İç Denetimin Değişen Faaliyet Alanları Ve Türk Ticaret Kanunu’nda Yapılan Düzenlemelerin İç Denetçiler Üzerindeki Etkileri

Yıl 2011, Cilt: 1 Sayı: 1, 15 - 27, 01.01.2011

Burcu İşgüden

Öz

Türk Ticaret Kanunu’nun işletmelerde şeffaf ve kurumsal bir düzeninin sağlanması, kurumsal yönetim ve risk yönetimine ilişkin hükümlerin uygulanması, etkin bir denetim uygulaması açısından ülkemizde farklı yeni bir dönemin başlamasına aracı olacağı düşünülmektedir. İç denetim faaliyetinin risk yönetimi, iç kontrol ve kurumsal yönetim gibi faaliyet alanlarında uygulanması, işletmelerin kurumsal varlıklarını devam ettirebilmesi, fırsat ve tehditleri iyi değerlendirebilmesi açısından iç denetçiler önemli roller taşımaktadır. İş dünyasının kurallarını yeniden yapılandıran Türk Ticaret Kanunu, şirketlerde denetim açısından birçok değişikliği zorunlu kılıyor. Kanunun 375. maddesinde ele alınan iç denetim, iç denetçilik mesleğinin gündeme gelmesine yardımcı olmuştur. Aynı zamanda yeminli mali müşavirler ve bu alanda çalışan meslek sahipleri de iç denetim alanında istihdam edilebilecektir. Kanuna göre artık şirketlerde iç denetim faaliyeti ve iç denetim faaliyetinin yeni faaliyet alanların kapsamında değerlendirilen risk yönetimi ve kurumsal yönetimin rolü artmıştır

Anahtar Kelimeler

İç denetim, İç denetçi, Risk yönetimi, İç kontrol, Kurumsal yönetim, Türk Ticaret Kanunu

CHANGING OPERATING AREAS OF INTERNAL AUDITING AND EFFECTS OF TURKISH COMMERCIAL CODE REGULATIONS ON INTERNAL AUDITORS

Öz

It is thought that Turkish Commercial Code conduces to begin a different new era in our country in terms of providing transparency and corporate governance in enterprises, implementing the decisions relating to corporate governance and risk management, effective auditing practices.Internal auditors have important roles for the purposes of implementing approaches of risk management, internal control and corporate governance in internal auditing, providing the continuity for corporate assets of companies, assessing opportunities and threats. Turkish Commercial Code, that is restrucring the rules of business world, must be taken many changes by companies in terms of control. According to discussed in Article 375 of Turkish Commercial Code, internal auditing has helped to internal audit profession for bringing on the agenda. At the same time the certified public accountant and the other professional in this field may be employed in internal auditing field. According to the Code importance of internal auditing activity and new areas of internal auditing like corporate governance and risk management has increased in companies

Anahtar Kelimeler

Internal Audit, Internal Auditor, Risk management, Internal control, Corporate governance, Turkish Commercial Code.

