Practices Related to Birth and Marital From Cultural Actors To Internet Phenomenons

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 5, 48 - 69, 30.11.2020

Kamile Serbest

Öz

The new media technologies, the part of the life today has the power of gathering up many groups / communities in a short time since it is a fast communication source among the individuals. Thus, the page on which the opinions are declared, finding a common ground enables formation of blogs and sites. Since the individualism is at the forefront at social media, the individual sharings enable to gather a specific mass around him/her, his/her page or blog. Social media phenomenons consist of celebrities who draw attention with their individual sharings and followed by a specific mass or people who get recognization at social media with their sharings. These people manage their social media network especially Instagram, Facebook etc. making image, display/showing off and like-focused and form their sharings according to their followers’ liking particularly public wishes. These sharings not only reaches to large mass but also they have the influence of dominating the public. Recently, birth and marital traditions in the transition period have been shared at social media (especially at Instagram) and have been much sought after since they contain various practices and ceremonies. In this study, it has been mentioned that the birth and wedding ceremonies passed down for generations and transferred by the tradition representatives by being stored in the public’s memory and shared in the digital/online media (Instagram, Facebook, Youtube etc.) by the people called internet phenomenons today have been discussed in this context, how and in what way practices related to birth and marital are being shared in these platforms which have their own dynamics, the effects of the internet phenomenons and digital culture in tradition transferring. Based on new media technologies and social media posts, the tradition of birth and wedding was examined, and the change and transformation that occurred with the effect of digital culture and social media posts were tried to be determined.

Anahtar Kelimeler

New Media Technologies, Social Media,, Transfering,, Digital Culture,, Birth and Marital

KÜLTÜR AKTÖRLERİNDEN İNTERNET FENOMENLERİNE DOĞUM VE EVLİLİK İLE İLGİLİ UYGULAMALAR

Öz

Günümüzde yaşamın parçası olan yeni medya teknolojileri, bireyler arasında hızlı bir iletişim kaynağı olması dolayısıyla, kısa sürede birçok grubu/topluluğu bir araya getirme gücüne sahiptir. Bu sayede fikirlerin beyan edildiği, belirli bir ortak paydada birleşen sayfa, blog ve sitelerin oluşmasına olanak tanımaktadır. Sosyal medyada bireyselliğin ön planda olması sebebiyle birey olarak yapılan paylaşımlar, bireylerin belirli bir kitleyi etrafında/sayfasında/bloğunda toplamasına imkân sağlamaktadır. Sosyal medya fenomenleri de bireysel olarak paylaşımlarıyla dikkat çeken ve belirli bir kitle tarafından takip edilen ünlü ya da yaptığı paylaşımlarla sosyal medyada tanınırlık kazanan bireylerden oluşmaktadır. Bu bireyler, özellikle İnstagram, Facebook gibi sosyal medya ağlarını imaj yaratmak, gösterim/gösteriş ve beğeni odaklı yönetmekte ve paylaşımlarını başta toplumun arzuları olmak üzerine takipçilerinin beğenileri üzerine şekillendirmektedir. Yapılan bu paylaşımlar, geniş kitlelere ulaşmakla birlikte toplumu yönlendirebilecek etkilere de sahiptir. Son yıllarda, geçiş dönemleri içerinde yer alan doğum ve evlilik de çeşitli uygulama ve törenleri bünyesinde barındırması nedeniyle sosyal medyada (özellikle İnstagram’da) sıkça paylaşılmakta ve oldukça rağbet görmektedir. Söz konusu çalışmada, toplumun hafızasında depolanarak nesiller boyu devam ettirilen ve gelenek temsilcileri tarafından aktarılan ve günümüzde internet fenomeni olarak nitelendirilen bireyler tarafından dijital/çevrimiçi ortamda (İnstagram, Facebook, Youtube vb.) paylaşılan doğum ve evlilik ile ilgili uygulamalar bağlamlar arası olarak ele alınmıştır. Kendine ait bir dinamiğe sahip olan bu platformlarda doğum ve evlilik uygulamalarının nasıl ve ne şekilde paylaşıldığı, geleneğin aktarımında dijital kültür ve internet fenomenlerinin etkisi çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Yeni medya teknolojileri ve sosyal medya paylaşımlarından hareketle, doğum ve düğün geleneği incelenerek uygulamalarda dijital kültür ve sosyal medya paylaşımlarının etkisiyle gerçekleşen değişim ve dönüşüm tespit edilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yeni Medya Teknolojileri,, Sosyal Medya,, Aktarım,, Dijital Kültür, Doğum ve Evlilik

