Arapça, İngilizce ve Türkçedeki Halk Deyimlerinde Ayların Tanımları (I-VI ayları)

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 2, 173 - 190, 30.12.2024

Hüseyin Elmhemıt

https://doi.org/10.55036/ufced.1498344

Öz

Halk deyimleri toplumun ve toplum kültürünün ruhunu yansıtır; geçmiş nesillerin deneyimlerini temsil eder ve genellikle doğrudur. Bu deyimler, zaman içinde kuşaklar arasında aktarılan bir dizi deneyime dayanmaktadır. Son yıllarda kullanımlarının azalmasına rağmen, halk deyimlerinin hala çağdaş toplulukların hafızasında özel bir yeri vardır. Dünya genelinde birçok ülkede deyimler benzerlik gösterir. Bu araştırmada sadece aylarla ilgili halk deyimlerine odaklandık ve sadece altı ayı inceledik. Geriye kalan altı ayı başka bir araştırmada ele alacağız. Arapça, İngilizce ve Türkçe arasında karşılaştırma yaptık. Bu diller arasında, Arapça bu deyimleri daha fazla kullanma eğilimindedir, Türkçe ise kullanım bakımından daha sınırlıdır. Coğrafi farklılıkların bu deyimler üzerinde etkisi vardır ve İngilizce deyimleri genellikle Arapça deyimlerden bir ay veya daha fazla geriden gelir. Örneğin, Arap deyimleri Mart ayının hava durumunu ılıman olarak tanımlarken, İngiliz deyimleri hala bu ayı soğuk olarak tanımlar. Ancak her ikisi de yaz aylarında, özellikle Haziran ayında, sıcak ve yaz mevsiminin zirvesi olduğunu ifade eder.

Anahtar Kelimeler

Arap dili ve belagatı, halk atasözleri, aylar, halk hafizası, atasözlerinin karşılaştırılması

Kaynakça

• Ali, Ebü’l-Fazl Cemâlüddîn Muhammed b. Mükerrem. Lisânü’l-ʿArab. Beyrut: Daru Sadır, 1414.
• Apperson, George Latimer – Manser, Martin. Dictionary of Proverbs Londra: Wordsworth Editions, 2006.
• Bulut, Mehmet. “Ataszölerinde Deyim aktarması”, uluslararası beşeri bilimler ve eğitim dergisi (IJHE), 6/14.
• el-Askerî, Ebû Hilâl el-Hasen b. Abdillâh b. Sehl. Cemharatul Emsâl. Beyrut: Darul Fikir,1988.
• el-Bakri, Abdullah b. Abdulaziz b. Mohammed. M'ucam meste'raba min es-Ma'i el-Bilad. Bayrut: Alemü'l-Kütüb, 1403.
• el-Bekri, Abdullah b. Omer b. Haraidetul 'Acaib ve Feridetul Garaib. thk: Envar Zenati. Kahire: Es-sekafe el-İslamiyye, 2008.
• el-Ezherî, Muhammed b. Ahmed. Tehzîbü’l-Luga. Beyrut: Daru İhyai't-Türasi'l-Arabi. 2001.
• el-Kalkaşendî, Ebü’l-Abbâs Şihâbüddîn Ahmed b. Alî. Ṣubḥu’l-aʿşâ fî ṣınâʿati’l-inşâʾ. Beyrut: Darü'l-Kütübi'l-İlmiyye,1922.
• el-Makrîzî, Ebû Muhammed Takıyyüddîn Ahmed b. Alî. el-Mevâʿiẓ ve’l-iʿtibâr bi ẕikri’l-ḫıṭaṭ ve’l-âs̱âr. Darü'l-Kütübi'l-İlmiyye, 1418.
• el-Merzuki, Ahmet b. Mohammet b. el-Hasan. el-Ezmine vel Emkine. Beyrut: Darü'l-Kütübi'l-İlmiyye, 1417.
• el-Midani, Ahmet b. Mohammed b. İbrahim. Mecma'ul em-Sal. thk: Mohammed Abdulhamit. Bayrut: Darulmarifa, 1986.
• er-Razi, Mansur b. el-Hüseyin. Nesrul-Durar fil-Muadara. Beyrut: Darü'l-Kütübi'l-İlmiyye, 2004.
• es-Sa'alibi, Abdulmelik b. Mohammed b. İsmail Ebu Mensur. et-Temsil vel Mohadara, thk: Abdulfattah el-Hilo. Tunus: ed-Darü'l-Arabiyye li'l-Kitab, 1981.
• et-Taşfili, Ahmet b. Yusuf. Sururun-Nefs Bi Medarikil Hevasi-l Hams. thk: İhsan Abas. Bayrut: el-Mü'sese el Arabiyye lil Neşir, 1980.
• Feriha, Enis. esmaul Eşhuri fil Arabiyye. Bayrut: Darü'l-İlm li'l-Melayin, 1952.
• Karakuş, Ufuk. “Türk Atasözlerinde İklim Algisi Ve Coğrafya”, Milli Folklor Dergisi.
• Mustafa, İbrahim – Zeyat, Ahmet. el-Mu'cemu el-Vesit. Kahire: Darul Da'va, 1960.
• Özcan, Selay. “Türk Atasözlerinde İklim, Mevsimler, Hava Olayları ve Halk Takvimi”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi 184.
• https://atasozu.org/?s=nisan
• https://uzemigunsem.gedik.edu.tr/blog/mart-ayi-dert-ayi-atasozunun-anlami-nedir
• https://www.huzursayfasi.com/atasozleri-ve-anlamlari-sayfasi/77488-mart-ile-ilgili-atasozleri-ve-anlamlari-s1.html
• https://www.lafsozluk.com/2011/01/mart.html
• https://www.special-dictionary.com/proverbs/keywords/april/3.ht
• https://www.special- dictionary.com/proverbs/keywords/june/2.htm