Sanayileşmede Devletin Öncü Rolü ve İnovasyonun Önemi: Güney Kore Örneği

Yıl 2025, Cilt: 11 Sayı: 1, 83 - 103, 22.04.2025

Sinan Yazici

https://doi.org/10.20979/ueyd.1635075

Öz

Sanayileşmenin başlangıcını, 18. yüzyılın ikinci yarısında İngiltere’de buhar gücünün üretimde kullanılmaya başlanması ile ortaya çıkan fabrikalara dek geriye götürmek mümkündür.19. yüzyılın ilk yarısında Fransa, Almanya, Hollanda gibi diğer Batı Avrupa ülkeleri de sürece dâhil olmuştur. Sürece daha sonra Mısır ve ABD gibi Avrupa dışı ülkeler de katılmıştır. Ancak Mısır’ın sanayileşme süreci Baltalimanı Ticaret Antlaşması ile akamete uğratılmıştır. Sanayileşme/kalkınma sürecine 20. yüzyılın ikinci yarısında Güney Kore de dâhil olmuştur. Böylece kapitalist dünya sistemi Avrupa’dan dünyanın diğer bölgelerine yayılmasını sürdürmüştür. Bu çalışma, sanayileşen ülke örneklerinden Güney Kore’yi Modern Dünya Sistemi kuramı çerçevesinde incelemeyi amaçlamaktadır. Bu kuramın en önemli kavramlarından olan rekabet, sanayileşmede, hem ülke sayısındaki artışa hem de teknolojideki gelişmelere yol açan bir faktördür. Bu kapsamda rekabetin sürdürülebilirliğinde inovasyon ve devletin öncü rolünün önemi ortaya çıkmaktadır. Bu amaçla literatür araştırması gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucu elde edilen ikincil veriler, araştırmanın amacı doğrultusunda değerlendirilmiştir. Literatürden edinilen bilgiler ışığında, II. Sanayi Devriminin sonlarında sanayileşme sürecine giren Güney Kore’nin başarıya ulaşmasında, ciddi bir planlama ile rekabet ve inovasyon şartlarını dikkate alarak devlet öncülüğünde yaptığı çalışmaların önemli bir rolü olduğu ortaya çıkmıştır. Ayrıca Güney Kore’nin yaşadığı sanayileşme/merkez ülke olma sürecinde MDS kuramının açıklama gücünün olduğu bulgusuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Güney Kore , Modern Dünya Sistemi , rekabet , inovasyon , sanayileşme

Etik Beyan

Çalışmanın etik bir sorunu yoktur.

Destekleyen Kurum

Destekleyen bir kurum yoktur

The Leading Role of the State in Industrialization and the Importance of Innovation: Example of South Korea

Öz

It is possible to date the history of industrialization back to the 16th century. However, the time period accepted as the beginning of industrialization is the beginning of factory production in England in the second half of the 18th century. Western European countries such as France, Germany, and the Netherlands joined the process in the first half of the 19th century. Later, non-European countries such as Egypt and the USA joined the process. However, Egypt's industrialization process was interrupted by the Baltalimanı Trade Agreement. South Korea also joined the industrialization/development process in the second half of the 20th century. Thus, the capitalist world system continued to spread from Europe to other parts of the world.This study aims to examine South Korea, one of the examples of industrializing countries, within the framework of the Modern World System theory. According to this theory, the capitalist world economy was formed as a result of competition between states. Competition, one of the most important concepts of this theory, is a factor that leads to both the increase in the number of countries and the developments in technology in industrialization. In this context, the importance of innovation and the leading role of the state in the sustainability of competition emerges. As a result of the study, South Korea, which entered the industrialization process at the end of the Second Industrial Revolution with no other resource than labor force, started industrialization with a serious planning process led by the state. It has also reached the position of being a central/industrialized country by focusing on R&D and innovation studies since the 1980s. It has been found that the MDS theory has explanatory power in the industrialization/central country process experienced by South Korea.

