The Phenomenon of Asylum Seekers in the German Print Media: A Comparison on Syrian and Ukrainian Refugees in the Context of Human Rights

Yıl 2023, , 193 - 215, 31.12.2023

Abdulkadir Sonakalan

https://doi.org/10.35235/uicd.1348791

Öz

Throughout the history of mankind, people have been forced to leave the lands where they live for various reasons and migrate to the geographies where different societies live. But these people who migrate to different geographies are not always welcomed the same way and may be given different ways of reacting to them. Immigrants can be perceived differently according to different variables such as place, time and who they are. In this case, it is seen that media tools play a big role due to the different representations and discourses it produces. The media has a great guiding influence on the perception of what migration and migrants mean from the point of view of society and their impact on the future from the point of view of society. From this point of view, different perceptual discourses can be spread about various immigrant groups, especially through new media tools, and social perspectives can be affected. In the scope of this study, it will be aimed to examine in a comparative way how Syrian and Ukrainian refugees, two groups of refugees who are forced to migrate to different states from the lands where they live for similar reasons today using Van Dijk's analysis of critical discourse, are reflected in the digital press publications of Germany, which is one of the most emigrated states in a one-month period from the periods when they migrate intensively. In this direction, the primary purpose of this study is to compare the way the German press handles the news about two refugee groups in different structures and how they produce discourse. At the end of the study, it was concluded that the German press is closer to Ukrainian refugees with more constructive and positive words than to Syrian refugees.

Anahtar Kelimeler

German Print Media, Refugee, Syrian, Ukrainian, Migration

Alman Yazılı Basınında Mülteci Olgusu: İnsan Hakları Bağlamında Suriyeli ve Ukraynalı Mülteciler Üzerine Bir Karşılaştırma

Öz

İnsanlık tarihi boyunca insanlar çeşitli sebeplerden dolayı yaşadıkları toprakları bırakıp farklı toplumların yaşadıkları coğrafyalara göç etmek zorunda kalmıştır. Fakat farklı coğrafyalara göçen bu insanlar yer, zaman ve kim oldukları gibi farklı değişkenlere göre gittikleri toplumlardaki yerleşik kişiler tarafından farklı algılanabilmektedirler. Bu durumda ortaya çıkan farklı temsil ve söylemlerde medya araçlarının büyük rol oynadığı görülmektedir. Medya, göç ve göçmenlerin toplum açısından ne ifade ettiği ve gelecekle ilgili etkilerinin algılanması hususunda toplum açısından büyük bir yönlendirici etkiye sahiptir. Bu açıdan çeşitli göçmen grupları hakkında özellikle yeni medya araçları vasıtasıyla farklı algısal söylemler yayılabilmekte ve toplumsal bakış açıları etkilenebilmektedir. Bu çalışma kapsamında, günümüzde benzer nedenlerle kendi topraklarından farklı ülkelere göç etmek zorunda kalan Suriyeli ve Ukraynalı mültecilerin yoğun olarak göç ettikleri dönemlerden bir aylık süre boyunca en çok göç ettikleri ülkelerden biri olan Almanya'nın dijital medya yayınlarına nasıl yansıdığı, Van Dijk'in eleştirel söylem analizi kullanılarak karşılaştırmalı bir şekilde incelenmiştir. Bu doğrultuda Alman basınının farklı yapılardaki iki mülteci grubu hakkındaki haberleri ne şekilde ele aldıkları ve ne şekilde söylem ürettiklerini karşılaştırmak bu çalışmanın birincil amacını oluşturmaktadır. Yakın tarihlerde gerçekleşen iki farklı kitlesel göçün karşılanmasındaki farklı tepkileri inceleyen bu çalışmanın, literatürdeki eksikliğin tamamlanmasına katkıda bulunması beklenmektedir. Çalışmanın sonucunda Alman basınının Ukraynalı mültecilere Suriyeli mültecilerden farklı olarak daha yapıcı ve pozitif söylemler ile yaklaşıldığı sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Alman Yazılı Basını, Mülteci, Suriyeli, Ukraynalı, Göç

