THE EFFECT OF PANOPTICON APPLICATIONS ON CYBERLOAFING BEHAVIOR / Panoptikon Uygulamalarının Sanal Kaytarma Davranışı Üzerindeki Etkisi

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 2, 258 - 277, 10.10.2022

Metin Işık Kübra Nur Bilen

https://doi.org/10.29216/ueip.1132329

Öz

The aim of this study is to examine the effect of panopticon practices in the workplace on the cyberloafing behavior of employees. For this purpose, a quantitative research was conducted. The main body of the research consists of academic and administrative staff working at Bitlis Eren University. A sample of 303 academic and administrative personnel participating in the research with random sampling constitutes. The data obtained by the survey method were first analyzed in terms of reliability and validity with SPSS 25 and Amos 23 programs. Then, component structures of the variables were determined by exploratory and confirmatory factor analyses. Regression analysis was performed to test the hypotheses created as a result of the literature review. According to the analysis results; It was seen that following information and negative panopticon had a significant effect on significant cyberloafing behavior. In addition, it was observed that negative panopticon had a significant effect on unimportant cyberloafing behavior. According to the research findings; It can be said that employees continue their cyberloafing behaviors even though they have information about the panopticon and are uncomfortable with surveillance.

Anahtar Kelimeler

Panopticon, Cberloafing, Surveillance

PANOPTİKON UYGULAMALARININ SANAL KAYTARMA DAVRANIŞI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ / The Effect Of Panopticon Applications On Cyberloafing Behavior

Öz

Bu çalışmanın amacı iş yerindeki panoptikon uygulamalarının çalışanların sanal kaytarma davranışı üzerindeki etkisini incelemektir. Bu amaç doğrultusunda nicel bir araştırma yapılmıştır. Araştırmanın ana kütlesini Bitlis Eren Üniversitesi’nde görev yapan akademik ve idari personel oluşturmaktadır. Rassal örnekleme ile araştırmaya katılan 303 akademik ve idari personel örneklemi oluşturmaktadır. Anket yöntemi ile elde edilen veriler SPSS 25 ve Amos 23 programları ile ilk olarak güvenirlik ve geçerlilik yönünden analiz edilmiştir. Daha sonra açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri ile değişkenlerin bileşen yapıları tespit edilmiştir. Literatür taraması sonucunda oluşturulan hipotezleri test etmek amacıyla regresyon analizi yapılmıştır. Analiz sonuçlarına göre; izlenme bilgisi ve negatif panoptikonun önemli sanal kaytarma davranışı üzerinde anlamlı etkiye sahip olduğu görülmüştür. Ayrıca negatif panoptikonun önemsiz sanal kaytarma davranışı üzerinde de anlamlı etkisi olduğu görülmüştür. Araştırma bulgularına göre; çalışanların panoptikona ilişkin bilgilere sahip olmasına ve gözetimden rahatsızlık duymasına rağmen sanal kaytarma davranışlarına devam ettiği söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Panoptikon, Sanal Kaytarma, Gözetim