Anahtar Kelimeler

South Korea , Modern World System , competition , innovation , industrialization

Kaynakça

• Aghion, P., Bloom, N., Blundell, R., Griffith, R., Howitt, P. (2002). Competıtıon and Innovation: An Inverted U Relationshıp. National Bureau of Economıc Research, Cambridge.
• Arslanhan, S., ve Kurtsal, Y. (2010). Güney Kore İnovasyondaki Başarısını Nelere Borçlu? Türkiye İçin Çıkarımlar. TEPAV Politika Notu.
• Aytekin, G. K. (2015). Güney Kore’nin İhracata Dayalı Büyüme Modeli Kapsamında 2023 Türkiye İhracat Stratejisi. Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(8), 63-86.
• Berberoğlu, C. N. (1986). Güney Kore Masan Serbest Bölgesi. Anadolu Üniversitesi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(1).
• Chang, H.-J. (2018). Kalkınma Reçetelerinin Gerçek Yüzü. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Çakmak, U. (2016). Güney Kore'nin İktisadi Kalkınmasının Temel Dinamikleri (1960-1990). Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 21(1), 151-171.
• Çivi, E. (2001). Rekabet Gücü : Literatür Araştırması. Celal Bayar Üniversitesi İ.İ .B.F. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 8(2), 21-38.
• Data, I. I. (2005). Oslo manual. Paris and Luxembourg: OECD/Euro-stat.
• Dereli, D.D. (2017). Technology Management in Global Competition and Competitive Advantage. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 195, 3 1365-1370
• Er, P. H. (2013). Girişimcilik ve Yenilikçilik Kavramlarının İktisadi Düşüncedeki Yeri: Joseph A. Schumpeter. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 75-85.
• Eski, H. (1989). İhracata Yönelik Sanayileşme Stratejisi ve Güney Kore Deneyi. İzmir: EBSO Yayınları.
• Efe, A. (2016). Kalkınmacılıkta Temel Riskler ve Çözümler. Saarbrücken: LAP LAMBERT Academic Publishing
• Vigoda-Gadot, E. (2016). Building strong nations: Improving governability and public management. Routledge.
• Hava, H. T. (2021). İhracata Yönelik Kalkınma: Güney Kore Örneği. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 20(80), 2174-2201.
• Hong, Y. S. (2010). Private-Public Alliances for Export Development: The Korean Case (Cilt No: 102). CEPAL, Serie Comercio International.
• İnan , H. (2010). Osmanlı İmparatorluğunda Devlet ve Köylü. İstanbul: İletişim Yayınları.
• İleri, H., Horasan, A. (2010). Küresel Rekabet Ortamında İşletmelerin Teknoloji ve Ar-Ge Yönetimlerinin Rekabete Etkileri Üzerine Araştırma ve Örnek Bir Uygulama. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler MYO Dergisi, 13(1-2), 171-190.
• Kennedy, P. (2017). Büyük Güçlerin Yükselişi ve Düşüşü. Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Kim, L., ve Dahlman, C. J. (1992). Technology policy for industrialization: An integrative framework and Korea's experience. Research Policy, 21(5), 437-452.
• Koo, H. (1996). Güney Kore'de Gelir Dağılımının Ekonomi Politiği. F. Şenses, ve F. Şenses (Dü.) içinde, Kalkınma İktisadının Yükselişi (S. Öztürk, Çev., s. 285-303). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Krueger, A. O. (1987). The Importance of Economic Policy in Development: Contrasts between Korea and Turkey. National Bureau of Economic Research, Cambridge.
• Küçükkalay, A.M. (1997). Endüstri Devrimi ve Ekonomik Sonuçlarının Analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi İ.İ.B.F Dergisi, 2, 51-68.
• Martin, S., ve Theeuwes, J. (2006). Competition and Innovation. Journal of Industrial Organization Education, 1(1), 1-18.
• Nicolas, C.L. ve Cerdan, A.L.M. (2011). Strategic Knowledge Management, Innovation and Performance. International Journal of Information Management, 31, 502-509.
• Oğuztürk, B. S. (2011). Güney Kore’nin Kalkınmasında İnovasyonun Rolü. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 3(5), 48-53
• Oslo Manual, (2018) Guıdelınes For Collectıng, Reportıng And Usıng Data On Innovatıon.OECD. Paris. https://www.oecd.org/en/publications/oslo-manual-2018_9789264304604-en.html (Erişim Tarihi 06.02.2025)
• Özel, M. (1995). Piyasa Düşmanı Kapitalizm. İstanbul: İz Yayıncılık. President’s Commission on Industrial Competitiveness (1985). Report of the President s Commission on Industrial Competitiveness, Washington
• Rifkin, J. (2014). Üçüncü Sanayi Devrimi-Yanal Güç, Enerjiyi, Ekonomiyi ve Dünyayı Nasıl Dönüştürüyor. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Roblec, V., Mesko, M., ve Krapez, A. (2016). A Complex Viev of Industry 4.0. . SAGE Open Journal, 1-11.
• Savada, A. M., ve Shaw, W. (. (1990). South Korea: A Country Study. Washington: GPO for the Library of Congress.
• Schumpeter, J. A. (1939). Busines Cycle: ATheoretical, Historical, and Statistical Analysis of the Capitalist Process. NY and London: Mcgraw-Hill.
• Smith, A. (2009). Ulusların Zenginliği (Cilt I). (M. Saltoğlu, Çev.) Ankara: Palme Yayıncılık.
• TASAM. (2007). Güney Kore Nükleer Teknoloji İnceleme Gezisi. Stratejik Rapor No:18, Nisan 2007, Türk Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi (TASAM) Yayınları, İstanbul.
• TMMOB. (2007). Ülke Örnekleri ile Kalkınma ve Sanayileşme Modelleri. TMMOB Sanayi Kongresi 2007 Oda Raporu, 68-75. https://www.mmo.org.tr/sites/default/files/403675579f61145_ek_0.pdf (Erişim Tarihi: 07.11.2024).
• TURKTRADE. (1988). Güney Kore'de İhracat Teşvikleri. Durum Dergisi.
• Ulrich, H. L. (1984). Güney Kore Bir Model Olabilir mi? (E. Özbek, Çev.) Ankara: Belge Yayınları.
• Wallerstein, I. (1998). Jeopolitik ve jeokültür. İstanbul: İz Yayınları.
• Wallerstein, I. (2004). World Systems Analysis. London: Duke University Press.
• Yoo, I. (2008). Korea's Economic Developments: Lessons and Suggestions for Developing Countries. Korean Social Science Journal, XXXV(1), 31-63.
• Yazıcı, S. (2016). 19. Yüzyılda Mısır'da Devletin İnşası ( Osmanlı Cihan Devletinden Modern Dünya Sistemine). Ankara: TODAİE Yayıncılık.
• Yazıcı, S. (2018). İnovasyon, Rekabet Ve Devlet. Electronic Turkish Studies, 13(13)
• Yorgancılar, F.N. (2011). Sürdürülebilir Rekabet Anlayışı Olarak Yenilik Yeteneği. Selçuk Üniversitesi İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 15(21), 379-425.
• Zerenler, M., Türker, N., Şahin, E. (2007). Küresel Teknoloji, Araştırma-Geliştirme (Ar-Ge) ve Yenilik İlişkisi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17, 653-667
• http://latin-dictionary.net/definition/23919/innovo-innovare-innovavi-innovatus (Erişim Tarihi 27.01.2025). https://ppt-online.org/325746 (Erişim Tarihi:19.12.2024)