Kaynakça

• Aksoy, Z. (2012). Uluslararası göç ve kültürlerarası iletişim. Journal of International Social Research, 5(20).
• Ayhan, B., Livberber, T. ve Baloğlu, E. (2018). Dijital medyada göçmen sunumu. 7. Uluslararası Çin'den Adriyatik'e Sosyal Bilimler Kongresi, Bakü, 188-201.
• Bauman, Z. (2019). Sosyolojik düşünmek., A. Yılmaz (Çev.), İstanbul: Ayrıntı yayınları. Erişim Tarihi: (23.11.2023). https://ipfs-library.net/ipns/k51qzi5uqu5dilpz7m5l1k9sq15alyfmh27f352l3nz99j2e7urb77adivvumd/zygmunt-bauman-tim-may-sosyolojik-dusunmek.pdf
• Bozbeyoğlu, E. (2015). Mülteciler ve insan hakları. Moment Dergi, 2 (1), 60-80.
• Çelik, R. & Nezir Köse, N. (2021). Türkiye-Yunanistan sınırındaki mülteci krizinin söylem analizi bağlamında değerlendirilmesi: Hürriyet ve Kathimerini örneği. İnsan ve toplum bilimleri araştırmaları dergisi, 10 (4), 3435- 3455.
• Ekici, S., ve Tuncel, G. (2015). Göç ve insan. Birey ve toplum sosyal bilimler dergisi, 5(1), 9-22.
• Ergüven, N. S., Özturanlı, B. (2013). Uluslararası mülteci hukuku ve Türkiye. Ankara üniversitesi hukuk fakültesi dergisi, 62 (4): 1007-1062.
• Göker, G., ve Keskin, S. (2015). Haber medyası ve mülteciler: Suriyeli mültecilerin Türk yazılı basınındaki temsili. İletişim kuram ve araştırma dergisi, (41).
• Gölcü, A., ve Dağlı, A. N. (2017). Haber söyleminde ‘Öteki’yi aramak: Suriyeli mülteciler örneği. Akdeniz üniversitesi iletişim fakültesi dergisi, (28), 11-38.
• Günay, İ. E. (2022). Van Dijk’in Eleştirel Söylem Analizi Bağlamında Azerbaycan ve Ermenistan Arasındaki Savaşa İlişkin Le Monde ve Le Figaro’da Kullanılan Haber Başlık ve Girişlerinin Analizi. Aksaray İletişim Dergisi, 4(1), 46-65.
• Güner, N.Ö. (2016). Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin mültecilerin haklarının korunmasındaki rolü. Göç araştırmaları dergisi, (4), 212-241.
• Haksever, O., (2017). “Haber merkezlerinin en önemli sorunları”. TRT akademi, 2 (3), 262-275.
• Kasap, F., Dolunay, A., ve İneci, Ö. (2019). Yazılı basında mülteci haberleri üzerine ihtiyaçlı bir inceleme: The Guardian ve Hürriyet örneği/a basında çıkan mülteci haberleri üzerine karşılaştırmalı araştırma: The Guardian ve Hürriyet örneği. Tarih kültür sanat araştırmaları dergisi, 8 (1), 378-391.
• Kocabaş ve Özdemir, 2018 Artepe Zirvesi 2018 Göç Mültecilik ve İnsanlık Konferansı Kitapçığı Erişim Tarihi: (15.03.2022). https://www.researchgate.net/publication/330113313_TURKIYE'DEKI_SURIYELI_SIGINMACILARIN_BASIN-YAYIN_FAALIYETI_HARMAL_GAZETESI_ORNEGITAM_METIN
• Kolukırık, S. (2009). Mülteci ve sığınmacı olgusunun medyadaki görünümü: Medya politiği üzerine bir değerlendirme. Gaziantep üniversitesi sosyal bilimler dergisi, 8(1), 1-20.
• Kubbealtı. (2022). Erişim Tarihi: (13.03.2022). http://lugatim.com/
• Küçükşen, K. (2017). Suriyeli Sığınmacı Kadınlarda Sosyal Dışlanma Algısı Üzerine Nitel Bir Çalışma. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(5), 2399-2413.
• Nişanyan. (2022). Erişim Tarihi: (13.03.2022). https://www.nisanyansozluk.com/
• Sayın, Y., Usanmaz, A., ve Aslangiri, F. (2016). Uluslararası göç olgusu ve yol açtığı etkiler: Suriye göçü örneği. Sosyal ve ekonomik araştırmalar dergisi, 18(31), 1.
• Şah, U. (2020). Eleştirel strateji analizi: temel stratejiler. Kültür Araştırmaları Dergisi, 7, 210-231.
• TDK. (2022). Erişim Tarihi: (13.03.2022). https://sozluk.gov.tr/
• Topgül, S. (2016). Sosyal dışlanma ve göç: Mülteci işçiler örneği. Sosyoloji dergisi, (34), 269-289.
• Ünlüer, A. (2016). Ana akım medyada haberler: Televizyon ve gazetelerin haber seçimleri üzerine karşılaştırmalı bir analiz. Selçuk iletişim, 9 (2), 138-158.
• Ünsal, A. (2019). Uluslararası göç kavramı ve uluslararası göçün ülke ekonomileri üzerinde muhtemel etkileri. Selçuk üniversitesi sosyal ve teknik araştırmalar dergisi, (18), 50-61.
