Küreselleşme, Ulusal Yenilik Sistemleri ve Çevre İlişkisi

Yıl 2012, Cilt: 2 Sayı: 2, 69 - 81, 01.06.2012

Ahsen Saçlı

Öz

Küreselleşme genel anlamda, politik, sosyal, ekonomik, teknolojik ve ekolojik açılardan bütünleşmenin ve dayanışmanın artması olarak açıklanmaktadır. Ulaşım ve iletişim teknolojileri başta olmak üzere genel olarak teknolojinin gelişmesi ve sermayenin sınırları aşmasının etkisiyle ortaya çıkan küreselleşme, ülkeleri pek çok açıdan birbirine yaklaştırmıştır. Küreselleşme, bir süreçtir ve sermayenin veya malların serbest dolaşımından daha derin etkileri olan bir olgudur. Küreselleşmenin alt yapısı teknoloji tarafından oluşturulmuştur. Özellikle telekomünikasyon ve bilgisayar teknolojilerinde ortaya çıkan gelişmeler, ulusal ya da uluslararası sermayenin hareketliliğinin sağlanmasında başat rolü üstlenmiştir. Sermayenin hızlı ve serbest dolaşımına karşılık olarak da teknolojideki gelişmeler tarihte daha önce görülmemiş bir hıza ulaşmıştır. Teknoloji geliştirmek ya da teknolojiye sahip olmak, ülkelerin gelişme çabalarında oldukça önemli yer tutmaktadır. Teknoloji politikaları çerçevesinde ortaya konulan ulusal yenilik sistemleri ile ülkeler, küresel dünya sisteminde önemli aktörler olmak için rekabet etmektedirler. Küreselleşmenin, her ne kadar sınırları kaldırdığı iddia ediliyor olsa da ulusal sistemler hâlihazırda önemini korumaktadır. Ayrıca bu süreçte ortaya çıkan çok uluslu şirketler de teknoloji geliştirmek noktasında ulusal yenilik sistemlerini oldukça karmaşık hale getirmektedir. 21. yüzyılda, birbirine birçok alanda bağlı ve bağımlı hale gelmiş olan dünyada, ekonomi politikalarını planlamanın, çevre konularını dikkate almadan yapılması mümkün görünmemektedir. Aşırı tüketim, teknolojik gelişme, doğal kaynakların tükenmesi, azgelişmişlik, yoksulluk, yoksunluk, ulusal ve uluslararası güvenlik gibi birçok sorun çevre konularının içerisinde yer alan küresel nitelikli sorunlardır. Dolayısıyla, bu sorunları dikkate almayan ekonomik gelişme modellerinin de geçerliliği tartışılır hale gelmektedir. Araştırmanın amacı, özellikle azgelişmiş olan ülkeler için çevresel değerleri göz önüne alan ulusal yenilik sistemleri belirlemenin önemine dikkat çekmektir. Ayrıca, küreselleşmenin olanaklarının ve sınırlılıklarının da ulusal yenilik sistemleri üzerindeki etkileri tartışılacaktır. Araştırma, ağırlıklı olarak literatür taramasına dayanacaktır. Bu çalışma ile küreselleşme çerçevesinde ortaya konulan ulusal yenilik sistemlerinin üzerinde durulacak ve bu konuların “çevre” ile olan ilişkileri değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler

Küreselleşme, Yenilik, Çevre, Teknoloji Politikaları, Ulusal Yenilik Sistemleri

GLOBALIZATION, RELATIONS BETWEEN NATIONAL INNOVATION SYSTEMS AND ENVIRONMENT

Öz

Globalization is explained as boosting of integration and solidarity from the political, social, economic, technologic and ecologic points generally. Globalization, which generally emerges from the effect of the overstepping of capital and development of technology particularly transportation and communication technologies, have approached countries each other in many aspects. Globalization is a procedure and a fact which have deeper effects than free movement of goods and the capital. Background of globalization has been constituted by technology. Especially developments from telecommunication and computer technologies have taken a principal role in the settlement of national and international capital movements. In consideration of rapid and free movements of capital, developments of the technologies have been reached a speed which have never seen before. To develop technology or to have technology take a very important place at the development efforts of the countries. Countries compete each other to become an important actor in the international world system with the national innovation systems in the framework of the technology policies. Althought it has claimed that globalization removes the borders, national systems still protect their importance. Besides, multinational corporations which emerges at this process complicate the national innovation systems at the point of developing technologies. At the 21st century, at the bounded and interdependent world, planning economy policies could not be possible without environment subjects. Many issues such as overconsumption, technologic development, natural resource depletion, underdevelopment, poverty, privatization, national and international security are global issues which are in the environment subjects. Accordingly, economic development models which do not take into consideration these environmental issues become a highly controversial topic. The aim of this article is to draw attention the importance of definition of national innovation systems which take into account enviromental values especially for less developed countries. Also, effects of possibilities and limitedness of globalization on national innovation systems will discuss. This article depends on literature review, mainly. With this work, national innovation systems will be emphasized with the framework of globalization and evaluated relations between environment and these subjects

