BALIKESİR İLİNDE KONUT FİYATLARINDAKİ FARKLILIKLARI OLUŞTURAN UNSURLARIN TESPİTİ

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 1, 38 - 62, 30.06.2021

M.emin Akkılıç , Hasan Hüseyin Yıldırım , Mehmet Selim Dikici

Öz

Konut, insanoğlunun barınma ihtiyaçlarını karşılanması ile birlikte birikim yapmak için de önemli bir araçtır. İnsanların konut ediniminde önemli olan konulardan bir tanesi de konutun fiyattır. Bu bağlamda, konut fiyatları hem alıcılar hem de satıcılar için önem arz etmektedir. Konut alım satımında fiyat farklılıkları gözlemlenmektedir. Konut fiyatları, binanın inşaat malzemesinden coğrafi konumuna ve yaşına (yıpranma oranına) kadar pek çok faktörün yanı sıra konutun bulunduğu yerin Sosyo-kültürel yapısı gibi değişkenlerden de etkilenmektedir. Bu noktadan hareketle, çalışmanın temel amacı Balıkesir ilinde bölgeler arasında konut fiyat farklılığının olup olmadığını tespit etmektir. Konut fiyatlarını etkileyen değişkenlerin neler olduğunu ortaya koymaktır. Ayrıca son dönemde yaşanan COVID’19 salgını ile fiyatlarda bir değişim olup olmadığı ortaya konulmaya çalışılmıştır. Çalışmanın uygulama kısmında konutun m2 fiyatı baz alınarak bölgeler arasında fiyat farklılığının olup olmadığını ANOVA test edilmiştir. Ayrıca konutun taşıdığı özelliklerin m2 fiyat üzerindeki etkisini belirlemek amacıyla regresyon analizi yapılmıştır. Uygulamada 2019 yılında 385 konuta ait veriler ile 2020 yılında 385 konuta ait veriler kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda ilçeler arasında fiyat farklılığının olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca konutun fiyatını, konutun m2 alanı, banyo sayısı, ibadethaneye ve spor salonlarına olan yakınlık artış yönünde etkilemiştir.

