Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Proje Hazırlamaya Yönelik Görüşlerinin İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 4 Sayı: 2, 191 - 214, 30.12.2024

Yasin Çalışır , Volkan Göksu

Öz

Bu araştırmanın amacı; proje hazırlama sürecinde karşılaşılan problemleri ve nedenlerini, öğretmen görüşleri doğrultusunda çözüm yollarını ortaya koyarak çözüm öneri geliştirmektir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinde olan durum çalışması kullanılmıştır. Araştırma grubu belirlenirken amaçlı örneklem yöntemlerinden kolay ulaşılabilir durum örneklemesi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcı grubunu Kars il ve ilçelerinde görev yapmakta olan 10 Fen Bilimleri öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmada veriler, araştırmacılar tarafından geliştirilen görüşme formu kullanılarak elde edilmiştir. Elde edilen veriler içerik analizi tekniği ile analiz edilmiştir. Analiz sonucunda veriler tema ve kodlara ayrılmıştır. Oluşturulan tema ve kodlar tablolaştırılarak yorumlanmıştır. Araştırma sırasında öğretmenlerden proje kavramı, kabul edilebilir proje özelikleri, proje hazırlamaya yönelik yeterlilikler, proje hazırlama sürecinde paydaşların sorumlulukları, proje hazırlama süreci hakkındaki görüşleri ve bu aşamada karşılaştıkları sorunlar, proje hazırlama ve hazırlamamada etkili olan etmenler ve proje hazırlama aşamasında kimlerden destek aldıklarına yönelik soruların cevapları alınmıştır. Proje ve kabul edilebilir proje kavramını daha önce proje hazırlayan öğretmenlerin hazırlamayanlara göre daha iyi ifade ettikleri, proje hazırlama süreci hakkında daha çok öneride bulundukları söylenebilir. Proje hazırlayan öğretmenlerden il ve bölge sergisine katılanların proje hazırlamada daha istekli oldukları söylenebilir. Araştırma sonucunda proje hazırlayan ve hazırlamayan öğretmenler proje hazırlama sürecinde genel olarak farklı problemler yaşadıklarını ifade etmişlerdir. Fakat genel olarak katılımcıların proje hazırlama aşamalarında daha çok zaman problemi, fikir bulma, teşvik ve kaynak yetersizliği, sürekliliği sağlama zorluğu, öğrencilerin ilgi alanları ve hazır bulunuşluk düzeyleri, maddi olumsuzluklar ve velilerin proje sürecinin yararına inanamaması, okul idaresi ve akademik destek gibi konularda problemler yaşadığı belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlardan hareketle, öğretmenlerin çalışma ortamlarının iyileştirilmesi, rehberlik yapılması, malzeme ve maddi destek verilmesi öğretmenlere katkı sağlayacağı söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Proje, Proje Tabanlı Öğrenme, Fen Bilimleri

Teşekkür

Her zaman yanımda olan ne zaman arasam anlayışla bıkmadan, usanmadan yol gösteren hocam Prof. Dr. Mustafa ÜREY hocama çok teşekkür ederim.

Investigation of Science Teachers' Views on Project Preparation

Öz

The aim of this research is to reveal the problems encountered in the project preparation process and their reasons, and to develop solutions in line with teachers' opinions. Case study, which is one of the qualitative research methods, was used in the research. While determining the research group, easily accessible case sampling method, one of the purposeful sampling methods, was used. The participant group of the study consisted of 10 science teachers working in Kars province and its districts. The data were obtained using an interview form developed by the researchers. The data obtained were analyzed by content analysis technique. As a result of the analysis, the data were divided into themes and codes. The themes and codes were tabulated and interpreted. During the research, teachers were asked to answer questions about the concept of project, acceptable project characteristics, competencies for project preparation, responsibilities of stakeholders in the project preparation process, their views on the project preparation process and the problems they encountered at this stage, the factors affecting project preparation and non-preparation, and from whom they received support at the project preparation stage. It can be said that teachers who had prepared projects before expressed the concept of project and acceptable project better than those who had not, and made more suggestions about the project preparation process. Among the teachers who prepared projects, those who participated in the provincial and regional exhibitions were more willing to prepare projects. As a result of the research, teachers who prepared and did not prepare projects stated that they generally experienced different problems in the project preparation process. However, in general, it was determined that the participants experienced more problems in the project preparation stages such as time problems, finding ideas, lack of incentives and resources, difficulty in ensuring continuity, students' interests and readiness levels, financial negativities and parents' inability to believe in the benefit of the project process, school administration and academic support. Based on the results obtained, it can be said that improving the working environment of teachers, providing guidance, material and financial support will contribute to teachers.