Kaynakça

• Alkan, F. (2018). Panoptikondan Synoptikona Gözetim Toplumu ve Gözetimin Farkındalığı Üzerine Bir Araştırma. (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi). Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gümüşhane.
• Ball, K. (2005). Organization, Surveillance and The Body: Towards a Politics of Resistance. Organization, 12(1), 89-108.
• Ball, K. (2010). Workplace Surveillance: An Overview. Labor History, 51(1), 87-106.
• Bıyıkbeyi, T. (2019). Benimsenmiş Ulusal Kültürel Değerler Sınıflandırılması Bağlamında Panoptikon, Psikolojik Güçlendirme ve İş Tatmini Arasındaki İlişki: Bir Alan Araştırması. (Yayınlanmış Doktora Tezi). Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
• Blanchard, A. L., and Henle, C. A. (2008). Correlates of Different Forms of Cyberloafing: The Role of Norms and External Locus of Control. Computers In Human Behavior, 24(3), 1067-1084.
• Büyük, K., ve Keskin, U. (2012). Panoptikon'un Elektronik Dirilişi: Etik Bir Sorun Olarak İşyeri İzleme. İş Ahlakı Dergisi, 5(10), 55-88.
• Büyüköztürk Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (25. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Çivilidağ, A. (2017). İş Yaşamında Sanal Kaytarmanın İş stresi, İş doyumu ile İlişkisi Üzerine Bir Araştırma. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (59), 355-373.
• Demir Uslu, Y. D., ve Çavuş, M. F. (2014). Örgütsel Adalet ve Kaytarma Davranışları. ODÜ Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 4(9), 51-54.
• Foucault, M. (1977). Discipline and Punish: The Birth of the Prison. A. Sheridan (Trans.). London: Penguin.
• Foucault, M. (2013). Hapishanenin Doğuşu, (M. A. Kılıçbay, Çev). Ankara: İmge.
• Harkins, S. G.,ve Petty, R. E. (1982). Effects of Task Difficulty and Task Uniqueness On Social Loafing. Journal of Personality and Social Psychology, 43(6), 1214-1229.
• İbiş, S. ve Batman, O. (2014). Elektronik Gözetim Uygulamalarının Çalışanlar Üzerindeki Etkileri: İstanbul'daki Seyahat Acentaları Üzerine Bir Araştırma. 13. Geleneksel Turizm Paneli, 1-12, İstanbul.
• Kaplan, M., ve Çetinkaya, A. (2014). Sanal Kaytarma ve Demografik Özellikler Açısından Farklılıklar: Otel İşletmelerinde Bir Araştırma. Anatolia Turizm Araştırmaları Dergisi, 25(1), 26-34.
• Karaoğlan Yılmaz, F. G., Yılmaz, R., Öztürk, H. T., Sezer, B. and Karademir, T. (2015). Cyberloafing as a Barrier to the Successful Integration of Information and Communication Technologies into Teaching and Learning Environments. Computers in Human Behavior, (45), 290-298.
• Karau, S. J., and Williams, K. D. (1997). The Effects of Group Cohesiveness On Social Loafing and Social Compensation. Group Dynamics Theory, Research, and Practice, 1(2), 156-168.
• Kaygısız, Ü. (2017). Panoptikon: Demokrasi Ekseninde Realiteden Kurgusala Doğru Bir Bakış. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22 (15), 2073-2094.
• Keklik, B., Kılıç, R., Yıldız, H., ve Yıldız, B. (2015). Sanal Kaytarma Davranışlarının Örgütsel Öğrenme Kapasitesi Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi. Business and Economics Research Journal, 6 (3), 130-144.
• Liberman, B., Seidman, G., McKenna, K. Y., and Buffardi, L. E. (2011). Employee Job Attitudes and Organizational Characteristics As Predictors of Cyberloafing. Computers in Human Behavior, 27(6), 2192-2199.
• Lim, V. K. (2002). The It Way of Loafing On The Job: Cyberloafing, Neutralizing and Organizational Justice. Journal of Organizational Behavior, 23(5), 675-694.
• Lim, V. K., and Teo, T. S. (2005). Prevalence, Perceived Seriousness, Justification and Regulation of Cyberloafing in Singapore: An Exploratory Study. Information and Management, 42(8), 1081-1093.
• Loch, K. D., and Conger, S. (1996). Evaluating Ethical Decision Making and Computer Use. Communications of the ACM, 39(7), 74-83.
• Lyon, D. (2001). Surveillance Society: Monitoring Everyday Life. UK: Hill Education.
• Mahatanankoon, P., Anandarajan, M. and Igbaria, M. (2004). Development of A Measure of Personal Web Usage in The Workplace. Cyberpsychology and Behaviour, 7(1), 93-104.
• McCahill, M., and Norris, C. (1999). Watching The Workers: Crime, CCTV and The Workplace. In Invisible Crimes (pp. 208-231). London: Palgrave Macmillan.
• McShane, S., and Von Glinow, M. A. (2010). Organizational Behaviour: Emerging Knowledge and Practice for The Real World. McGraw-Hill/Irwin.
• Orthmann, R. (1998). Workplace Computer Monitoring Rose in 1998. Employment Testing–Law and Policy Reporter, (7), 182.
• Örücü, E., and Yıldız, H. (2014). İşyerinde Kişisel İnternet ve Teknoloji Kullanımı: Sanal Kaytarma. Ege Academic Review, 14(1), 99-114.
• Özdel, G. (2012). Foucault Bağlamında İktidarın Görünmezliği ve Panoptikon ile İktidarın Gözü Göstergeleri. The Turkish Online Journal of Design Art and Communication, 2(1), 22-29.
• Özutku, H. (2018). Yüksek Performanslı Çalışma Uygulamaları Ölçeğinin Türkçe'ye Uyarlaması, Geçerlik ve Güvenirlik Analizi. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 36(3), 141-164.
• Rajah, R., and Lim, V. K. (2011). Cyberloafing, Neutralization and Organizational Citizenship Behavior. PACIS, (152), 24-40.
• Regan, P. M. (1996). Computers, Surveillance, and Privacy. D. Lyon and E Zureik (Ed.), Genetic Testing and Workplace Surveillance: Implications For Privacy (pp. 47-66). USA: University of Minnesota.
• Ringelmann, M. (1907). Recherches Sur Les Moteurs Animes: Essais Des Boeufs de Travail (Research on Animate Sources of Power: Tests of Oxen). Annales de I'lmtitut National Agronomique, 1(2), 243-279.
• Robinson, S. L. and Bennett R. J. (1995). Atypology of Deviant Workplace Behaviors: A Multidimensional Scaling Study. Academy of Management Journal, 38 (2), 555–572.
• Semple, J. (1992). Foucault and Bentham: A Defence of Panopticism. Utilitas, 4(1), 105-120.
• Sewell, G., and Wilkinson, B. (1992). Reassessing Human Resource Management. Shopfloor Surveillance in A Total Quality (pp. 97-116). London.
• Sheriff, A. M., and Ravi Shankar G. (2012). The Techniques and Rationale of E-Surveillance Practices in Organizations. International Journal of Multidisciplinary Research, (2), 281-290.
• Spitzmuller, C., and Stanton, J. M. (2006). Examining Employee Compliance with Organizational Surveillance and Monitoring. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 79(2), 245-272.
• Steadman, P. (2007). The Contradictions of Jeremy Bentham’s Panopticon Penitentiary. Journal of Bentham Studies, 9(1), 1-31.
• Ünal, Ö. F. ve Tekdemir, S. (2015). Sanal Kaytarma: Bir Kamu Kurumunda Ampirik Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(2), 95-118.
• Weissenfeld, K., Abramova, O., and Krasnova, H. (2019). Antecedents For Cyberloafing–A Literature Review.14th International Conference on Wirtschaftsinformatik, 1687-1701, Germany.
• Whitty, M. T., and Carr, A. N. (2006). New Rules In The Workplace: Applying Object-Relations Theory To Explain Problem Internet and Email Behaviour In The Workplace. Computers in Human Behavior, 22(2), 235-250.
• Wood, D. M. (2016). Space, Knowledge and Power. (J. W. Carampton and S. Elden (Ed.)Beyond The Panopticon? Foucault and Surveillance Studies. (pp. 257-276). Great Britain: Routledge.