GOOD OMENS TELEVİZYON DİZİSİNİN METİNLERARASILIK BAĞLAMINDA İÇERİK ANALİZİ YOLUYLA İNCELENMESİ

Yıl 2025, Cilt: 7 Sayı: 1, 103 - 122, 30.06.2025

Tuğba İbiş

https://doi.org/10.55036/ufced.1681231

Öz

​​Metinlerarasılık, 1960’lı yıllarda Bakhtin, Kristeva, Barthes, Rifaterre ve Genette gibi postmodern edebiyat kuramcıları tarafından ortaya atılan, metinlerin birbirleriyle etkileşim içinde olduğu ve aralarında bir alışverişin bulunduğu fikrine dayanan bir kavramdır. Birden fazla metnin bir arada kullanılmasını ve hiçbir metnin tamamen bağımsız olmadığını ifade eden bu kavram, şiir, müzik ve hikâye gibi sanat dallarında olduğu kadar, günümüzde sinema ve televizyon yapımlarında da sıkça karşımıza çıkmaktadır. Amazon Prime adlı ücretli dijital platformda yayımlanan Good Omens dizisi, metinlerarasılık tekniğini yoğun şekilde kullanan yapımlardan biri olarak değerlendirilmektedir. Bu makalenin amacı, Good Omens dizisinde metinlerarası ilişkilerin nasıl uygulandığını somut örneklerle ortaya koymaktır. Bu doğrultuda, dizinin ilk sezonundaki altı bölüm, Genette’in ortak birliktelik ve türev ilişkisi bağlamında analiz edilmiştir. İnceleme sürecinde, öykünme, anıştırma, yansılama ve gülünç dönüştürüm gibi tekniklerin dizide nasıl kullanıldığı tespit edilmiş ve içerik analizi yöntemiyle detaylı şekilde açıklanmıştır. ​

Anahtar Kelimeler

Metinlerarasılık , Good Omens , Televizyon Dizisi , Televizyon

​​An Investigation of Good Omens Television Series Through Content Analysis in the Context of Intertextuality​

Öz

Intertextuality is a concept introduced by postmodern literary theorists such as Bakhtin, Kristeva, Barthes, Rifaterre, and Genette in the 1960s. It is based on the idea that texts interact with one another and that there is a continual exchange between them. This concept, which highlights the use of multiple texts together and asserts that no text is entirely independent, is frequently encountered in contemporary cinema and television, as well as in other art forms such as poetry, music, and storytelling. The television series Good Omens, which is streamed on the subscription-based digital platform Amazon Prime, is considered one of the productions that extensively employs intertextuality. The aim of this article is to examine how intertextual relations are applied in Good Omens with concrete examples. In this context, six episodes from the first season of the series were analysed in terms of Genette's concepts of common unity and derivative relationships. During the analysis, techniques such as imitation, allusion, onomatopoeia, and comic transformation were identified and explained in detail using the content analysis method.