Kaynakça

• ACIPAYAMLI, Orhan (1974). Türkiye’de Doğumla İlgili Âdet ve İnanmaların Etnolojik Etüdü, Ankara.
• AÇA, Mehmet (2001). “Türk Halk Geleneğindeki Doğum Sonrası Uygulamalara Bir Örnek: ‘Tuzlama’”, Milli Folklor, S. 52, s. 93-100.
• AKYÜREK, Salih (2016). “Türklerde Gösteriş Kültürü ve Tutumlara Yansımaları”, BİLGESAM, s. 1-10.
• ALPILDIZ, Eray (2020). “Dijital Kültür Çağında Geçiş Dönemleri”, Dijital Kültür-2, (ed. Fatih Balcı). Kayseri: Arı Sanat Yayınevi.
• BAŞAL, Handan Asûde (2006). “Türkiye’de Doğum Öncesi, Doğum ve Doğum Sonrası Çocuk Gelişimi ve Eğitimine İlişkin Gelenek, Görenek ve İnançlar”, Eğitim Fakültesi Dergisi, S. XIX (1),s. 45-70.
• BLANK, Travor J. (2009). “Toward a Conceptual Framework for the Study of Folklore and the Internet”, Folklore and the Internet Vernacular Expression in a Digital World. (ed. Travor J. Blank). Utah State University Press.
• BLANK, Trevor J. (2013). “Hybridizing Folk Culture: Toward a Theory of New Media and Vernacular Discourse”, Western Folklore, Vol. 72, No. 2, pp. 105-130.
• BORATAV, Pertev Naili (1994). 100 Soruda Türk Folkloru. İstanbul: Gerçek Yayınevi.
• BOZKURT, V. (2005). Değişen Dünyada Sosyoloji. İstanbul: Aktüel Yayınları.
• BRONNER, Simon J. (2009). “Digitizing and Virtualizing Folklore”, Folklore and the Internet Vernacular Expression in a Digital World. (ed. Travor J. Blank), Utah State University Press.
• BÜLBÜL, Davut (2016). “Osmaniye’nin Düziçi İlçesinde Evlenmeye Bağlı İnanç ve Ritüeller”, Çukurova Araştırmaları Dergisi, S. 2, s. 164-170.
• ÇOBANOĞLU, Özkul (2005). Halkbilimi Kuramları ve Araştırma Yöntemleri Tarihine Giriş. Ankara: Akçağ Yayınevi.
• DÜZGÜN, Dilaver (2019). “Halk Kültürü Değişmeleri ve Bir Alan Araştırması”, Milli Folklor, S. 124, s. 74.
• ERGİN, Muharrem (2004). Dede Korkut Kitabı. Ankara: Akçağ Yayınları.
• FİDAN, Süleyman (2018). “Kına Geleneği Bağlamında Oluşan Sözlü Şiir Ürünlerinin İşlevleri”, Asia Minor Studies, C. 6, S. AGP Özel Sayısı, s. 275-293.
• GENÇ, Reşat (1997). “Türk İnanışları ile Milli Geleneklerde Renkler ve Sarı Kırmızı Yeşil”, Manas 1000 Bişkek Bildirileri. Ankara: A.K.M. Yayınları.
• GENNEP, W. Arnold (1960). The Rites of Passage. (çev. M. Vizedom). Chicago: The University of Chicago Press.
• GOFFMAN, Erving (2009). Günlük Yaşamda Benliğin Sunumu. (çev. Barış Cezar). İstanbul: Metis Yayınları.
• GÜNAY, Umay (1995). “Ritüeller ve Hıdırellez”, Milli Folklor, S. 26, s. 2-3.
• HIZ, Gülay (2011). “Gösterişçi Tüketim Eğilimi Üzerine Bir Alan Araştırması (Muğla Örneği)”, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, S. 2, s. 117-128.
• IRMAK, Yılmaz (2016). “Doğumdan Ölüme Bingöl Geçiş Dönemleri İnanç ve Uygulamaları”, Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S. 11, s. 113-132.
• İLHAN, M. Emir (2018). Kültürel Bellek Sözlü Kültürden Yazılı Kültüre Hatırlama. Ankara: Doğubatı Yayınları.