• Van Dijk, T. A. (1993). Principles of Critical Discourse Analysis. Discourse & Society, 4(2), 249–283.
• Yilmaz, A. (2014). Uluslararası göç: çeşitleri, nedenleri ve etkileri. Electronic Turkish studies, 9(2). Ekler
• U1- https://www.nationalgeographic.de/geschichte-und-kultur/2022/03/migranten-in-der-ukraine-diskriminierung-an-der-grenze Erişim Tarihi: (25.03.2022)
• U2- https://www.rnd.de/politik/migranten-aus-ukraine-annalena-baerbock-werden-alle-aufnehmen-OR3PLPHJ2H73PTEKDWC6OGXHYI.html Erişim Tarihi: (25.03.2022)
• U3- https://www.focus.de/politik/ausland/ukraine-krise/analyse-von-ulrich-reitz-zum-ersten-mal-erleben-wir-wie-europaeische-fluechtlingspolitik-funktionieren-kann_id_61806021.html Erişim Tarihi: (25.03.2022)
• U3- https://www.proasyl.de/news/ratsbeschluss-schneller-schutz-fuer-fluechtlinge-aus-der-ukraine/ Erişim Tarihi: (25.03.2022)
• U4- https://www.dw.com/de/ukrainer-in-polen-offene-arme-zugang-zu-sozialsystem/a-61188220 Erişim Tarihi: (25.03.2022)
• U5- https://www.tagesschau.de/inland/gefluechtete-ukraine-deutschland-101.html Erişim Tarihi: (25.03.2022)
• U6- https://www.dw.com/de/eu-will-unbegrenzt-ukraine-fl%C3%BCchtlinge-aufnehmen/a-60937897 Erişim Tarihi: (25.03.2022)
• U7- https://www.tagesspiegel.de/politik/korrektur-der-migrationspolitik-von-2015-fuer-polen-ist-der-kurs-nur-konsequent/28115050.html Erişim Tarihi: (25.03.2022)
• U8- https://de.euronews.com/my-europe/2022/02/28/eu-bereitet-sich-auf-massenansturm-ukrainischer-fluchtlinge-vor Erişim Tarihi: (25.03.2022)
• U9- https://www.zeit.de/politik/ausland/2022-03/ukraine-fluechtlinge-deutschland-polen-who Erişim Tarihi: (25.03.2022)
• U10- https://www.spiegel.de/panorama/interview-mit-migrationsforscherin-wird-putins-angriffskrieg-die-europaeische-asylpolitik-dauerhaft-veraendern-a-99b7cc0e-a427-4117-b42b-2d803145605a Erişim Tarihi: (25.03.2022)
• U11- https://www.aerztezeitung.de/Politik/Krieg-in-der-Ukraine-Fluechtlinge-sollen-medizinische-Absicherung-erhalten-427258.html Erişim Tarihi: (25.03.2022)
• U12- https://www.n-tv.de/politik/Ostliche-Fluechtlingsverweigerer-werden-Helfer-article23198879.html Erişim Tarihi: (25.03.2022)
• S1- https://www.merkur.de/politik/fluechtlinge-tuerkei-griechenland-syrien-erdogan-merkel-videos-asyl-eu-grenze-news-merz-zr-13566876.html Erişim Tarihi: (28.03.2022)
• S2- https://www.zeit.de/politik/ausland/2020-03/grenze-griechenland-tuerkei-fluechtlinge-konflikt-migration Erişim Tarihi: (28.03.2022)
• S3- https://www.ipg-journal.de/regionen/europa/artikel/offenen-auges-in-die-katastrophe-4123/ Erişim Tarihi: (28.03.2022)
• S4- https://www.sueddeutsche.de/politik/merkel-flucht-deutschland-2020-2015-1.4837901 Erişim Tarihi: (28.03.2022)
• S5- https://www.augsburger-allgemeine.de/politik/Hintergrund-Was-sich-seit-der-Fluechtlingskrise-2015-geaendert-hat-id56954026.html Erişim Tarihi: (28.03.2022)
• S6- https://www.cicero.de/aussenpolitik/exklusiv-insa-umfrage-abweisung-fluechtlinge-griechenland-eu-tuerkei Erişim Tarihi: (28.03.2022)
• S7- https://www.tagesspiegel.de/politik/tuerkei-laesst-syrer-zur-eu-grenze-reisen-griechische-polizei-setzt-pfefferspray-gegen-fluechtlinge-ein/25592528.html Erişim Tarihi: (28.03.2022)
• S8- https://www.sueddeutsche.de/politik/griechenland-tuerkei-fluechlinge-kommentar-1.4827758?reduced=true Erişim Tarihi: (28.03.2022)
• S9- https://www.deutschlandfunk.de/fluechtlinge-an-griechisch-tuerkischer-grenze-europa-hat-100.html Erişim Tarihi: (28.03.2022)
• S10- https://www.focus.de/politik/ausland/krise-an-den-eu-grenzen-wir-tragen-verantwortung-fuer-das-fluechtlingsdrama-und-muessen-die-konsequenzen-tragen_id_11727729.html Erişim Tarihi: (28.03.2022)