Anahtar Kelimeler

Globalization, Innovation, Environment, Technology Policy, National innovation systems

Kaynakça

• Akbostancı, E. G., Tunç, İ. & Türüt-Aşık, S., (2004), “İmalat Sanayi ve Kirlilik: Bir Kirli Endüstri Sığınağı Olarak Türkiye?”, ERC Working Paper in Economic, 04/03T, March, http://www.erc.metu.edu.tr/menu/series04/0403T.pdf, (01.05.2009).
• Beck, J. M., (1990), Çevre ve Üçüncü Dünya, Çev. Kadir Canatan, 1. Baskı, İstanbul: Endülüs Yayınları. Capra, F., (1982), Batı Düşüncesinde Dönüm Noktası, Çev. Mustafa Armağan, İstanbul: İnsan Yayınları. Castells, M., (2008), Enformasyon Çağı: Ekonomi, Toplum ve Kültür, Ağ Toplumunun Yükselişi, 2. Baskı, İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Çoban, A., (2002), “Küreselleşmeye Karşı Olmak: Olanaklar ve Sınırlılıklar”, Praksis, Sayı: 7 (Yaz), ss. 117-164.
• Çoban, A., (2002), “Çevreciliğin İdeolojik Unsurlarının Eklemlenmesi”, SBF Dergisi, Cilt: 57, Sayı: 3, Temmuz-Eylül, ss. 3-30.
• Çoban, A., (2004), “Çok Uluslu Şirketler-Ekolojik Zarar İlişkisinin Ekonomi Politiği”, Çevre Sorunlarına Çağdaş Yaklaşımlar: Ekolojik, Ekonomik, Politik ve Yönetsel Perspektifler, ed. M. C. Marın & U. Yıldırım, 1. Baskı, İstanbul: Beta Yayınları, ss. 273-298.
• Falk, R., (2001), Yırtıcı Küreselleşme, Çev. Ali Çaksu, 2. Baskı, İstanbul: Küre Yayınları.
• Freeman, C. & Soete, L., (2003), Yenilik İktisadı, Çev. Ergun Türkcan, 1. Basım, Ankara: TÜBİTAK Yayınları.
• Göker, A., (2004), “Pazar Ekonomilerinde Bilim ve Teknoloji Politikaları ve Türkiye”, Teknoloji, (Ed.) Ankara: TMMOB, ss. 123-219.
• Habermas, J., (2002), Küreselleşme ve Milli Devletlerin Akıbeti, Çev. Medeni Beyaztaş, İstanbul: Bakış Yayınları Düşünce Dizisi: 4.
• Kazgan, G., (2002), Küreselleşme ve Ulus: Devlet Yeni Ekonomik Düzen, 3. Baskı, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları 5, Ekonomi 1.
• Keleş, R. & Hamamcı, C., (1998), Çevrebilim, 1. Baskı, Ankara: İmge Kitabevi.
• List, F., (1856), The National System of Political Economy, English Edn, London: Longman. Saçlı, A., (2009), Uluslararası Çevre Politikaları Çerçevesinde Çevre: Teknoloji İlişkisi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
• Şaylan, G., (2003), Değişim, Küreselleşme ve Devletin Yeni İşlevi, 1. Baskı, Ankara: İmge Kitabevi. UNDP (1999), UN Human Development Report, New York: Oxford University Press.
• Wriston, W. B., (1994), Ulusal Egemenliğin Sonu, Teknoloji Devrimi Nasıl Bir Yeni Dünya Düzeni Yaratıyor?, Çev. Mehmet Hamamcı, 1. Baskı, İstanbul: Cep Kitapları.
• Yıkılmaz, N., (2003), Yeni Dünya Düzeni ve Çevre, İstanbul: Sosyal Araştırmalar Vakfı Yayınları.