Türkiye’de Enerji Tüketimi Ekonomik Büyüme İlişkisinin Bölgesel Analizi

Yıl 2016, Cilt: 2 Sayı: 2, 181 - 201, 08.10.2016

Can Usta

https://doi.org/10.20979/ueyd.31660

Cited By: 6

Öz

Çalışmada Türkiye’de bölgesel enerji tüketiminin ekonomik büyüme üzerindeki etkisi panel veri analizi yöntemleri kullanılarak test edilmiştir. Enerji tüketimi büyüme ilişkisinin bölgesel olarak incelenmesinde İBBS Düzey 2 Bölgeleri esas alınmıştır. Bölgesel enerji tüketiminin ekonomik büyüme üzerindeki etkisi, bu bölgelere ait 2004-2011 dönemi yıllık verileri kullanılarak test edilmiştir. Düzey 2 bölgeleri hem tüm bölgeler itibariyle hem de nispeten gelişmiş ve daha az gelişmiş bölgelere ayrılarak analize katılmıştır. Gayri safi katma değer, kamu yatırımları, istihdam ve elektrik tüketim verileri kullanılarak panel regresyon analizi yapılmıştır. Çalışmanın sonucuna göre bölgesel enerji tüketimi ekonomik büyümeyi pozitif yönde etkilemektedir.   

