KÜLTÜREL MİRAS VE DİL ÖĞRETİMİ BAĞLAMINDA “GAZİ TÖMER YABANCILAR İÇİN TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ”

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 5, 223 - 246, 30.11.2020

Koray Altınok

Öz

Dili sadece kurallardan oluşan mekanik bir yapı ve göstergeler dünyası olarak gören kimi yaklaşımlar sebebiyle dil ile kültür arasındaki ilişki çoğu zaman ötelenmiştir. Oysa dil kurallarla örülü mekanik bir yapı ve göstergeler dünyası olmasının ötesinde ait olduğu toplumun kültürünü bütün yönleriyle yansıtan önemli bir aynadır. Dilin kültürün yaratıcısı, aktarıcısı veya yansıtıcısı olduğu gerçeği göz önüne alındığında dil ile kültür arasındaki ilişkinin boyutu daha da belirginleşecektir. O halde yeni bir dil ile tanışan bireylerin o dilin ait olduğu toplumun kültürü ile tanışması da kaçınılmazdır. Zaten yabancı bir dille iletişim kurmak aynı zamanda yabancı bir kültürle iletişimi de beraberinde getirmektedir. Dil ile kültür arasında temeli bilinmeyen dönemlerde atılan ilişki şüphesiz sadece yazılı kültür ortamının ürünü olan kitaplarda değil sözlü ve elektronik kültür ortamına ait unsurlarda da kendisini belirgin bir şekilde hissettirmektedir. Ancak bu çalışmada dil ile kültür arasındaki ilişki yazılı kültür ortamı ürünlerinden olan kitaplar bağlamında ele alınmaya çalışılmıştır. Çalışma “Gazi Üniversitesi Yabancılar İçin Türkçe Eğitim Seti”nin A1/A2/B1/ B2/C1 düzeylerindeki kitaplar ile sınırlandırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Dil, Kültür, Kültür aktarımı, yabancılara Türkçe öğretimi

Teşekkür

Sayın editör öncelikle iyi akşamlar diliyorum. Bu çalışmada ile yabancılara Türkçe öğretiminde kültürel değerlerin önemini yazılı kültür ortamı ürünleri bağlamında tespit etmeye çalışılmıştır. Bilindiği üzere yabancı bir dil öğrenme hevesi içerisinde olan bireylerin hedefindeki dilin ait olduğu toplumun kültürel değerleri ile de temas kurmaları hedef dili öğrenme noktasında çok önemli işlevlere sahiptir. Diğer taraftan bakıldığında ise kültürel değerlerin dil öğretimi aşamalarında yer alması binlerce yıllık birikimlerin devamlılığı noktasında alana önemli kazanımlar sağlamaktadır. Kültürel değerlerin kaybolup gitmesinin önüne geçerek bu değerlerin devamlılığını sağlamak oldukça önemlidir fakat tek başına yeterli değildir. Modern kültür bilimi yaklaşımlara göre kültür sadece korunması gereken bir gider alanı değil aksine insanın pek çok farklı alanda faydasına sonuçlar elde etmede yararlanılacak temek kaynaklardır. Bu bağlamda düşünüldüğünde bu çalışma özelinde görüldüğü üzere kültürel değerlerimizin bir bütün olarak dil öğretimi aşamalarına dahil edilmesi ile kültürümüzün geniş kitlelere ulaşması noktasında önemli kazanımlar sağlayacağımız muhakkaktır. Bu vesile ile çalışmanın alana faydası olmasını temenni ediyorum. Şimdiden değerli görüşleriniz için teşekkür ediyorum. İyi çalışmalar.

Cultural Value Transfer In Turkısh Teachıng To Foreıgners In The Context Of Wrıtten Cultural Medıa Products "Gazı Turkısh Educatıon Set For Foreıgners" Example

Öz

The relationship between language and culture has often been postponed due to some approaches that see language as a mechanical structure consisting only of rules and a world of signs. Whereas, language is an important mirror that reflects all aspects of the culture of the society to which it belongs, beyond being a mechanical structure and a world of signs built with rules. Considering the fact that language is the creator, transmitter or reflector of culture, the dimension of the relationship between language and culture will become more evident. Therefore, it is inevitable for individuals who meet a new language to meet the culture of the society to which that language belongs. Undoubtedly, the relationship between language and culture in times of unknown origin makes itself evident not only in the books that are the product of the written culture environment, but also in the verbal and electronic cultural environment. But, in this study, the relationship between language and culture has been tried to be dealt with in the context of books that are among the written culture media products. The study is limited to "Gazi University Turkish Education Set for Foreigners" books at A1/A2/B1/B2/C1 levels.

