Çevre Sorunlarına Yönelik Davranış Ölçeğinin Geliştirilmesi ve Öğretmen Adaylarının Davranış Düzeylerinin Belirlenmesi

Yıl 2012, Cilt: 25 Sayı: 2, 573 - 590, 01.08.2012

Ezgi Güven Mustafa Aydoğdu

Öz

Anahtar Kelimeler

-

Çevre Sorunlarına Yönelik Davranış Ölçeğinin Geliştirilmesi ve Öğretmen Adaylarının Davranış Düzeylerinin Belirlenmesi

Öz

Bu çalışmada, öğretmen adaylarının çevre sorunlarına yönelik davranış düzeylerini belirleyebilmek için geçerli ve güvenilir bir davranış ölçeği geliştirmek amaçlanmış ve fen bilgisi öğretmen adaylarının çevre sorunlarına yönelik davranış düzeyleri üzerinde durulmuştur. Araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Çalışmanın davranış ölçeği geliştirme aşamasında, 2009-2010 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde, Gazi Eğitim Fakültesi İlköğretim Fen Bilgisi Öğretmenliği Anabilim Dalı 4. sınıftan toplam 203 öğretmen adayı çalışma grubu olarak seçilmiştir. Araştırmanın diğer çalışma grubunu ise yine aynı yıl Gazi Eğitim Fakültesi İlköğretim Fen Bilgisi Öğretmenliği Anabilim Dalı’nda 3. sınıfta öğrenim gören toplam 93 öğretmen adayı oluşturmuştur. Veriler SPSS 15 paket programı ile analiz edilmiştir. Çalışmanın sonunda geçerliği ve güvenirliği sağlanan 40 maddelik Çevre Sorunlarına Yönelik Davranış Ölçeği geliştirilmiştir. Daha sonra hazırlanan ölçek fen bilgisi öğretmen adaylarına uygulanmış, sonuç olarak öğretmen adaylarının davranış düzeylerinin ölçekte bulunan maddelere göre değişiklik gösterdiği ve davranışların orta düzeyde olduğu tespit edilmiştir

Anahtar Kelimeler

Çevre Sorunları, Davranış, Öğretmen Adayları

Kaynakça

• Ballantyne, R.R. and Packer, J., 2005. Promoting environmentally sustainable attitudes and behaviour through free - choice learning experiences: what's the state of the game? Environmental Education Research, 11(3), 281-295.
• Berberoğlu, G. and Tosunoğlu, C., 1995. Exploratory and confirmatory factor analyses of an environmental attitude scale (EAS) for Turkish university students. Journal of Environmental Education, 26(3), 40
• Büyüköztürk, Ş., 2010. Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. (11. basım).
• Ankara: Pegem A Yayıncılık. Cohen, L., Manion, L. and Morrison, K., 2007. Research methods in education. (6th edition). London: Routledge Falmer.
• ÇEDGM, 2004. Türkiye Çevre Atlası. Web: http://www.cedgm.gov.tr/
• CED/Files/ cevreatlası/atlas_metni.pdf adresinden 13 Mart 2010’da alınmıştır.
• Daştan, T., 2007. Türkiye’deki çevre sorunlarına karşı biyoloji öğretmenlerinin bakış açılarının değerlendirilmesi. Yayımlanmamış
• Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Erten, S., 2002. Kız ve erkek öğrencilerin evde enerji tasarrufu yapma davranış amaçlarının planlanmış davranış teorisi yardımıyla araştırılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, –73.
• Erten, S., 2006. Nasıl bir çevre eğitimi? ve çevre dostu davranışlar kazandırmaya yönelik örnek uygulamalar. VII. Ulusal Fen ve Matematik Eğitimi Kongresi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Geray, C., 1998. Yerel yönetimler ve çevre. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 7(3), 57-65.
• Harrow, A., 1972. A taxonomy of psychomotor domain: a guide for developing behavioral objectives. New York: David McKay.
• Hicks, D. and Holden, C., 1995. Exploring the future: a missing dimension in environmental education. Environmental Education Research, (2) 185-194.
• Holden, C., 2007. Young people’s concerns. Hicks, D. and Holden, C.
• (editors). Teaching the global dimension: key principles and effective practice. London: Routledge. Hsu, S.J. and Roth, R.E., 1998. An assessment of environmental literacy and analysis of predictors of responsible environmental behaviour held by secondary teachers in the Hualien area of Taiwan. Environmental
• Education Research, 4(3), 229-249. Hwang, Y.H., Kim, S.I. and Jeng, J.M., 2000. Examining the causal relationships among selected antecedents of responsible environmental behaviour. The Journal of Environmental Education, , 19-25.
• Kaiser, H.F., 1974. An index of factorial simplicity. Psychometrika, 39, 31
• Kışlalıoğlu, M. ve Berkes, F., 2007. Çevre ve ekolojisi. Ankara: Remzi Kitapevi.
• Kline, P., 1994. An easy guide to factor analysis. London: Routledge.
• Köklü, N., Büyüköztürk, Ş. ve Çokluk Bökeoğlu, Ö., 2006. Sosyal bilimler için istatistik. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Lomigo, J., 2002. A study of the reported long term attitudinal and behavioral effects of an eight-grade environmental education project and the development of an innovation configuration to promote environmental education. Unpublished Ph.D Thesis. Andrews University.
• MEB, 2005. Fen ve teknoloji programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) Yayınları.
• Pe’er, S., Goldman, D. and Yavetz, B., 2007. Environmental literacy in teacher training: attitudes, knowledge, and environmental behavior of beginning students. Reports and Research, 39(1), 45-49.
• Simpson E.J., 1972. The classification of educational objectives in the psychomotor domain. Washington, DC: Gryphon House.
• Tavşancıl, E., 2002. Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Tezbaşaran, A.A., 1997. Likert tipi ölçek geliştirme kılavuzu. (2. basım).