Türkiye'de Mobil Numara Taşınabilirliği Uygulamasının Fiyat ve Rekabet Üzerine Etkileri: Panel Veri Analizi

Yıl 2016, Cilt: 2 Sayı: 2, 91 - 116, 05.10.2016

Müslüme Narin , Ali Genç

https://doi.org/10.20979/ueyd.38723

Cited By: 1

Öz

Mobil Numara Taşınabilirliği (MNT) uygulaması, abonelerin numarasını değiştirmeden hizmet alınan operatörün değiştirilmesidir. Bu çalışmada Türkiye'de MNT uygulamasının fiyat ve rekabet özelinde ekonomik etkileri incelenmiştir. MNT, 09 Kasım 2008’de BTK tarafından uygulanmaya konulmuştur. MNT’nin Türkiye’de fiyat ve piyasa rekabeti üzerindeki etkisinin ekonometrik analiz olarak araştırıldığı ilk çalışmadır. Çalışmada Türkiye mobil telekomünikasyon sektörüne ait 2008 yılından 2015 yılına kadar olan çeyreklik veriler kullanılmıştır. Çıkan sonuçlara göre; Türkiye’de MNT uygulamasıyla fiyatlar düşmüş ve piyasa rekabeti artmıştır. Ayrıca, pazar payı düşük olan operatörlerin MNT uygulamasına daha fazla tepki verdiği sonucuna ulaşılmıştır. Türkiye’de beklenen ölçüde pazar paylarında değişme yaşanmamış olmakla birlikte rekabet artmıştır.

