OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENLERİNİN MATEMATİK ÖĞRETİMİ YETERLİK İNANÇLARININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLERE GÖRE İNCELENMESİ

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 1, 1 - 14, 30.04.2019

Halil Zehir , Kıymet Zehir Fatma Ağgül Yalçın

Öz

Bu
çalışma okul öncesi öğretmenlerinin matematik öğretimi yeterlik inançlarını
cinsiyet ve mesleki kıdem değişkenlerini dikkate alarak incelemek amacıyla
yapılmıştır. Tarama modeline uygun olarak yürütülen çalışmanın örneklemi
uygunluk örnekleme yöntemine uygun olarak belirlenmiştir. Çalışmanın örneklemi
Ağrı ilindeki okul öncesi eğitim kurumlarında görev yapan 148 kadın, 56 erkek
olmak üzere toplam 204 öğretmenden oluşmaktadır. Veri toplama aracı olarak
matematik öğretimi yeterlik inanç ölçeği kullanılmıştır. Veriler istatistiksel
olarak analiz edilmiştir. Bulgular okul öncesi öğretmenlerinin cinsiyet
değişkenine göre matematik öğretim yeterliklerinde anlamlı bir farklılık
olmadığını ortaya koymuştur. Ayrıca ölçeğin alt boyutları dikkate alındığında
da kadın ve erkek öğretmenlerin yeterlikleri arasında anlamlı bir farklılık
görülmemiştir. Diğer taraftan öğretmenlerin matematik öğretimi yeterlikleri
mesleki kıdemleri dikkate alındığında istatistiksel olarak anlamlı bir
farklılığın ortaya çıktığını göstermiştir. Kıdem değişkenine göre mesleki
kıdemi 3-5 yıl olan öğretmenlerin mesleki kıdemi 1-2 yıl ve 6 yıl üzeri
olanlara göre matematik öğretimi yeterliklerinin istatistiksel olarak anlamlı
farklılık gösterdiği belirlenmiştir. Ölçeğin alt boyutları dikkate alındığında
ise öğretime ilişkin performans ve etkili öğretimde öğretmenin rolü
kategorilerinde yine 3-5 mesleki kıdeme sahip öğretmenler lehine anlamlı bir
farklılık olduğu ortaya çıkmıştır. Sonuç olarak çalışmada elde edilen bu
bulgular  okul öncesi eğitim ve okul
öncesi lisans programları açısından tartışılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Okul Öncesi Eğitim, Okul Öncesi Matematik Eğitimi, Okul Öncesi Öğretmeni