Anahtar Kelimeler

Project, Project-Based Learning, Science

Kaynakça

• Akınoğlu, O. (2008). Assessment of the ınquıry-based project applıcatıon ın science education upon turkish science teachers' perspectives. Education, 129(2), 202.
• Alacapınar, F. (2008). Effectiveness of project-based learning. Eurasian Journal of Educational Research, 33, 17-34.
• Arı, A. (2010). Öğretmenlere göre proje ve performans görevlerinin uygulanmasında karşılaşılan sorunlar. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 9(34). 32-55.
• Aslan, O. (2009). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin bilimin doğası hakkındaki görüşleri ve bu görüşlerin sınıf uygulamalarına yansımaları. Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara. YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanından elde edildi. (Tez No: 228409)
• Aydın, M. ve Çepni, S. (2011). Fen ve teknoloji öğretmenleri için geliştirilen proje tabanlı öğretim yöntemi (PTÖY) konulu bir destek programının öğretmenlerin ihtiyaçlarını giderme durumlarının incelenmesi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 8, 55- 68.
• Aydın, M., Bacanak, A. ve Çepni, S. (2013). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin proje tabanlı öğretim yöntemi (ptöy) ile ilgili ihtiyaçlarının incelenmesi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 7, 1-31.
• Ayvacı, H. Ş. ve Çoruhlu, T. Ş. (2010). Fen ve teknoloji dersi proje tabanlı öğretim uygulamasında ilköğretim öğrencilerinin karşılaştıkları güçlükler. Eğitim Fakültesi Dergisi, 23 (1), 43-59.
• Baki, A. ve Bütüner, S. O. (2009). Reflections on the project implementation process in a primary school in rural area. Elementary Education Online, 8(1), 146-158.
• Barak, M. ve Dori, Y. J. (2005). Enhancing undergraduate students' chemistry understanding through project‐based learning in an IT environment. Science Education, 89(1), 117-139.
• Bolat, A. Bacanak, A. Kaşıkçı, Y. ve Değirmenci, S. (2014). Bu benim eserim proje çalışması hakkında öğretmen ve öğrenci görüşleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(4).101-110.
• Bunderson, E. D. ve Anderson, T. (1996) Preservice elementary teachers’ attitudes toward their past experiences with science fairs. School Science and Mathematics, 96(7),371-377.
• Civelekoğlu, M. Ş. ve Öztürk, Ş. (2009). İlköğretim fen ve teknoloji dersinde proje tabanlı öğrenme (ptö) yönteminin uygulanması ile ilgili öğretmen ve öğrenci görüşleri. I. Uluslararası Eğitim Araştırmaları Kongresi, Çanakkale.
• Çetin, O. ve Şengezer, B. (2013). Ortaokul öğrencilerinin proje çalışmalarına ilişkin görüşleri. Ege Eğitim Dergisi, 14(1).
• Çoruhlu, T. Ş., Er Nas, S. ve Çepni, S. (2009). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin alternatif ölçme değerlendirme tekniklerini kullanmada karşılaştıkları problemler. Trabzon Örneği. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 122-141.
• De Barros Miller, A. M. (2016). Investigating teachers' beliefs in the implementation of science inquiry and science fair in three Boston High Schools. [Doctoral dissertation, Northeastern University].
• Delchev, K. (2014). Science Fair Evaluation Framework: The importance of high school science initiatives. Bildiri sunulduğu QED’14: Quality of Education and Conference icinde (ss. 106-110). Sofia, Bulgaristan.
• Dionne, L., Reis, G., Trudel, L., Guillet, B., Kleine, L. ve Hancianu, C. (2012). Student’ sources of motivation for participating in science fairs: an exploratory study within the Canada-wide science fair 2008. International Journal of Science and Mathematics Education, 10(3), 669-693.
• Erdem, A. Uzal, G. ve Ersoy, Y. (2012). Projeleri değerlendirme ölçeğinin tasarlanması ve uygulamasının analizi.
• Erdem, M. (2002). Proje tabanlı öğrenme. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(22).
• Gelbal, S. ve Kelecioğlu, H. (2007). Öğretmenlerin ölçme ve değerlendirme yöntemleri hakkındaki yeterlik algıları ve karşılaştıkları sorunlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 135-145.
• Gras-Vel´azquez A., Price, Jon K., Dżoga M. ve Pastuszyńska I. (2014). The European Science Fairs Evaluation Framework., [https://www.fjuventude.pt/files/files/catalog/Intel-Science-Fairs-Evaluation_Framework_2014_FINAL-20200925-105401.pdf]. Adresinden 09.08.2023 tarihinde erişim sağlanmıştır.
• Grote, M. G. (1995). Science teacher educators’ opinions about science projects and science fairs. Journal of Science Teacher Education, 6(1), 48-52.
• Gürdal, A. (2012) Proje tabanlı öğrenme. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Özet. İstanbul
• Hamurcu, H. (2000). Okul öncesi eğitimde fen bilgisi öğretimi proje yaklaşımı. IV. Fen Bilimleri Eğitimi Kongresi, Ankara.