Kaynakça

• Ağayev, S. (2010). “Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Geçiş Ekonomileri Örneğinde Panel Eştümleşme ve Panel Nedensellik Analizleri”, Gazi Üniversitesi, İİBF Dergisi, 12/1, 159-184.
• Ağayev, S. (2011). “İhracat ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: 12 Geçiş Ekonomisi Örneğinde Panel Eştümleşme ve Panel Nedensellik Analizleri”, Ege Akademik Bakış, Cilt 11, Sayı: 2, 241 – 254.
• Ahn, J. -H., Han, S.-P. ve Lee, Y.-S. (2006). "Customer Churn Analysis: Churn Determinants and Mediation Effects of Partial Defection In The Korean Mobile Telecommunications Service Industry". Telecommunications Policy, 30(10-11), 552–568.
• Ariöz, A. (2005). Telekomüni̇kasyon Sektöründe Serbestleşme Süreci̇. Rekabet Kurumu, Ankara.
• Atiyas, İ. ve Doğan, P. (2007). "When good intentions are not enough : Sequential entry and competition in the Turkish mobile industry", Telecommunications Policy, 31, 502–523.
• http://doi.org/10.1016/j.telpol.2007.05.012, (Erişim Tarihi: 14.10.2015).
• Badulescu, A. (2011). Competition and Oligopoly In Telecommunications Industry In The EU. http://tr.scribd.com/doc/48599342/Competition-and-oligopoly-in-telecommunications-industry-in-the-EU, (Erişim Tarihi:14.10.2015).
• Bagdadioglu, N. ve Cetinkaya, M. (2010). "Sequencing in telecommunications reform: A review of the Turkish case", Telecommunications Policy, 34(11), 726–735.
• Baltagi, Badi H. (2005). Econometric Analysis of Panel Data, Third Edition, John Wiley&Sons Ltd., England.
• Borenstein, S. ve Rose, L. N. (1994). "Competition and Price Dispersion in the U.S. Airline Industry", Journal of Political Economy, (102), 653–683.
• Borissova, L. (2001). "Promoting Competition, Liberalization and Regulation of The Telecommunications Sector in the Central and Eastern European Countries", European Common Market Law Review, 22(2), 59–73.
• BTK (2016a). Pazar Verileri, Bilgi Teknololojileri ve İletişim Kurumu, http://www.btk.gov.tr/tr-TR/Sayfalar/Pazar-Verileri, (Erişim Tarihi: 20.04.2016).
• BTK (2016b). Numara Taşınabilirliği, http://www.nts.gov.tr/, (Erişim Tarihi: 20.04.2016).
• Buehler, S., Dewenter, R. ve Haucap, J. (2006). "Mobile number portability in Europe", Telecommunications Policy, 30(7), 385–399.
• http://doi.org/10.1016/j.telpol.2006.04.001, (Erişim Tarihi: 10.10.2015).
• Chen, P. Y. ve Forman, C. (2006). "Can Vendors Influence Switching Costs and Compatibility in an Environment with Open Standards?", MIS Quarterly, 30, 1–22.
• Chen, P. Y. ve Hitt, L. M. (2002). "Measuring Switching Costs and Their Determinants in Internet Enabled Businesses: A Study of the On-line Brokerage Industry", Information Systems Research, 13(3), 255–276.
• Cho, D., Ferreira, P. ve Telang, R. (2013). The Impact of Mobile Number Portability on Price , Competition and Consumer Welfare Introduction, School of Information Systems and Management, Heinz College, Carnegie Mellon University, Pittsburgh, PA, 15213.
• Demirel, M. (2012). Reklamda Slogan Etkeni Üzerine Bir Alan Araştırması: GSM Operatörlerinde Numara Taşıma Örneği, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İletişim Bilimleri Anabilim Dalı, Elazığ.
• Doganoglu, T. ve Grzybowski, L. (2013). Dynamic duopoly competition with switching costs and network externalities. Review of Network Economics, 12(January), 1–25.
• Engle, Robert F. ve Granger, C. W. J. (1987), “Co-integration and Error Correction: Representation, Estimation, and Testing”, Econometrica, 55, s.251–276.
• European Parliament (2002). Directive 2002/22/EC of the European Parliament and of the Council of 7 March 2002 on universal service, file:///C:/Users/win7/Downloads/1495_file_MOD6_SEC4_EUNRF.AuthorizationDirective.pdf, (Erişim Tarihi: 20.10.2015).
• Fuentelsaz, L., Maicas, J. P. ve Polo, Y. (2012). "Switching Costs, Network Effects, and Competition in the European Mobile Telecommunications Industry", Information Systems Research, 23, 93–108.
• Gans, J. S. ve King, S. P. (2000). "Mobile network competition, customer ignorance and fixed-to-mobile call prices", Information Economics and Policy, 12(4), 301–327.
• Geradin, D. (2000). The Opening of State Monopolies to Competition: Main Issues of the Liberalization Process, Boston: Kluwer Law International.
• Grajek, M. (2010). Estimating network effects and compatibility: Evidence from the Polish mobile market. Information Economics and Policy, May, 130–143.
• Grzybowski, L. (2005). "Regulation of mobile telephony across the European Union: An empirical analysis", Journal of Regulatory Economics, 28(1), 47–67.
• Güngör, M. ve Evren, G. (2010). Mobil Numara Taşınabilirliği, Rekabete ve Tüketicilere Etkileri: Ardıl Düzenleyici Etki Analizi Çalışması, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu Sektörel Araştırma ve Stratejiler Dairesi Başkanlığı, Ankara.
