Dünya Ekonomisindeki Değişimin Çok Uluslu Şirketler Üzerindeki Yansımaları

Yıl 2011, Cilt: 1 Sayı: 1, 63 - 83, 01.01.2011

Mehmet Fazıl Özkul

Öz

Teknolojik gelişmelerle ilişkili olarak iletişim ve ulaşımdaki maliyetlerin hızla düşmesi, gelişmekte olan ülkelerin, gelişmiş ekonomilerdeki yenliklerden ve tecrübelerden daha fazla yararlanma ve dünya piyasalarına daha kolay girme imkânını doğurmuştur. Ancak değişen şartlardan her ülke aynı oranda yararlanmamış; BRIC ülkeleri olarak adlandırılan Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin, hızlı bir kalkınma sürecine girerek diğer gelişmekte olan ülkelerden ayrışmışlardır. Bu ülkelerin göstermiş oldukları ekonomik performansın çok uluslu şirketlerine de yansımasıyla, söz konusu şirketler, her sektörde gelişmiş ülke şirketlerinin önemli birer rakibi haline gelmişlerdir. BRIC ülkeleri içinde de Çin firmaları diğer ülke firmalarından daha hızlı bir gelişim gösterirlerken Rus firmalarının performansları, diğer üç ülkenin oldukça gerisinde kalmaktadır. Türk firmalarına gelecek olursak; bankacılık sektöründekiler, hızlı bir gelişim göstirlerken; diğer sektörlerdeki firmalar, BRIC firmalarına göre oldukça yavaş bir tempoda büyümektedirler

Anahtar Kelimeler

Çok uluslu şirket, gelişmekte olan ülkelerin çok uluslu şirketleri, BRIC, değer zinciri

THE EFFECTS OF CHANGE IN THE WORLD ECONOMY ON THE MULTI NATIONAL COMPANIES

Öz

Because of technological developments in the communication and transportation sectors, developing countries have obtained to chance to be integrated with international markets. BRIC countries have been showed the best economic performance in the developing countries, so the China, India, Brazil and Russia have entered a convergence period with the developed countries. BRIC’s multinational companies have also been growing fastly and they are important competitors of the developed country firms in the every sector. Yet, BRIC firms’ economic performances are not the same. China firms have displayed the best economic performance, who has been followed by India firms. When we compare Turkish firms with BRIC firms, we see that they have have been growing slowly except of in the banking sector

Anahtar Kelimeler

MNC, EMNC, BRIC, value chain

Kaynakça

• AKTAŞ, R, AKÇAOĞLU E. “İstersen Markalaş(ma):Küresel Değer Zincirinde Türk Firmalarının Konumu” TMMOB Makina Mühendisleri Odası Marka Yönetimi Sempozyumu, Gaziantep, 2005.
• BONAGLIA, F, ÇOLPAN, A, GOLDSTEIN, A.“Industrial Upgrading in the White Goods Global Value Chain: The Case of Arçelik”, ITEC Working Paper Series, 08-04, 2008.
• BUCKLEY, P, CASON, M. The Future of Multinational Enterprise, Macmillan and Co, London, 1976.
• DAHLMAN, C.” Innovation Strategies of Three of the BRICS: Brazil, India and China— What Can We Learn from Three Different Approaches?,SLPTMD Working Paper Series No:023, University Of Oxford, Deparment of International Development, 2009.
• FAN,Y. “The Globalisation of Chinese Brands”, Marketing Intelligence & Planning 24-4: 379, 2006.
• GEREFFI, G. “International Trade and Industrial Upgrading in the Apparel Commodity Chain”, Journal of International Economics, Vol. 48, 1999.
• KNIIVILA, M. “Industrial Development And Economic Growth: Implications for Poverty Reduction and Income Inequality, Industrial Development for the 21. Century” , 295-333, United Nations, 2007.
• LEME, P. “The B. In Brics: Unlockıng Brazil Growth Potential: BRIC’s and Beyond”, Goldman Sachs, S:78-87, 2007.
• MATHEWS, R. Fordizm, Flexibility and Regional Productivity Growth, Arizona State University, 1995.
• TEPAV, Türkiye’nin Rekabet Gücü için Sanayi Politikası Çerçevesi, TEPAV, Ankara,2007.
• T.C. SANAYİ VE TİCARET BAKANLIĞI,Türkiye Sanayi Stratejisi Belgesi (2011-2014), Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Ankara, 2010.
• UNCTAD, World Investment Report, UNCTAD, New York and Geneva, 2005.
• UNCTAD, South-South Trade in Asia: The Role of Regional Trade Agreements, UNCTAD, New York and Geneva, 2008.
• UNCTAD, World Investment Report, UNCTAD, New York and Geneva, 2009. www.forbes.com www.ft.com