Anahtar Kelimeler

Konut, Konut fiyatları, Fiyat farklılıkları, Konut arzı ve talebi

Kaynakça

• Afşar, A., Yılmazel, Ö. ve Yılmazel, S. (2017). Konut Fiyatlarını Etkileyen Faktörlerin Hedonik Model İle Belirlenmesi: Eskişehir Örneği. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (37), 195.
• Akçay, B. (1999). Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları, İşletme ve Finans Yayınları, No: 5, Ankara.
• Apergis, N. ve Rezitis, A. (2003). Housing Prices and Macroeconomic Factors in Greece: Prospects Within The EMU. Applied Economics Letters.10:561-565.
• Badurlar, İ.Ö. (2008). Türkiye’de konut fiyatları ile makro ekonomik değişkenler arasındaki ilişkinin araştırılması. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (1), 223-238.
• Baldemir, E., Kesbiç, C.Y. ve İnci, M. (2008). Estimating Hedonik Demand Parameters In Real Estate Market: The Case Of Muğla, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20, 41–66.
• Cohen, J. P. ve Coughlin, C.C. (2005). Airport-Related Noise, Proximity, and Housing Prices in Atlanta, Federal Reserve Bank of St. Louis Working Paper 2006, Working Paper 2005-060B.
• Çağlayan, E. ve Eban, A. (2009). Determinants Of House Prices İn Istanbul: A Quantile Regression Approach, Quality & Quantity, 45(2), s. 305-317.
• Çalmaşur G, Aysin M. E. (2019). Konut fiyatlarina etki eden faktörlerin hedonik modelle belirlenmesi: TRA1 alt bölgesi üzerine bir uygulama. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi (22):77-92.
• Çalmaşur, G. (2016). Determining Factors Effecting Housing Prices in Turkey with Hedonic Prices Model. International Conference on Business and Economics Studies, 255-269.
• Çiçek, U. ve Hatırlı, S. A. (2015). Isparta İlinde Konut Fiyatlarını Etkileyen Faktörlerin Hedonik Fiyat Modeli ile Analizi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Yıl: 7 Sayı: 13, 2015 Aralık, s. 98-114.
• Daşkıran, F. (2015). Denizli Kentinde Konut Talebine Etki Eden Faktörlerin Hedonik Fiyatlandırma Modeli İle Tahmin Edilmesi, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: 8 Sayı: 37, Nisan 2015, s. 850-857.
• Dilber, İ., ve Sertkaya, Y. (2016). 2008 Finansal Krizi Sonrası Türkiye’de Konut Fiyatlarının Belirleyicilerine Yönelik Analiz. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1), 11-29.
• Durkaya, M. (2002). Türkiye’de Konut Piyasasının Talep Yönlü Analizi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
• Ertem, C. ve Yılmaz, M.L. (2014). Türkiye Konut Sektörü Gelişmeler-Beklentiler, SDE Rapor.
• Güneş, S. (2013). Financial development and growth: causality analysis for the case of Turkey. Journal of Doğuş University, 14(1), 73-85.
• Hepşen, A. (2016). http://gayrimenkulturkiye.com/2016/01/16/2016-yilinda-bizi-neler-bekliyor/ 15.02.2017).
• Işık, C. (2015). Erzurum İlinde Konut Fiyatlarının Çevresel, Yapısal Ve Sosyal Farklılaşması: Hedonik Fiyatlama Örneği, Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, VIII-II, s. 23-32.
• Ito, H., & Chinn, M. (2007). East Asia and global imbalances: saving, investment, and financial development. NBER Working Paper No. 13364.
• Kaın, F. J. ve Quıgley, M. J. (1970). Measuring the Value of Housing Quality. Journal of the American Statistical Association, 65(330), 532-548.
• Karagöl, T. (2007). A Study of Housing Prices in Ankara, Yüksek Lisans Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
• Kaya, A. (2012). Türkiye’de Konut Fiyatlarını Etkileyen Faktörlerin Hedonik Fiyat Modeli ile Belirlenmesi, Uzmanlık Yeterlilik Tezi, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Bankacılık ve Finansal Kuruluşlar Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Kördiş, G., Sayım, I. ve Mert, M. (2014). Antalya’da Konut Fiyatlarını Etkileyen Faktörlerin Hedonik Fiyat Modeli İle Tahmin Edilmesi. Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (28), 103-132.
• Lebe, F. ve Akbaş, Y. E. (2014). Türkiye’nin Konut Talebinin Analizi: 1970-2011, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 28, Sayı: 1, 57-83.
• Maurer, R., Pıtzer, M. ve Sebastıan, S. (2004). Hedonic price indices for the Paris Housing Market, Allgemeines Statistisches Archiv 88, 303-326.
• Mutluer, D. (2008). Gayrimenkul Fiyatlarının Derlenmesi Ülke Örnekleri ve Türkiye İçin Bir Uygulama, TISK Akdemi, 2008/11, 240-278.
• Öhman,P and Yazdanfar, D. (2018). Bank lending and housing prices in Sweden. International Journal of Housing Markets and Analysis, Vol.11 No.2, pp.t 498-519.
• Özus, E., Dökmeci, V., Kiroglu, G. ve Egdemir, G. (2007). Spatial Analysis of Residential Prices in Istanbul, European Planning Studies, 15(5), s. 708-721.
• Selim, S. (2008). Determinants Of House Prices In Turkey: A Hedonic Regression Model Doğuş Üniversitesi Dergisi, 9, 1, 65–76.
• Selim, S. ve Demirbilek, A. (2009). Türkiye’deki Konutların Kira Değerinin Analizi: Hedonik Model ve Yapay Sinir Ağları Yaklaşımı, Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 73–90.
• Sue, E.D.W. Ve Wong, W. (2010). The Political Economy of Housing Prices: Hedonic Pricing with Regression Discontinuity, Journal of Housing Economics 19, 133–144.
• Tatlı, H. (2013). Konut Sahipliğinin Belirleyicileri: Hane Halkı Reisleri Üzerine Bir Uygulama. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 4(2), 40-63.
• Toda, Y. ve Nozdrına, N. N., (2004), The Spatial Distribution Of The Apartment PricesIn Moscow In 2002: Hedonic Estimation From Micro Data, ENHR Conference July 2nd-6th 2004, Cambridge.
• Töre, E. (2004). Gayrimenkul Değerlemesi, İstanbul Üniversitesi Yayını.
• Turan, N. (2017) Gayrimenkul (Emlak) Sektörünün Gelişmesinde ve Konut Sorununun Çözümünde Gayrimenkul İşletme Kooperatifleri ve Gayrimenkul Sertifikaları Modellerinin Alternatif Olarak Değerlendirilmesi, Üçüncü Sektör Ekonomi Dergisi (52), 24-40.
• Türkiye İş Bankası (2013). Türkiye’de Konut Piyasasındaki Gelişmeler, İktisadi Araştırmalar Bölümü. Üçdoğruk, S. (2001). İzmir ilinde Emlak Fiyatlarına Etki Eden Faktörler- Hedonik Yaklaşım Dokuz Eylül Üniversitesi I. I. B.F Dergisi, 16, 2, s. 149-161.
• Wen, H., Jıa, S. ve Guo, X. (2005). Hedonic price analysis of urban housing: An empirical research on Hangzhou, China, Journal of Zhejiang University SCIENCE, 6A(8), 907-914.
• Wen, H., Jyh-Feng, L. ve Lin, L. (2004). An Improved Method of Real Estate Evaluation Based on Hedonic Price Model. International Management Conference.
• Wong, W. (2008). Parental Valuation of Priority Admission to Elementary Schools: The Effects of Academic Reputation and Choices, Department of Economics, National University of Singapore.
• Yankaya, U. ve Çelik, H. M., (2005). İzmir Metrosunun Konut Fiyatları Üzerindeki Etkilerinin Hedonik Fiyat Yöntemi ile Modellenmesi, D.E.Ü.İ.İ.B.F Dergisi, 20,2, 61–79.
• https://www.tuik.gov.tr (Erişim Tarihi, 13.09.2020)
• https://www.zingat.com/balikesir-bolge-raporu (Erişim Tarihi, 10.10.2020)
• https://www.gyoder.org.tr/uploads/yayinlar/GOSTERGE-CEYREK1-2020-WEB.pdf (Erişim Tarihi, 08.10.2020)
• http://www.invest.gov.tr/trTR/turkey/factsandfigures/Pages/TRSnapshot.aspx (Erişim Tarihi, 12.10.2020)