Anahtar Kelimeler

Language,, culture,, culture transfer,

Kaynakça

• AKARSU, Bedia (1998). Wilhelm Von Humboldt’da Dil-Kültür Bağlantısı. İstanbul: İnkılâp Yayınevi.
• AKSAN, Doğan (2004). Dilbilim ve Türkçe Yazıları. İstanbul: Multilingual Yayınları.
• ASUTAY, Hikmet (2003). Yabancı Dil Öğretiminde Kültür Bağlamı ve Öteki Dil, Ankara Üniversitesi (TÖMER) Dil Dergisi, S.118. s.26-29.
• AYKAÇ, Nurullah (2011). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminin Genel Tarihçesi ve Bu Alanda Kullanılan Yöntemler, Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 10/3 Winter 2015, p. 161-174.
• BASAT, M. Ezgi (2013). Somut ve Somut Olmayan Kültürel Mirası Birlikte Koruyabilmek, Milli Folklor, S. 25/100, s. 61-71.
• BAYRAKTAR, Semra (2015). Yeni Hitit-1 Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabının Kültür Aktarımı Açısından İncelenmesi, Hacettepe Üniversitesi Yabancı Dil Olarak Türkçe Araştırmaları Dergisi, 2015 Kış (2), s. 7-23.
• BÖLÜKBAŞ, Fatma ve Funda Keskin (2010). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Metinlerin Kültür Aktarımdaki İşlevi, International Periodical for the Languages, Literature and History of TurkishorTurkic,Volume5/4 Fall 2010. p. 221-235.
• BROOKS, Nelson (1986). Culture in the Classroom (Ed. Joyce Merrill Valdes). London: Cambridge University Press.
• BROWN, H. Douglas (1996). Culture Bond (Editedby Joyce Merril Waldes). United Kingdom: Cambridge Press. CORTAZZİ, Martin ve Jin Lixian (1999). Cultural Mirrors, Culture in Second Language Teaching and Learning (Edited. by Eli Hinkel). London: Cambridge University Press.
• ÇİFTÇİ, Musa vd. (2013). Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Kültür (Ed. Mustafa Durmuş ve Alpaslan Okur). Ankara: Grafiker Yayınları.
• DEMİR, Ahmet ve Fatma Açık (2011). “Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Kültürlerarası Yaklaşım ve Seçilecek Metinlerde Bulunması Gereken Özellikler”, TÜBAR-XXX-/2011-Güz, s. 51- 72.
• DEMİREL, Özcan. (2010). Yabancı Dil Öğretim. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• ERCİLASUN Ahmet B. ve Ziyat Akkoyunlu (2018). Düvanu Lügati’t Türk (Giriş-Metin-Çeviri-Notlar- Dizin) (3. Baskı). Ankara: Tür Dil Kurumu Yayınları.
• EROĞLU, Mehmet Ali (2008). Toplumda Manevi Değerler Dili, Uluslararası Sosyal Bilimciler Kongresi, 22-24 Ekim 2008 Kırgızistan.
• GÖÇER, Ali (2012). Dil-Kültür İlişkisi ve Etkileşimi Üzerine, Türk Dili, S. 729, s. 50-57.
• _________ (2013). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Kültür Dil İlişkisine Yönelik Metaforik Algıları, Turkish Studies-International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume, 8/9 s. 253-263.
• HAVİLAND, William vd. (2008). Kültürel Antropoloji (çev. İnan Deniz ve Erguvan Sarıoğlu), İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• HİNKEL, Eli (2012). Culture in Second Language Teaching and Learning, USA: Cambridge University Press. İŞCAN, Adem (2016). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Kültür Aktarım Aracı Olarak Filmlerden Yararlanma, Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi (TAED), Sayı 58, s. 437-452. KÖKSAL, Dinçay ve Behice Varışoğlu (2011). Yabancı Dil Öğretiminde Temel İlke ve Kavramlar (ed. Aziz Kılıç ve Abdullah Şahin), Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• KUO Ming-Mu ve Cheng-Chieh Lai (2006). Linguistics across Cultures: The Impact of Culture on Second Language Learning, Journal of Foreign Language Instruction. Vol.1, p.1-10.
• KUTLU, Adem (2014). Yabancılara Türkçe Öğretiminde Kültürün Araç Olarak Kullanımı: Gazi Yabancılar İçin Türkçe Öğretim Seti Örneği ( B1-B2 Seviyesi ), K.Ü. Eğitim Dergisi, S. 23 (2), s. 697-710.
• KRAMSCH, Claire (1993). Context and Culture in Language Teaching. Oxford: Oxford University Press. LEWİS, Marilyn (1999). How to Study Foreign Languages. Malaysia: Palgrave Press.
• MELANLIOĞLU, Deniz. (2008). “Kültür Aktarımı Açısından Türkçe Öğretim Programları”, Eğitim ve Bilim, c.33, S.150 s. 64- 73.
• NURLU, Muammer (2011). Fransa’da Türkçe Öğretimi. Ankara: Sarkaç Yayınları.
• OKUR, Alpaslan ve Funda Keskin (2013). Yabancılara Türkçe Öğretiminde Kültürel Ögelerin Aktarımı: İstanbul Yabancılar için Türkçe Öğretim Seti Örneği, International Journal of Social Science, Volume 6, p. 1619-1640.
• ÖZDEMİR, Nebi (2017). “4. Sanayi Devrimi ve Gelenek Kültürü”, 9.Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Ordu, 20- 24 Kasım 2017.
• ÖZİL, Şeyda (1991). Dil ve Kültür Çağdaş Kültürümüz Olgular ve Sorunlar. İstanbul: Cem Yayınevi.
• ÖKTEN, Celile E. ve Suzan Kavanoz (2014). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimini Hedefleyen Ders Kitaplarında Kültür Aktarımı, Turkish Studies-International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 9/3 Winter, p. 845-862.
• ÖZAKPINAR, Yılmaz. (2007). Kültür ve Medeniyet Üzerine Denemeler. İstanbul: Ötüken Yayınları.
• POLAT, Tülin (1990). Kültürlerarası Bildirişimde Etkin Bir Süreç: Yabancı Dilde Okuma-Anlama, Alman Dili ve Edebiyatı Dergisi, S.VII, s. 69-90.
• TÜRK DİL KURUMU (TDK) (2000). Büyük Türkçe Sözlük. Ankara: TDK Yayınları.
• UYGUR, Nermi (1996). Kültür Kuram,İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.