Anahtar Kelimeler

​Intertextuality , Good Omens , Television Drama , Television.​

Kaynakça

• Adams, D. (2023). The Hitchhiker's Guide to the Galaxy, Istanbul: Alfa Publications.
• Akgöl, O., & Şakı Aydın, O. (2023). Değişen İzleme Pratikleri ve Sosyal Medya: Twitch Platformu Üzerine Bir İnceleme. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 28(1), 79-94.
• Akkuş, A. (2025, April 24). Televizyon Mu? Dijital Platformlar Mı?, Karasaga, https://karasaga.com/televizyon-mu-dijital-platformlar-mi/ erişim sağlandı.
• Aktulum, K. (1999). Intertextual Relations. Öteki Publishing House.
• Alighieri, D. (1312). Divine Comedy.
• Altay, A. (2015). Analysis of İsmet Özel's Work, A Tale of Yusuf, in the Context of Folklore and Intertextuality, Trakya University, Institute of Social Sciences, Master's Thesis, Edirne.
• Amazon. (2023). Annual Report 2023: Prime Video Subscriber Data. Amazon Inc.
• Antoloji. (2024, December 30). Seven Ages of Man Poetry. https://www.antoloji.com/insanin-yedi-cagi-siiri/.
• Arslan, M. (2022). Türkiye’de Dijital Platformlar ve İzleyici Alışkanlıkları. İstanbul: Alfa Yayıncılık.
• Azap, S. (2014). Metinlerarasılık: Roland Barthes Teorisinin At Metaforu Etrafında Uygulanması. 3. Türkiye Lisansüstü Çalışmalar Kongresi- Bildiriler Kitabı IV, pp.29-44.
• Baltacı, A. (2019). Nitel araştırma süreci: Nitel bir araştırma nasıl yapılır?.Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), pp.368-388.
• Başer, E., & Söğütlüler, T. (2023). Değişen İzleme Eğilimleri Çerçevesinde Dijital Platformlar ve İçerik Reklamları Üzerine Bir İnceleme. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (41), pp. 1-26. https://doi.org/10.31123/akil.1303391.
• BBC Production (1963-). Doctor Who (TV Series). BBC Production.
• Bible Revelation. (2024 December 30). Bible Revelation. https://bible.usccb.org/bible/revelation/0.
• Carter, C. (1993-2018). The X-Files (TV Series). Fox Broadcasting Company: Fox Broadcasting Company.
• Coppola, F. F. (Director).(1972). The Godfather (Film). Paramount Pictures: Alfran Productions.
• Çelik, B., & Yılmaz, G. (2021). Dijital Yayıncılığın Evrimi ve Türkiye’deki Yansımaları. İletişim ve Medya Araştırmaları Dergisi, 9(2), pp.75-92.
• Demir, S. (2023). Türkiye’de Dijital Dizi Sektörü ve Netflix Etkisi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Diego, P. & Etayo C. & Guerrero, E. (2016). Multi-Screen Viewing and Contents: Understanding Connected TV, Springer International Publishing. pp.25-46. Doi: 10.1007/978-3-319-49407-4_2.
• Disney. (2023). The Walt Disney Company Annual Report 2023. Disney Media & Entertainment Distribution.
• Donner, R. (Director) (1976). The Omen (Film). 20th Century Studios.
• Genette, G. (1997). Palimpsests: Literature in the Second Degree, Trans. Channa Newman and Claude Doubinsky, Lincoln: U of Nebraska P.
• Gökalp, A. G. (2007). Intertextual Relations and Contemporary Interpretations of the Epic of Gilgamesh . Multilingual Publications.
• Gulgen, M. (Director). (1992). Tatar Ramazan (Film). İstanbul: Gulgen Film.
• Gürel, E., Alem, J. (2010). Post modern Bir Durum Komedisi Üzerine İçerik Analizi̇: Simpsonlar. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Volume 3 / 10, pp.333- 347.
• Gündoğdu, E. (2012). Tahsin Yücel's Novel 'Yalan' in the Context of Intertextuality. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. Volume: 7, Issue: 4, pp. 1894-1903.
• Haberer, A. (2007). Intertextuality in theory and practice. Literatūra, 49(5), pp. 54-67.
• Işıksalan, N. (2007). Postmodern Doctrine and Analysis of a Postmodern Novel: The Black Book/ Orhan Pamuk. Anadolu University Journal of Social Sciences, Volume:7, Issue:2, pp. 419-466.
• Karatay, H. (2010). Constructivism in Turkish Course Teaching Tools: Intertextuality. Mustafa Kemal University Journal of Social Sciences Institute, Volume: 7, Issue:14, pp. 159.
• Kaya, Z. (2022). Dijital Platform Ekonomisi ve Yeni Medya Tüketim Alışkanlıkları. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları.
• Kılınçarslan, S. (2016). Analysis of Intertextuality Relations in Advertising Texts in the Example of Axe Deodorant Commercials. İstanbul Journal of Social Sciences, 14, pp. 48-74.
• Kıran, Z. & Kıran, Ayşe E. (2003). Literary Reading Processes. Seçkin Publishing House.
• Koçak, A. and Arun, Ö. (2006). Sampling Problem in Content Analysis Studies. Selçuk Communication Journal, Issue 4, Volume 3, pp. 21-28.
• Konukman, E. A. (2018). Değişen Film İzleme Alışkanlıkları ve Sinema’da Hollywood Gerçeği: Radyo Televizyon ve Sinema Bölümü Öğrencilerinin Konuya Yaklaşımı. TRT Akademi, 3(5), pp. 304-321.
• Korkmaz, F. (2017). Meti̇nlerarası İlişkilerin Klasik Retorikteki̇ Kökeni̇ Üzerine Bir Araştıma. Hikmet- Akademik Edebiyat Dergisi, pp.71-88.
• Kristeva, J. (1980). Desire in Language: A Semiotic Approach to Language and Art. Trans. Thomas Gora, Alice Jardine and Leon S. Roudiez, ed. Leon S. Roudiez. New York: Columbia University Press Print.
• Lotz, A. (2022). The Digital Television Revolution. London: Wiley-Blackwell.
• Mirenayat, S. A. & Soofastaei, E. (2015). Gerard Genette and the Categorization of Textual Transcendence. Mediterranean Journal of Social Sciences, 6 (5) pp.533-537.
• Moran, B. (1991). Türk Romanına Eleştirel Bir Bakış 2, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Netflix. (2023). Q3 2023 Earnings Report: Global Streaming Metrics. Netflix Inc.
• Önal, A. (2007). Music in the Context of Intertextuality Intertextuality (Intermusicality). İdil Journal, Volume:10, Issue:2, pp. 105-115.
• Özsaray, Y. E. (2021). Bostan ve Gülistan’ın Metinlerarası İlişkiler Bağlamında Safahat’a Yansımaları. Dil ve Edebiyat Araştırmaları (Mehmet Akif ve İstiklal Marşı), pp.179-209. https://doi.org/10.30767/diledeara.1048670.
• Queen. (1970). (Music Group). London: United Kingdom.
• Poets. (2024, December 30). Paraside Lost Book. https://poets.org/poem/paradise-lost-book-iv-argument.
• Sevindik, O. (2024). The View of Intertextuality ın Graphic Design. South Florida Journal of Development, v.5, n.11. pp.01-21.
• Shahariar, Md. G. (2023). Intertextuality in Arts and Literature: A Postmodern Phenomenon. South Asian Research Journal of Arts Language and Literature, 5(06), pp.190-195.
• Şahin, B. & Ersoy, A. & Kocaoğlu, A. (2023). İçerik Analizi: Nitel ve Nicel Paradigma Açısından Analitik Bir Değerlendirme, International Education Congress– EDUCongress2023, Ankara, Türkiye, pp.927-930.
• The Rolling Stones (1968). Sympathy For The Devil (Song). Beggars Banquet: Olympic.
• TÜİK (2023). Türkiye’de Medya Tüketim İstatistikleri 2023. Ankara: Türkiye İstatistik Kurumu Yayınları.
• Twain, M. (1884). The Adventures of Huckleberry Finn, Istanbul: Türkiye İş Bankası Culture Publications.
• Üner, A. M. (2010). Metinler ve Metinlerarası Okuma: Suskunlar. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(23), pp.196-206.
• Zengin, M. (2016). An Introduction to Intertextuality as a Literary Theory: Definitions, Axioms and the Originators. Pamukkale University Journal of Social Sciences Institute, pp.299-327.