Geleneksel Diplomasiden Modern Diplomasiye Diplomasinin Tarihsel Evrimi

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 1, 32 - 55, 06.12.2021

Erdem Eren

Öz

İnsanlık tarihinde kökeni yazılı dönem öncesine dayanan diplomasi, toplumlar ve devletlerarasında ortaya çıkabilecek sorunların çözümü ve ilişkilerin geliştirilmesi amacıyla ortaya çıkmıştır. Bu çalışmada diplomasinin ilk ortaya çıkışından günümüze kadar geçirdiği tarihsel evrim incelenmiştir. Barışçıl yöntemler ile müzakereler uygulayan diplomasi, ad hoc diplomasiden sürekli diplomasiye, geleneksel diplomasiden modern diplomasiye büyük evrimler geçirmiş, uluslararası ilişkilerdeki işlevselliğinden ötürü meslek, sanat, bilim, süreç ve görev gibi kodlarla tanımlanmaya çalışılmıştır. Hititler ve Eski Mısırlılardan günümüze kadar olan süreçte diplomasi geçirdiği evrimlerle, medeniyetlerin katkıları, Rönesans ve Reform hareketleriyle ise günümüzdeki mevcut formuna erişmiştir.

Anahtar Kelimeler

Diplomasi, Ad Hoc Diplomasi, Sürekli Diplomasi, Geleneksel ve Klasik/Modern Diplomasi

Kaynakça

• Adcock, F., & Mosley, D. J. (1975). Diplomacy In Ancient Greece. London: Thames and Hudson.
• Alsan, Z. M. (1947). Devletler Hukuk Dersleri. Ankara: Siyasal Bilgiler Okulu.
• Anderson, M. S. (1993). The Rise of Modern Diplomacy 1450-1919. London and New York: Longman Press.
• Çelik, E. F. (1980). Milletlerarası Hukuk (Cilt I). İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
• Daban, C. (2016). Uluslararası İlişkilerde Siyasal Aktörler, Bürokrasi ve Jeopolitik Bağlamında Diplomasi: Türkiye Cumhuriyeti Örneği. BEU Akademik İzdüşüm / Academic Projection , 2 (2), 22-50.
• Dağ, A. E. (2005). Uluslararası İlişkiler ve Diplomasi Sözlüğü. İstanbul: Anka.
• Erdoğan, M. K. (2003). 1701 Tarihli Osmanlı-Venedik Ahidnamesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi , 4 (1), 64-65.
• Ergüven, N. S. (2016). Uluslararası Hukukun Tarihsel Boyutuyla Diplomasinin Kurumsal Gelişim Süreci. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler dergisi , 7 (1), 111-141.
• Girgin, K. (1975). Çağdaş Politika ve Diplomasi El Kitabı. Ankara: Türkiye İş Bankası.
• Girgin, K. (1992). Osmanlı ve Cumhuriyet Dönemleri Hariciye Tarihimiz (Teşkilat ve Protokol). Ankara: TTK.
• Gönlübol, M. (1975). Uluslararası Politika. Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi.
• Hamilton, K., & Langhorne, R. (1995). The Pratice of Diplomacy. London-New York: Routledge.
• İpşirli, M. (1999). Osmanlı Devletinde "Eman" Sistemi, Çağdaş Türk Diplomasisi: 200 Yıllık Süreç. Ankara: TTK.
• İskit, T. (2007). Diplomasi, Tarihi, Teorisi, Kurumları ve Uygulaması. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi.
• Kuran, E. (1998). Avrupa'da Osmanlı İkamet Elçiliklerinin Kuruluşu ve İlk Elçilerin Siyasi Faaliyetleri 1793-1821. Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü.
• Menemencioğlu, E. (1938). Devletler Umumii Hukuku I. İstanbul: T.C. Kültür Bakanlığı Siyasal Bilgiler Okulu.
• Meray, S. L. (1956). Diplomasi Temsilcilerinin Hukuki Statüsü. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi , 11 (3), 81.
• MFA. (2021). Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı Tarihçesi. MFA: https://www.mfa.gov.tr/turkiye-cumhuriyeti-disisleri-bakanligi-tarihcesi.tr.mfa, Erişim Tarihi: 06.07.2021.
• Morgenthau, H. J. (1970). Uluslararası Politika (Cilt 1). (B. Oran, & Ü. Oskay, Çev.) Ankara: Türkiye Siyasi İlimler Derneği.
• Nicholson, H. (1950). Diplomacy. London-New York: Oxford University Press.
• Özcan, A. B., & Çınar, Y. (2014). Uluslararası İlişkilerin Temel Kavramları. Y. Çınar içinde, Diplomasinin Doğuşu ve Gelişimi (s. 153). İstanbul: Hükümdar Yayınları.
• Sander, O. (1993). Anka'nın Yükselişi ve Düşüşü-Osmanlı Diplomasi Tarihi Üzerine Bir Deneme. Ankara: İmge Kitabevi.
• Seviğ, M. R., & Seviği, V. R. (1962). Devletler Hususi Hukuku. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
• Soysal, İ. (1999). Umur-ı Hariciye Nezaretinin Kurulması, Çağdaş Türk Diplomasisi: 200 Yıllık Süreç. Ankara: TTK.
• Tuncer, H. (1982). Diplomatlarda Aranılan Başlıca Nitelikler. Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni , 2 (1), 17.
• Tuncer, H. (1991). Eski ve Yeni Diplomasi. Ankara: Dış Politika Enstitüsü.
• Tuncer, H. (2006). Küresel Diplomasi. Ankara: Ümit.
• Tuncer, H. (1984). Tarihte ve Günümüzde Ad Hoc Diplomasi. Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni , 4 (1), 50-57.
• Unat, F. R. (1987). Osmanlı Sefirleri ve Sefaretnameler. Ankara: TTK.
• Versan, R. (1995). Tarih Boyunca ve Günümüzde Diplomasi. İ.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi (10), 89-96.