Günümüzde hâlâ geçerli sayılan ve yerleşik bir alışkanlık sergileyen bazı yaklaşımlarda çeviri bilimi, diğer bilimlerin bir alt öğesi ve alt/yan/ara alan niteliğinde düşünülür. Bu düşünme eğilimiyle de dilbilim, yazınbilim, metin dil bilim, kültürbilim ve iletişim bilimi gibi bağlantılı bilim alanları ile bilgi aktarımına ve/veya dönüştürümüne dayanan ‘edilgen’ bir ilişki içinde olduğu savları ileri sürülür. Bununla beraber felsefe, psikoloji gibi alanların da çeviri bilimi ile ortak çalışmalar sürdürdüğü vurgulanır; örneğin psikolojinin araştırma yöntemlerinden daha çok sözlü çeviri bağlamında etkin olarak yararlanıldığı kaynaklarda yer alır. Daha geniş bir betimlemeyle anılan alanlar ve ‘çeviri bilimi’ arasında disiplinlerarası çalışmaların gerçekleştiği savları yerleşik bir görünüm oluşturur. Bununla birlikte bu alanlarla gerçekleştirilen çalışmaların diğer bilimlerden ‘çeviribilim’e bilgi aktarımı, ödünçlemesi, uyarlaması gibi düzeylerde olup olmadığı ve nedenlerinin araştırılması gereksinmesi ortaya çıkar. Çeviri biliminin ‘edilgen’lik durumunun temelleri araştırılmalı ve ilgili bilim alanlarından dolaylı ya da dolaysız bir biçimde etkilenip etkilenmediği sorgulanmalıdır. ‘Çeviriye yönelik düşünme’nin başlangıç dönemlerinden itibaren ‘çeviri’nin ne olduğu ve ne olması gerektiği konusunda sorgulamalar ve betimler ortaya konulur. Bu doğrultuda nasıl bir ‘çeviri’ etkinliğinin gerçekleştiğine ilişkin çeşitli sav ve betimler yer almaktadır. Bu sav ve betimlerin olası bir çeviribilim oluşumu açısından temellerinin araştırılması, bulgulanması ve değerlendirilmesi önem arz etmektedir
çeviribilim edilgenlik ödünçleme ithaller disiplinlerarasılık
Translation studies are regarded as a sub-element and sub/side/interim area of other sciences according to some approaches, which are currently valid and have common and established characteristics. These views claim that it has a “passive” relationship depending on information transfer and/or transformation with scientific fields related with linguistics, poetics, textlinguistics, cultural sciences, and communication science. In addition, fields like philosophy, psychology are emphasized to carry out joint studies with translation studies; for instance literature includes studies stating that research techniques in psychology are actively utilized mainly within the context of interpretation. The claims suggesting the existence of interdisciplinary studies between scientific fields noted with broader descriptions and translation studies are common, which creates the need for the determination of the level of information transfer, borrowing and adaptation from other sciences to translation studies as well as their reasons in studies in these fields. The basis of “passive” state of translation studies should be examined and it should be questioned whether it is directly or indirectly affected from relevant scientific areas. Examinations and descriptions about what ‘translation’ is and how it should be have been brought forward since the initial terms of “thinking aimed at translation”. Within this line, there are various claims and descriptions regarding how ‘translation’ activities take place. The examination, discovery and evaluation of the sources of these claims and descriptions are significant in terms of the emergence of autonomous translation studies
translation studies passiveness borrowing imports interdisciplinary
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Bölüm | Research Article |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 1 Haziran 2012 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2012 Cilt: 2 Sayı: 2 |