• İLHAN, Tuğçe Tuğyam ve Yusuf Zafer Can Uğurhan (2019). “Sosyal Medyada Gösteriş Tüketimi Eğilimi Ölçeği Geliştirme Çalışması”, Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, S. 1, s. 28-60.
• KARAASLAN, Mehmet (2011). “Türk Halk Bilimi Açısından Geçmişi ve Geleceği ile Geçiş Dönemleri”, Motif Halk Bilimi Sempozyumları: 19.
• KAYABAŞI, Rabia Gökçen (2018). “Bahşiş Yörüklerinde Evlilik ile İlgili Âdet ve İnanmalar”, Folklor/Edebiyat, S. 95, s. 67-93.
• KOÇ, Fatma ve Leyla Kaya Durmaz (2019). “Evlenme Ve Çeyiz Geleneklerinde Giyim Eşyaları (Giresun ili Şebinkarahisar Örneği”, Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi (ASEAD),S. 2, s. 179-194.
• KOÇAK, Kürşat (2013). “Türk Kültür Tarihinin Bin Yıllık Başyapıtı: Kutadgu Bilig’den Bu Güne Ulaşan Gelenekler”, Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, S. 13, s. 56-66.
• KRAWCZYK-WASİLEWSKA, Violetta (2016). Folklore In The Digital Age: Collected Essays. Łodź University Press.
• MASON, Roger (1981). Conspicuous Consumption: A Study of Exceptional Consumer Behavior. New York: St. Martin’s.
• MORVA, Oya (2014). “Goffmancı Dramaturjik Yaklaşımı ve Dijital Ortamda Kimlik Tasarımı: Sosyal Paylaşım Ağı Facebook Üzerine Bir İnceleme”, Medya ve Tasarım. (ed. Süreyya Çakır). İstanbul: Urzeni Yayıncılık 2.
• NUTKU, Özdemir (1994). “Düğün”, TDV İslam Ansiklopedisi. C. 10, s. 16-18.
• ONG, Walter J. (2014). Sözlü ve Yazılı Kültür Sözün Teknolojileşmesi. (çev. Sema Postacıoğlu Banon). İstanbul: Metis Yayınları.
• ÖGEL, Bahaeddin (1988). Dünden Bugüne Türk Kültürünün Gelişme Çağları. İstanbul: Türk Dünya Araştırmaları Vakfı Yayınları.
• ÖGER, Adem (2012). “Uygur Türklerinin Doğum Âdetleri”, Turkish Studies, s.1679-1694.
• ÖĞÜT EKER, Gülin (2000). “Türk Düğün Geleneği İçinde Karakeçili Türk Düğününün Ritüel Açıdan Değerlendirilmesi”, Milli Folklor, s. 401-411.
• ÖRNEK, S. (2000). Türk Halkbilim. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• ÖZDEMİR, Nebi (2015). Medya Kültür ve Edebiyat. Ankara: Grafiker Yayınları.
• ÖZKUL, Osman (2015). “Türk Kimliğini Oluşturan Ortak Kültürel Değerler”, HAK-İŞ Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, S.8, s. 166-185.
• UYSAL, Yavuz (2019). “Adıyaman Halk Kültüründe Evlilik ve Evlenme Törenleri”, SUTAD, S. 46, s. 179-193.
• UZELAC, Aleksandra (2010). “Digital Culture As a Converging Paradigm for Technology and Culture: Challenges for the Culture Sector” From the Digitization of Culture to Digital Culture, Digithum, No: 12, pp. 25-31.
• YAKICI, Ali (1991). “Düğün Kelimesi ve Kültürümüzdeki Yeri Üzerine”, Millî Folklor, S. 11, s. 33-35.
• YARAN, Rahmi (1994). “Düğün”, TDV İslam Ansiklopedisi. C. 10, s. 15-16.
• YURDAKÖK, Murat (2014). “Eski Türklerde Yenidoğan Hekimliği”, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, S. 57, s. 61-71.