Kaynakça

• Ağır, Hüseyin ve Kar, Muhsin (2010), “Türkiye’de Elektrik Tüketimi ve Ekonomik Gelişmişlik Düzeyi İlişkisi: Yatay Kesit Analizi”, Sosyo Ekonomi, Özel Sayı, 149-176.
• Akarca, A.T. ve Long, T.V., (1980), On The Relationship between Energy and GNP: A Re-examination”, Journal of Energy and Development, 5, 326-331.
• Aktaş, Cengiz ve Yılmaz, Veysel (2008), “Causal Relationshıp between Electricity Consumption and Economic Growth in Turkey”, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 4 (8), 45–54.
• Altınay, Galip ve Karagöl, Erdal (2004), “Structural Break, Unit Root, and The Causality between Energy Consumption and GDP in Turkey”, Energy Economics, 26 (6), 985– 994.
• Altınay, Galip ve Karagöl, Erdal (2005), “Electricity Consumption and Economic Growth: Evidence from Turkey”, Energy Economics, 27 (6), 849–856.
• Altıntaş, Halil (2013), “Türkiye’de Birincil Enerji Tüketimi, Karbondioksit Emisyonu ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Eşbütünleşme ve Nedensellik Analizi”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 8(1), 263-294.
• Asteriou, Dimitrios ve Hall, Stephan (2007), Applied Econometrics: A Modern Approach Using Eviews and Microfit, Revised Ed., New York: Palgrave Macmillian.
• Aydın, Fatma Fehime (2010), “Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 35, 317-340.
• Baltagi, Badi H. (2008), Econometric Analysis of Panel Data, 4th Ed., West Sussex: John Wiley and Sons Ltd.
• Bayraktutan, Yusuf ve Demirtaş, Işıl (2011), “Gelişmekte Olan Ülkelerde Cari Açığın Belirleyicileri: Panel Veri Analizi”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22 (2), 1-28.
• Chen, Qiu ve diğerleri (2011), “An Empirical Study on the Relations between Rural Energy Consumption and Economic Growth”, Asian Social Science, 7 (10), 86-94.
• Çağıl, Gülcan ve diğerleri (2013), “Enerji ve Makroekonomik Değişkenler Arasındaki İlişki: Türkiye Açısından Bir Uygulama”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 4 161-174.
• Çalışkan, Zafer (2009), “OECD Ülkelerinde Sağlık Harcamaları: Panel Veri Analizi”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 34, 117-137.
• Çetin, Murat ve Şeker, Fahri (2012), “Enerji Tüketiminin Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği”, Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 31 (1), 85-106.
• Erdal, Gülistan ve diğerleri (2008), “The Causality between Energy Consumption and Economic Growth in Turkey”, Energy Policy, 36 (10), 3838–3842.
• Ertuğrul, H.Murat (2011), “Türkiye’de Elektrik Tüketimi Büyüme İlişkisi: Dinamik Analiz”, Enerji, Piyasa ve Düzenleme, 2, 49-73.
• Greene, William H. (2000), Econometric Analysis, New Jersey: Prentice-Hall Inc.
• Jobert, Thomas ve Karanfil, Fatih (2007), “Sectoral Energy Consumption by Source and Economic Growth in Turkey”, Energy Policy, 35 (11), 5447–5456.
• Kalkınma Bakanlığı (2013), İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması (SEGE-2011), Ankara.
• Kapusuzoğlu, Ayhan ve Karan, Mehmet Baha (2010), “Gelişmekte Olan Ülkelerde Elektrik Tüketimi ile Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYİH) Arasındaki Eşbütünleşme ve Nedensellik İlişkisinin Analizi: Türkiye Üzerine Ampirik Bir Çalışma” İşletme ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 1(3), 57-68.
• Kar, Muhsin ve Kınık, Esra (2008), “Türkiye’de Elektrik Tüketimi Çeşitleri ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Ekonometrik Bir Analizi”, Afyon Kocatepe Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, 10 (2), 333-353.
• Karagöl, Erdal ve diğerleri (2007), “Türkiye’de Ekonomik Büyüme İle Elektrik Tüketimi İlişkisi: Sınır Testi Yaklaşımı”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 8 (1), 72-80.
• Karanfil, Fatih (2008), “Energy Consumption and Economic Growth Revisited: Does The Size of Unrecorded Economy Matter?”, Energy Policy, 36 (8), 3029– 3035.
• Karhan, Gökhan ve diğerleri (2012), “Enerji ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Örneği”, Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 2 (1), 80-87.
• Kraft, J., Kraft, A. (1978), “On The Relationship between Energy and GNP”, Journal of Energy and Development, 3, 401-403.
• Li, Fei ve diğerleri (2011), “Energy Consumption-Economic Growth Relationship and Carbon Dioxide Emissions in China”, Energy Policy, 39 (2), 568–574.
• Lise, Wietze ve Montfort, Kees Van (2007), “Energy consumption and GDP in Turkey: Is there a co‐integration relationship?”, Energy Economics, 29 (6), 1166–1178.
• Mucuk, Mehmet ve Uysal, Doğan (2009), “Türkiye Ekonomisinde Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme”, Maliye Dergisi, 157, 105-115.
• Öksüzler, Oktay ve İpek, Evren (2011), “Dünya Petrol Fiyatlarındaki Değişmenin Büyüme ve Enflasyon Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği”, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (14), 15-34.
• Özata, Erkan (2010), “Türkiye’de Enerji Tüketimi Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkilerin Ekonometrik İncelemesi”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4 (26),
• Polat, Özgür ve diğerleri (2011), “Türkiye’de Elektrik Tüketimi, İstihdam ve Ekonomik Büyüme İlişkisi”, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 16 (1), 349-362.
• Qi, Peng ve diğerleri (2011), “Energy Utilization, Environmental Quality and Sustainable Economic Development: Evidence from Shandong
• Province in China”, Energy Procedia, 5 (3), 314–321.
• Sarı, Ramazan ve Soytaş, Ugur (2004), “Disaggregate Energy Consumption, Employment and income in Turkey”, Energy Economics, 26 (3), 335– 344.
• Soytas, Ugur ve Sari, Ramazan (2007a), “Energy Consumption, Economic Growth, and Carbon Emissions: Challenges Faced by An EU Candidate Member”, Ecological Economics, 68 (6), 1667 – 1675.
• Soytas, Ugur ve Sari, Ramazan (2007b), “The Relationship between Energy and Production: Evidence from Turkish Manufacturing Industry”, Energy Economics, 29 (6), 1151–1165.
• Stock, James H. Ve Watson, Mark W. (2007), Introduction to Ekonometrics, Boston: Pearson Education Inc.
• Şahbaz, Ahmet ve Yanar, Rüstem (2013), “Türkiye’de Toplam ve Sektörel Enerji Tüketimi ile Ekonomik Büyüme İlişkisinin Ekonometrik Analizi”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 50 (575), 31-44.
• Tarı, Recep (2010), Ekonometri, Genişletilmiş 6. Baskı, Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
• Tatoğlu, Ferda Yerdelen (2012), Panel Veri Ekonometrisi, İstanbul: Beta Yayınları.
• Terzi, Harun (1998), “Türkiye’de Elektrik Tüketimi ve Ekonomik Büyüme İlişkisi”, İşletme ve Finans Dergisi, 13 (3), 62-72.
• Ulusoy, Veysel (2006), “Ekonomik Büyüme ve Enerji Tüketimi: Bir Ekonometrik Uygulama”, http://www.trntp.org/pdf/enerjikitabi/21.pdf (06.05.2015).
• Usta, Can (2015), “Türkiye’de Enerji Tüketimi Ekonomik Büyüme İlişkisinin Bölgesel ve Sektörel Analizi”, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Uzun, Ahmet ve diğerleri (2013), “Toplam Elektrik Üretimi ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Örneği (1980-2010)”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17 (3), 327-344.
• Uzunöz, Meral ve Akçay, Yaşar (2012), “Türkiye’deki Büyüme ve Enerji Tüketimi Arasındaki Nedensellik İlişkisi: 1970-2010”, Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3 (2), 1-16.
• Wang, S.S. ve diğerleri (2011), “CO2 Emissions, Energy Consumption and Economic Growth in China: A Panel Data Analysis”, Energy Policy, 39 (9), 4870–4875.
• Yanar, Rüstem ve Kerimoğlu, Güldem (2011), “Türkiye’de Enerji Tüketimi, Ekonomik Büyüme ve Cari Açık İlişkisi”, Ekonomi Bilimleri Dergisi, 3 (2), 191-201.
• Zhang, Chuanguo ve Xu, Jiao (2012), “Retesting The Causality between Energy Consumption and GDP in China: Evidence from Sectoral and Regional Analyses Using Dynamic Panel Data”, Energy Economics, 34 (6), 1782–1789.
• Zhixin, Zhang ve Xin, Ren (2011), “Causal Relationships between Energy Consumption and Economic Growth”, Energy Procedia, 5(3), 2065–2071.