Kaynakça

• Abdioğlu, H. (2008). İşletmelerde Kurumsal Yönetim Anlayışı Kapsamında İç Denetimin
• Rolü: İMKB – 100 Şirketleri Üzerine Ampirik Bir Araştırma, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 4: 185-208. Alptürk, E. (2008). Finans, Muhasebe ve Vergi Boyutlarında İç Denetim Rehberi, Ankara
• Maliye ve Hukuk Yayınları. Arslan, I. (2008). Kurumsal Risk Yönetimi, Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başakanlığı, http://www.sgb.gov.tr/destekhizmetleri/Raporlar/Maliye%20Uzmanl%C4%B1%C4%9F%C4
• %B1%20Ara%C5%9Ft%C4%B1rma%20Raporlar%C4%B1/I%C5%9F%C4%B1lda%20AR SLAN.pdf (Erişim Tarihi: 10.12. 2010).
• Bozkurt, N. (2010). Muhasebe Denetimi, 5. Baskı, İstanbul: Alfa Yayınları
• Coderre, D. (2009). Internal Auditing: Efficiency Through Automation, New Jersey: John Wily & Sons, Inc.
• Cömert, N. (2008). Türk Ticaret Kanunu Tasarısı Kapsamında İç Denetim ve İç Kontrol, İç Denetim Dergisi, 21.
• Çetiner, E. ve Erol, M. (2007). Kurumsal Yönetim ve Kurumsal Yönetimin Aile Şirketlerinde
• Uygulama Düzeyinin Belirlenmesine Yönelik Ampirik Bir Çalışma, Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, 6 (21): 17-33. Demirbaş, M. (2008). Public Company Accounting Oversight Board’a Göre İç Kontrol
• Birimlerinin Faaliyetlerinde Yönetimin Sorumlulukları ve Denetçi Raporları, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 10 (4): 37-66. Erdoğan, M. (2006). Denetim: Kavramsal ve Teorik Yapı, Güncelleştirilmiş 3. Baskı, Ankara
• Maliye ve Hukuk Yayınları. Ergin, H.; Sevim, Ş. ve Eliuz, A. (2008). Kurumsal Yönetimin Öğesi Olarak Denetim
• Komitesinin Etkinliği ve IMKB’ye Kayıtlı Şirketlerde Bir Araştırma, Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, 8 (25): 1-21. Garcıa-Benau, M. A. ve Zorio, A. (2004). “Audit Reports On Financial Statements Prepared
• According To IASB Standards: Empirical Evidence Form The European Union”, International Journal of Auditing, 8 (3), 237-252. Griffiths, P. (2005). Risk-Based Auditing, England: Gower.
• Güredin, E. (2007). Denetim ve Güvence Hizmetleri, 11. Baskı, İstanbul: Arıkan Basım Yayım Dağıtım.
• Hass, S.; Abdolmohammadi, M.J. ve Burnaby, P. (2006). The Americas Literature Review on the Internal Auditing, Managerial Auditing Journal, 21 (8): 835-844.
• İç Denetim, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Yayınları No: 1, İstanbul: Ayhan Matbaası. Korkmaz, U. (2007). Kamuda İç Denetim I, Bütçe Dünyası Dergisi, 2 (25): 4-15.
• Kurnaz, N. ve Çetinoğlu, T. (2010). İç Denetim: Güncel Yaklaşımlar, 1 Baskı, Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
• Memiş, M.Ü. (2007). Türkiye’deki İç Denetim Profilinin Belirlenmesine İlişkin Bir
• Araştırma, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16 (1): 461-478. Moeller, R. ve Witt, H.N. (1999). Brink’s Modern Internal Auditing, USA: John Willey & Sons Inc.
• Özoğlu, B.; Mercan, C. ve Çakıroğlu, S. (2010). Bir Güvence ve Danışmanlık Hizmeti
• Pehlivanlı, M. (2010). Modern İç Denetim: Güncel İç Denetim Uygulamaları, 1. Baskı
• İstanbul: Beta Yayınları. Sawyer, L. B.; Dittenhofer, M.A. ve Scheiner, J.H. (2005). Sawyer’s Internal Auditing: The Practice of Modern Internal Auditing, 5th Ed., USA: Institution of Internal Auditing.
• Srıdharn, Uma V., Caines, W. R. , Mcmillan, J. ve Summers , S. (2002). “Financial Statement
• Transparency And Auditor Responsibility: Enron And Andersan”, International Journal of Auditing, 6 (3), 277-286. TİDE (Türkiye İç Denetçiler Enstitüsü) (2008). Uluslararası İç Denetim standartları: Mesleki
• Uygulama Çerçevesi, Türkiye İç Denetim Enstitüsü Yayınları No: 4, Deloitte: İstanbul. TTK http://www.istanbulsmmmodasi.org.tr/html.asp?id=11271 (Erişim Tarihi: 30.05.2011). Ticaret Kanunu) (2011), Kanun No
• Uyar, S. (2009). İç Kontrol ve İç Denetim: 5018 Sayılı Kanun Açısından Değerlendirme
• Ankara: Gazi Kitabevi. Uzun, A.K. (1999). Organizasyonlarda İç Denetim Fonksiyonu ve Önemi, Active Bankacılık ve Finans Dergisi, 6: 1-4.
• Yılancı M. (2003). Denetim Komitesinin İç Denetimin Etkinliğini Sağlamadaki ve Hileleri Önlemedeki Rolü, Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, 3 (8): 23-33. Yılancı, M. (2006). İç Denetim: Türkiye’nin 500 Büyük Sanayii İşletmesi Üzerine Bir Araştırma, 2. Baskı, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.