• Kurak, D. (2009). İlköğretim dördüncü ve beşinci sınıf öğrencilerinin yaptığı proje çalışmalarının öğretmen ve öğrenci görüşlerine göre değerlendirilmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi. Adana. YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanından elde edildi. (Tez No: 230588)
• Küfrevioğlu, R. M., Baydaş, Ö., ve Göktaş, Y. (2011). Proje ve beceri yarışmalarında elde edilen kazanımlar, karşılaşılan zorluklar ve öneriler. In 5th International Computer ve Instructional Technologies Symposium (pp. 22-24).
• Marx, R. W., Blumenfeld, P. C., Krajcik, J. S. ve Soloway, E. (1997). Enacting projectbased science. The Elementary School Journal, 341-358.
• MEB (2015). Temel eğitim genel müdürlüğü ilköğretim öğrencilerine yönelik ıx. Matematik ve fen bilimleri proje çalışması uygulama kılavuzu. Ankara
• MEB (2015). Temel eğitim genel müdürlüğü. http://tegm.meb.gov.tr/www/bu-benim-eserim-projesi/icerik/140. Adresinden 11.03.2015 tarihinde erişim sağlanmıştır.
• MEB (2018) http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=325. Adresinden 13.01.2019 tarihinde erişim sağlanmıştır.
• MEB. (2024) https://tegm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2023_09/07174130_fen_bylymlery_5-6-7-8_sınıflara_gecenler_2023_31-08-2023_22-29-44.pdf. Adresinden 04.10.2024 tarihinde erişim sağlanmıştır.
• Miles, M, B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded Sourcebook. (2nd ed). Thousand Oaks, CA: Sage.
• NGSS Lead States (2013). Next generation science standards: For states, by states. The National Academies Press.
• Önen, F., Mertoğlu, H., Saka, M. ve Gürdal, A. (2010). Hizmet içi eğitimin öğretmenlerin proje ve proje tabanlı öğrenmeye ilişkin bilgilerine ve proje yapma yeterliklerine etkisi: ÖPYEP örneği. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 137-158.
• Özden, M. Aydın, M. Erdem, A. ve Ekmekçi, S. (2009). Öğretmenlerin proje tabanlı fen öğretimi konusunda görüşlerinin değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8(30), 92-102.
• Özel, M. ve Akyol, C. (2014, Eylül). Bu benim eserim projeleri hazırlamada karşılan sorunlar ve çözüm önerileri. XI. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Adana.
• Öztuna-Kaplan, A. ve Diker-Coşkun, Y. (2012). Proje tabanlı öğretim uygulamalarında karşılaşılan güçlükler ve çözüm önerilerine yönelik bir eylem araştırması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 137-159.
• Rillero, P. ve Zambo, R. (2011). Inside the science fair: The judge's perspective. Science Teacher, 78(8), 44-46.
• Schneider, R. M., Krajcik, J., Marx, R. W. ve Soloway, E. (2002).Performance of students in project-based science classroom on a national measure of science achievement.Journal of Research in Science Teaching, 39(5), 410-422.
• Seloni, Ş.R. (2005). Fen bilgisi öğretiminde oluşan kavram yanılgılarının proje tabanlı öğrenme ile giderilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü. İstanbul. YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanından elde edildi. (Tez No: 188711)
• Sülün, Y. Ekiz, S. O. ve Sülün, A. (2009). Proje yarışmasının öğrencilerin fen ve teknoloji dersine olan tutumlarına etkisi ve öğretmen görüşleri. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 76-91.
• Tonbul, Y. ve Çiğdem, F. A. (2024). Uluslararası bilim fuarları (ISEF ve EUCYS) yolculuğunda TÜBİTAK 2204 uygulamasının okullara yansımaları. Kapadokya Eğitim Dergisi, 5(1), 172-195.
• Tural, G. Yiğit, N. ve Alev, N. (2009). Examining problems in project work executed in high schools according to student and teacher views. Asia-Pacific Forum on Science Learning and Teaching, 10(1), 10.
• Ürey, M., Göksu, V. ve Karaçöp, A. (2017). Serbest etkinlik çalışmaları dersi kapsamında geliştirilen okul bahçesi programına yönelik öğretmen görüşleri. İlköğretim Online, 16, 1–14.
• Ürey, M., ve Cepni, S. (2015). Evaluation of the effect of science-based and ınterdisciplinary school garden program on some science and technology course from different variables. Hacettepe University Journal of Education, 30(2), 166-184.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Nitel Araştırma Yöntemleri. (5.basım), Ankara, Seçkin Yayıncılık.
• Yin, R. K. (2009). Case study research: Design and methods (Vol. 5). sage.
• Yüksel, D. ve Yaman, S. (2003). Fen ve matematik eğitiminde proje çalışmalarının yeri, önemi ve değerlendirilmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(1).
• Zohar, A. ve Nemet, F. (2002). Fostering students’ knowledge and argumentation skills through dilemmas inhuman genetics. Journal of Research in Science Teaching, 39(1), 35 – 62.