• Güngör, M. ve Tözer, A. (2009). "Telekomünikasyon Sektöründe Şebeke Etkileri, Piyasaya İlk Giren Avantajları ve Bir Rekabet Politikası Aracı Numara Taşınabilirliği Uygulaması", Rekabet Kurumu 2. Rekabet Ekonomisi ve Politikası Sempozyumu, 9-10 Ekim 2009, 143-179, Denizli.
• Im, K. S., Pesaran, M. H. ve Shin, Y. (2003) “Testing for Unit Roots in Heterogeneous Panels” Journal of Econometrics, 115(1), s. 53–74.
• İleri, N. (2009). Telekomüni̇kasyon Hi̇zmetleri̇nde Fi̇yatlandirma Strateji̇leri̇, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı.
• ITU (2015a). ICT Statistics Newslog Mobile Number Portability, http://www.itu.int/ITU-D/ict/newslog/CategoryView,category,Mobile% 2Bnumber%2Bportability.aspx, (Erişim Tarihi: 08.06.2015).
• ITU (2015b). Mobile Cellular Subscriptions, http://www.itu.int/en/ITU-D/Statistics/Documents/statistics/2015/Mobile_cellular_2000-2014.xls, (Erişim Tarihi: 19.11.2015).
• Kandemir, A. (2002). Ulusal Numaralandırma Planları ve Numara Taşınabilirliği: Standartlar, Yöntemler ve Sonuçlar, Telekomünikasyon Kurumu Uzmanlık Tezi, Ankara.
• Kutlu, B. (2013). "Effects of Mobile Number Portability : Case of Turkey", International Journal of Business and Social Science, 4(14), 120–124.
• Lee, J., Kim, Y., Lee, J.-D. ve Park, Y. (2006). "Estimating The Extent of Potential Competition In The Korean Mobile Telecommunications Market: Switching Costs and Number Portability", International Journal of Industrial Organization, 24(1), 107–124.
• Levin, A., C. Lin ve J.C. Chia-Shang (2002) “Unit Root Tests in Panel Data: Asymptotic and Finite-Sample Properties”, Journal of Econometrics, 108, 1–24.
• Lyons, S. (2006). Measuring the Benefits of Mobile Number Portability, Trinity College Dublin, https://www.tcd.ie/Economics/TEP/2006_papers/TEP9.pdf, (Erişim Tarihi: 15.10.2015).
• Maddala, G.S. (1992). Introduction to Econometric, Second Edition, Macmillan Publishing Company, New York.
• McCloughan, P. ve Lyons, S. (2006). "Accounting for ARPU: New evidence from international panel data", Telecommunications Policy, 30(10-11), 521–532.
• Meral, A. ve Baş, M. (2013). "Türkiye’de Faaliyet Gösteren GSM Operatörlerinin Hizmet Kalitesi Bakımından Karşılaştırılması ve Uygulanan Rekabet Stratejileri", Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15 /2 (2013), 41-70.
• Park, M. (2011). "The economic impact of wireless number portability", Journal of Industrial Economics, 59(4), 714–745.
• Pedroni, P. (1999) “Critical Values for Cointegration Tests in Heterogeneous Panels with Multiple Regressors”, Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 61, 653–670.
• Pedroni, P. (2004) “Panel Cointegration; Asymptotic and Finite Sample Properties of Pooled Time Series Tests with an Application to the PPP Hypothesis”, Econometric Theory, 20, 597–625.
• Sánchez, B. U. ve Asimakopoulos, G. (2012). "Regulation and competition in the European mobile communications industry: An examination of the implementation of mobile number portability", Telecommunications Policy, 36(3), 187–196.
• Shi, W., Zhou, W. ve Liu, J. (2010). "Analysis of The Influencing Factors of Users’ Switching Intention in The Context of One-way Mobile Number Portability", The Journal of China Universities of Posts and Telecommunications, 17(July), 112–117.
• Shum, M. (2004). "Does Advertising Overcome Brand Loyalty? Evidence From The Breakfast-Cereals Market", Journal of Economics and Management Strategy, 13, 241–272.
• Shy, O. (2002). "A quick-and-easy method for estimating switching costs", International Journal of Industrial Organization, January, 71–87.
• Šopovová, A. (2010). Oligopoly Theory: Mobile Phone Providers in the Czech Republic, Yayımlanmamış Lisans Tezi, Charles University in Prague, Faculty of Social Sciences Institute of Economic Studies, file:///C:/Users/win7/Downloads/bcsopovova.pdf, (Erişim tarihi: 15.10.2015).
• Srinuan, P. ve Bohlin, E. (2009). Mobile Number Portability: Evaluating the Swedish mobile market, The Conference on Economics of ICT 2009, http://publications.lib.chalmers.se/publication/97762-mobile-number-portability-evaluating-the-swedish-mobile-market, (Erişim Tarihi: 15.10.2015).
• Ürper, C. (2009). GSM Sektöründe Numara Taşınabilirliği ve Operatör Değiştirme Davranışları: Üniversite Öğrencilerinin Numara Taşıma Niyeti Üzerine Bir Araştırma, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Vodafone. (2015). Tarihçe, http://www.vodafone.com.tr/VodafoneHakkinda/ tarihce_home.php, (19.11.2015).
• Wei, X. ve Zhu, K. (2012). Reducing Consumer Switching Costs with Technology Portability: Evidence of Market Competition in the Global Wireless Industry, San Diego, http://fudan-uc.ucsd.edu/_files/02052013_CRW_XiahuaWei.pdf, (20.11.2015).
• Yıldız, H. (2013). Mobil Numara Taşınabilirliği Uygulamasını Tüketici Üzerindeki Etkisi: Türkiye İncelemesi, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu İdari Uzmanlık Tezi, Mayıs 2013, BTK Yayın No: 0159.