ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN FEN PROJELERİNDE TASARRUF KAVRAMININ YERİ

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 19, 39 - 55, 30.06.2021

Ramazan Çeken

Öz

Bilgiye yapılandırmacı bakış, bilimsel içeriklerin öğrenilmesi süreçlerine doğrudan etki etmektedir. Bu süreçte ilgili içeriklerin kaynağından öğrenen kişiye ulaşıncaya kadar geçirdiği değişim sürecine vurgu yapılmaktadır. Projeler ile öğrenme, bu aşamaları içeren önemli öğrenme etkinlikleridir. Bu çalışmada Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırmalar Kurumu (TÜBİTAK) tarafından gerçekleştirilen bir proje yarışmasında, ortaokul öğrencileri tarafından gerçekleştirmiş olan fen bilimleri ile ilgili projelerde, ilgili bilim disiplinlerine ek olarak tasarruf kavramına ilişkin içerikler ele alınmaktadır. Nitel çalışma anlayışına uygun olarak gerçekleştirilen çalışmada, 2017-2020 yıllarında ortaokul öğrencileri tarafından gerçekleştirilmiş olan toplam 57.003 adet fen bilimleri projesinin tasarruf kavramı bakımından analizi gerçekleştirilmiştir. Veriler, katalogda yer alan çalışmaların başlıklarından 200 adet fen projesinde toplam 242 adet tasarruf çeşitleri ile ilgili içeriklerinin yer aldığını ortaya koymaktadır. Bu içeriklerin genel olarak enerji ve su tasarrufu ile ilgili olduğu anlaşılmaktadır. Zaman, mekan ve gıda tasarrufu ile ilgili olarak az sayıda projenin gerçekleştirildiği, kağıt, plastik ve e-israf gibi konulara ilişkin olarak herhangi bir çalışmanın gerçekleştirilmediği tespit edilmiştir. Değerlendirmeler, 242 adet tasarruf çeşidine ait içeriklerin 170’inin fizik içerikleri ile bütünleştirildiğini ortaya koymaktadır. Sonuçlar, öğrencilerin projelerinde tasarruf kavramının hangi boyutuna odaklandıkları ve bunları zor, sıkıcı ve karmaşık gibi kabul edilen fizik gibi fen disiplinlerin içerikleri ile nasıl bütünleştirebileceklerinin anlaşılması bakımından kritik önem taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler

Öğrenci Projeleri, Fen Projeleri, Tasarruf Kavramı, Disiplinlerarası Eğitim

The Place of Saving Concept in Science Projects of Secondary School Students

Öz

An alternative viewpoint on the construction of knowledge has a direct effect on learning process of scientific content. This process has an emphasizing on the transformation of knowledge. Learning with projects include such important learning levels. In this study, saving concept is being handled in the student projects made in a research project competition carried out by The Scientific and Technological Research Council of Turkey (TÜBİTAK). As a qualitative research design, the ways of saving were analysed by examining the 57003 of science projects of secondary students made from 2017 through 2020. It is understood that 242 of saving ways were determined in all of them. Evaluations show that these saving ways have relation with energy saving and water saving to a large scale. Although the students chose the saving topics related to time, place and food rarely, they could not make any projects on e-waste, paper and plastics savings. Additionally, most of the students used physics contents to integrate with such concept. These results are important for understanding which saving ways they used in their projects and how they could integrate the saving concept with the physics topics known as difficult, boring and complex.

Anahtar Kelimeler

Student Projects, Science Projects, Concept of Saving, Inretdisciplinary Education

Kaynakça

• Arastaman, G., Öztürk Fidan, İ. & Fidan, T. (2018). Nitel araştırmada geçerlik ve güvenirlik: kuramsal bir inceleme. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi (YYU Journal of Education Faculty), 15(1):37-75. http://dx.doi.org/10.23891/efdyyu.2018.61
• Baş, G. & Beygan, Ö. (2012). Türkiye’de değerler eğitimi konusunda yapılmış lisansüstü tezlerin farklı değişkenler açısından değerlendirilmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 10(24), 55-77.
• Buratin, K., Carver, P. & Suniti, B. (2019). The Effectiveness of Work-Integrated Learning in Developing Student Work Skills: A Case Study of Thailand. International Journal of Work-Integrated Learning, 20(2), 126-146. Retrived from: https://eric.ed.gov/?id=EJ1226182
• Corbin, J. & Strauss, A. (2008). Basics of qualitative research: Techniques and procedures for developing grounded theory. Thousand Oaks: Sage.
• Ivanitskaya, L., Clark, D., Montgomery, G. & Primeau, R.(2002). Interdisciplinary learning: process and outcomes. Innovative Higher Education, 27(2), 95-111.
• Kanık, Z. B. & Temiz Dinç, D. (2017). Eğitim-tasarruf ilişkisi: türkiye için bir uygulama. Bankacılık ve Sigortacılık Araştırmaları Dergisi, 2(11), 59-91. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/380561
• Kıral, B. (2020). Nitel bir veri analizi yöntemi olarak doküman analizi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15, 170-189.
• MEB (2013). Okul öncesi eğitimi programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı. Erişim adresi: https://cutt.ly/5kntlJk
• MEB (2018a). Fen bilimleri dersi öğretim programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı. Erişim Adresi: https://cutt.ly/akntnu1
• MEB (2018b). Hayat bilgisi dersi öğretim programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı. Erişim Adresi: https://cutt.ly/Mkntvth
• MEB (2018c). Din kültürü ve ahlak bilgisi dersi öğretim programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı. Erişim Adresi: https://cutt.ly/EkntYUI
• Merriam, S. (1998). Qualitative research and case study applications in education. San Francisco: Jossey-Bass Publications.
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). An expanded sourcebook: qualitative data analysis (Second Edition). Thousand Oaks, CA: SAGE Publications, Inc.
• O’leary, Z. (2004). The essential guide to doing research. London: Sage Publications Ltd.
• Özkan, U. B. (2019). Eğitim bilimleri araştırmaları için doküman inceleme yöntemi. Ankara: Pegem Akademi.
• Ralston, S. J. (2011). Holism. SSRN Electronic Journal, August, 1-6.
• Sancak, E. & Demirci, N. (2012). Ulusal tasarruflar ve Türkiye’de sürdürülebilir büyüme için tasarrufların önemi. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, ,8(2), 8:159-198. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/69243
• Tanas Karagöl, E. & Özcan, B. (2014). Sürdürülebilir büyüme için tasarruf. Ankara: SETA Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı. Erişim adresi: http://file.setav.org/Files/Pdf/20140508140738_surdurulebilir-buyume-icin-tasarruf-pdf.pdf
• TDK (2021). Güncel Türkçe Sözlük. Erişim adresi: https://sozluk.gov.tr/
• TİSVA. (2019). 2018 Sayılarla israf raporu. Türkiye İsrafı Önleme Vakfı. Erişim adresi: https://cutt.ly/gkbV0nX
• Türnüklü, A. (2014). Okullarda sosyal ve duygusal öğrenme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 37, 136-152. Erişim Adresi: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/108415
• Williams, C., Stanisstreet, M. & Spall, K. (2003). Why aren’t secondary schoolstudents interested in physics? Physics Education. 38 (4), 324-329.