Kaynakça

• Ağgül Yalçın, F. (2011). Fen bilgisi öğretmen adaylarının bazı değişkenlere göre öz yeterlik inançlarının incelenmesi, International Online Journal of Educational Sciences, 3(3), 1046-1063Akay, H. Ve Boz, N. (2011). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Matematiğe Yönelik Tutumları, Matematiğe Karşı Öz-Yeterlik Algıları Ve Öğretmen Öz-Yeterlik İnançları Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(2), 281-312.Aksu, H. H. (2008). Öğretmen Adaylarının Matematik Öğretimine Yönelik Öz-Yeterlilik İnançları. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 161-170.Anastasia Kitsantas, A., Cheema, J. and Ware, H. W. (2011). Mathematics Achievement: The Role of Homework and Self-Efficacy Beliefs. Journal of Advanced Academics, 22(2), 310–339.Anders, Y., Grosse, C., Rossbach, H., Ebert, S., & Weinert, S. (2013). Preschool and primary school influences on the development of children’s early numeracy skills between the ages of 3 and 7 years in Germany. School Effectiveness and School Improvement, 24(2), 195–211.Arseven, A., Arseven, İ. ve Tepehan, T. (2015). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Matematik Öğretimine Yönelik Öz-Yeterlik Algılarının İncelenmesi. Cumhuriyet International Journal of Education, 4 (2), 29-40. Aydoğdu, B. ve Peker, M. (2016). Science and Mathematics Teaching Efficacy Beliefs of Pre-school Teachers. Universal Journal of Educational Research, 4(11), 2541-2550.Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84(2), 191-215.Berkant, H. G. (2017). Öğretmen adaylarının öğretmen öz-yeterlik algılarının incelenmesi. The Journal of Educational Reflections, 1(2), 1-17.Briley, J. S. (2012). The Relationships among Mathematics Teaching Efficacy, Mathematics Self-Efficacy, and Mathematical Beliefs for Elementary Pre-Service Teachers. Issues In The Undergraduate Mathematics Preparation Of School Teachers, 5Brown, E. T. (2003). "The influence of teachers' efficacy and beliefs on mathematics instruction in the early childhood classroom." (2003). Electronic Theses and DissertationsBrown, E. T. (2005). The influence of teachers’ efficacy and beliefs regarding mathematics instruction in the early childhood classroom. Journal of Early Childhood Teacher Education, 26, 239-257.Clements, D.H. (2001). Mathematics in the preschool, Teachıng Chıldren Mathematıcs, 270-275 http://gse.buffalo.edu/org/buildingblocks/writings/preschool%20math%20in%20tcm.pdf (11.12.2015) Clements, D. H., & Sarama, J. (2007). Building blocks-sra real math teacher’s edition, grade prek. Columbus, OH: SRA/McGraw-Hill.Çalık Uzun, Selcen ve Çelik, Sedef (2014). “Sınıf Öğretmeni Adaylarının Matematik Öğretimine Yönelik Düşüncelerindeki Değişimin İncelenmesi”, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(1), 230-238.Çelik, M. (2015). Anasınıfına devam eden 60-72 aylık çocukların matematik gelişimlerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 1-18.Çelik, M. (2017). Okulöncesi Öğretmenlerinin Erken Matematik Eğitimine İlişkin Özyeterlikleri. International journal of turkish education sciences, 5 (8), 240-247.Çelik, M. (2017). Preschool Teachers' Level of Attitudes toward Early Mathematics Education, İnönü University Journal of the Faculty of Education, 18 (1), 58-70.Çelik, M. (2017). Okul Öncesi Öğretmenlerin Erken Matematik Eğitimine İlişkin Özyeterliklerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Kafkas Üniversitesi, e – Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(1).Çiltaş, A., Güler, G., & Sözbilir, M. (2012). Türkiye’de matematik eğitimi araştırmaları: Bir içerik analizi çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(1), 565-580.Dağlıoğlu, H. E. (2017). Okul Öncesi Oğretmen Adaylarının Matematik Eğitimi Dersine Karşı Tutumları İle Özyeterlik İnançlarının Ceşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. The Journal of International Social Research, 10(50), 484-496.Dede, Y. (2008). Matematik öğretmenlerinin öğretimlerine yönelik öz-yeterlik inançları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(4), 741-757. Duatepe Paksu, A. (2008). Öğretmenlerin matematik hakkındaki inançları ve matematik inançlarının branş ve cinsiyete bakımından karşılaştırılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 35, 87-97.Duncan, G. J., Dowsett, C. J., Claessens, A., Magnuson, K., Huston, A. C., Klebanov, P., Pagani, L. S., Feinstein, L., Engel, M., Brooks-Gunn, J., Sexton, H., Duckworth, K., & Japel, C. (2007). School readiness and later achievement. Developmental Psychology, 43(6), 1428-1446.Geneviève L. Lavigne, G. L., Vallerand, R. J. and Miquelon, P. (2007). A motivational model of persistence in science education: A self-determination theory approach. European Journal of Psychology of Education, 22(3), 351-369.Gibson, S., & Dembo, M. (1984). Teacher efficacy: A construct validation. Journal of Educational Psychology, 76, 569-582.Ginsburg, H. P., Lee, J. S., & Boyd, J. S. (2008). Mathematics education for young children: What it is and how to promote it. Social PolicyReport of the Society for Research in Child Development, 22, 3–23.Ginsburg, H. P., Greenes, C., & Balfanz, R. (2003). Big math for little kids. Parsippany, NJ: Dale Seymour Publications.Hacıömeroğlu, G. Ve Taşkın Şahin, Ç. (2010). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Matematik Öğretimi Yeterlik İnançları. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(2), 539-555.Hackett, G., & Betz, N. E. (1989). An exploration of the mathematics self-efficacy/mathematics performance correspondence. Journal for research in Mathematics Education, 20(3), 261-273. Karakuş, H. (2015). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Matematiksel Gelişimine İlişkin İnanışları İle Çocukların Matematik Kavram Kazanımları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.Karataş, İ., Güven, B., Öztürk, Y., Arslan, S. ve Gürsoy, K. (2017). Investigation of Pre-School Teachers’ Beliefs about Mathematics Education in Terms of Their Experience and Structure of Their Education. EURASIA Journal of Mathematics Science and Technology Education, 13(3), 673-689.Lee, O., Deaktor, R. A., Hart, J. E., Cuevas, P., & Enders, C. (2005). An instructional intervention’s impact on the science and literacy achievement of culturally and linguistically diverse elementary students. Journal of Research in Science Teaching, 42, 857–887. Mcmillan, J. H. & Schumacher, S. (2004). Research in Education, New York: LongmanNational Association for the Education of Young Children (NAEYC), (2010). Early Childhood Mathematics: Promoting Good Beginnings. https://www.naeyc.org/files/naeyc/file/positions/psmath.pdf adresinden erişilmiştir.Orçan Kaçan, M. Ve Karayol, S. (2017). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Matematik Eğitimi İçin Ayırdıkları Süre Ve Matematik Eğitimine İlişkin Görüşleri. The Journal of International Education Science, 4 (12), 172-186.Pajares, F. & Kranzler, J. (1995). Self-efficacy beliefs and general mental ability in mathematical problem-solving. Contemporary Educational Psychology, 20(4), 426-443. Platas, L. (2008). Measuring Teachers' Knowledge of Early Mathematical Development and Their Beliefs about Mathematics Teaching and Learning in the Preschool Classroom. PHD Dissertation, University of California, Berkeley.Starkey, P., Klein, A. ve Wakeley, A. (2004).Enhancing young children’s mathematical knowledge through a pre-kindergarten mathematics intervention. Early Childhood Research Quarterly 19, 99–120.Stipek, D. J., Givvin, K. B., Salmon, J. M., & MacGyvers, V. L. (2001). Teachers' beliefs and practices related to mathematics instruction, Teaching and TeacherEducation, 17, 213-226.Swars, S. L., Daane, C. J. Ve Giesen, J. (2006). Mathematics Anxiety and Mathematics Teacher Efficacy: What is the Relationship in Elementary Preservice Teachers? School science and mathematics, 106 (7), 306-315.Swars, S., Hart, L. C., Smith, S. Z., Smith, M. E., & Tolar, T. (2007). A longitudinal study of elementary pre-service teachers’ mathematics beliefs and content knowledge. School Science and Mathematics, 107, 325-335.Şahin, Ö., Gökkurt, B. & Soylu, Y. (2014). Öğretmenlerin ve öğretmen adaylarının matematik öğretimi özyeterlik inançlarının karşılaştırılması. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 120-133.Şeker, P. T.(2013). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Matematik Eğitimine Yönelik İnanç Ve Özyeterliklerinin 48-60 Aylık Çocukların Matematik Becerileri Üzerine Etkisinin İncelenmesi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü İlköğretim Ana Bilim Dalı Okul Öncesi Eğitimi Bilim Dalı. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.Şeker, P. T., & Alisinanoglu, F. (2015). Self-Efficacy Scale of Pre-School Teachers towards Mathematics Education in Pre-School Period. Creative Education, 6, 204-210.Tarım, K. Ve Bulut, S. (2005). Okulöncesi Öğretmenlerinin Matematik Ve Matematik Öğretimine İlişkin Algı Ve Tutumları. https://arastirmax.com/en/system/files/dergiler/240/makaleler/2/32/arastirmax-okuloncesi-ogretmenlerinin-matematik-matematik-ogretimine-iliskin-algi-tutumlari.pdf (erişim tarihi: 02.01.2018).Thiel, O. (2010) Teachers’ attitudes towards mathematics in early childhood education, European Early Childhood Education Research Journal, 18:1, 105-115.Tran, N.A, Schneider, S., Duran, L., Conley, A.M., Richland, L., Burchinal, M., Rutherford, T., Kibrick, M., Osborne, K., Coulson, A., Antenore, F., Daniels, A., and E. Martinez., M. (2012). The effects of mathematics instruction using spatial temporal cognition on teacher efficacy and instructional practices, Computers in Human Behavior 28, 340–349.Üredi, I. & Üredi, L. (2005). İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Öz-düzenleme Stratejileri ve Motivasyonel İnançlarının Matematik Başarısını Yordama Gücü. Mersin Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 250-260.Warwick, J. (2008). Mathematical Self-Efficacy and Student Engagement in the Mathematics Classroom. MSOR Connections, 8, 31-37. http://dx.doi.org/10.11120/msor.2008.08030031
• Yenilmez, K. (2016). Öğretmen Adaylarının Akademik Öz-Yeterlikleri ve Matematik Öğretimine Yönelik Öz-Yeterliklerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Dicle University Journal of Ziya Gokalp Education Faculty, 29, 324-322.Yıldırım, A., Özgürlük, B., Parlak, B., Gönen, E., & Polat, M. (2016). TIMSS 2015 Ulusal Matematik ve Fen Ön Raporu. http://timss.meb.gov.tr/wpcontent/uploads/TIMSS_2015_Ulusal _Rapor.pdf adresinden erişilmiştir.Zacharos, K., Koliopoulos, D., Dokimaki, M., & Kassoumi, H. (2007). Views of prospective early childhood education teachers, towards mathematics and its instruction, European Journal of Teacher Education, 30 (3), 305-318.Zacharos, K., Koliopoulos, D., Dokimaki, M., & Kassoumi, H. (2007). Views of prospective early childhood education teachers, towards mathematics and its instruction, European Journal of Teacher Education, 30 (3), 305-318.Zehir, K. & Zehir, H. (2016). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının matematik okuryazarlığı öz-yeterlik inanç düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Uluslararası Eğitim, Bilim ve Teknoloji Dergisi, 2(2), 104-117.