Council of Europe Publishing, Strasbourg.
• Creswell, J.W. (2018). Nitel araştırma yöntemleri-beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni (3. bs). (M. Bütün & S. B. Demir Çev. Ed.). Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Çelebi, C., Ergül, E., Usta, B. & Mutlu. M. (2019). Türkiye’de yabancılara Türkçe öğretimi alanında hazırlanmış lisansüstü tezler üzerine bir meta-analiz çalışması. Temel Eğitim Dergisi, 1(3), 39- 52.
• Çoban, İ. (2013). Orhun Yazıtlarının dilin dört becerisi açısından incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Demir, A. (2010). Yabancılara Türkiye Türkçesi öğretiminde kültürlerarası yaklaşımdan hareketle metinlerin incelenmesinde dikkat edilecek noktalar (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Elbir, B., & Aka F. N. (2015). Yabancılara Türkçe öğretiminde kültür aktarımına yönelik yapılan çalışmaların değerlendirilmesi. Turkish Studies, 10(12), 371-386. Ercan, A. N. (2014). Yabancılara Türkçe öğretimi üzerine yapılmış lisansüstü tezlerin çeşitli değişkenler açısından analizi, 7. Uluslararası Türkçenin Eğitimi Öğretimi Kurultayı, 19-21 Haziran, Muğla.
• Erdem, M. D., Gün, M., Şengül, M., & Şimşek, R. (2015). Yabancılara Türkçe öğretiminde kullanılan okuma metinlerinin öğretim elemanlarınca diller için Avrupa ortak başvuru metni ve işlevsel metin özellikleri kapsamında değerlendirilmesi. Turkish Studies, 10(3), 455-476.
• Güneş, F. (2011). Dil öğretim yaklaşımları ve Türkçe öğretiminde uygulamalar. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 8(15), 123-148.
• Kara, M. (2011). Avrupa dilleri öğretimi ortak çerçeve metni doğrultusunda Türkçe öğrenen yabancılara A1-A2 seviyesinde Türkçe öğretim programı örneği. Zeitschrift für die Welt der Türken, 3(3), 157-195.
• Karatay, H., & Pektaş, S. (2012). Türkçe ders kitaplarının incelenmesine yönelik ölçek geliştirme çalışması. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(10). 183-204.
• Küçük, S., & Kaya, E. (2018). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi ile ilgili hazırlanan tezlerde geçen anahtar kelimelere yönelik içerik analizi. Journal of History Culture and Art Research, 7(5), 442-456.
• Maden, A. (2020). Yabancı dil olarak Türkçe söz varlığını zenginleştirme ile ilgili makalelerin analizi. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi , Covıd-19 özel sayısı 2 , 583-596.
• Merriam, S. B. (2018). Nitel araştırma: desen ve uygulama için bir rehber (3. baskı). (S. Turan Çev. Ed.). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Şahin, N. (2012). Maniheist ve Budist Uygur şiirinin dilin dört temel becerisi açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Şahin, E. Y., & Aydın, G. (2014). Diller İçin Avrupa Ortak Başvuru Metni. İçinde A.Şahin (Ed.) Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Kuramlar, Yaklaşımlar, Etkinlikler (ss. 455-472). Ankara: Pegem Akademi.
• Türkben, T. (2018). Yabancı dil olarak Türkçe öğretim alanında yapılan lisansüstü çalışmaların değerlendirilmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 7(4), 2464-2479.
• Üstüner, A. (2003). Türkçenin anlatım gücü. Türk Dili Dergisi, 589, 50-57.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, F., & Tüfekçioğlu, B. (Ed.). (2016). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi kuramlar- yöntemler- beceriler- uygulamalar. Ankara: Pegem Akademi.