ARAP BAHARI ÖNCESİ FİLİSTİN’İN İÇSEL DİNAMİKLERİ BAĞLAMINDA TÜRKİYE’NİN FİLİSTİN MESELESİNE YAKLAŞIMI

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 1, 33 - 45, 21.04.2021

Mevlüt Akçapa

https://doi.org/10.51763/uid.883923

Cited By: 2

Öz

Filistin sorunu Yahudilerin Balfour Deklarasyonu’nun ardından Filistin’e göçüyle başlamıştır. İsrail Devleti’nin resmen kurulması ile de bölgede tansiyon yükselmiştir. Sürecin başında İsrail ve Arap ülkeleri arasında savaş ve çatışmalar başlamıştır. İlerleyen yıllarda ise İsrail’e karşı Filistinliler farklı direniş yollarına başvurmuşlardır. Tarihsel süreçte Filistin’in içsel dinamikleri de şekillenmeye başlamıştır. Türkiye en başından beri Filistin sorunu ile yakından ilgilenmiştir. Filistin davasına uluslararası platformlarda destek veren Türkiye, aynı zamanda İsrail ile de diplomatik ilişkiler geliştirmiştir. Bu noktada soruna çözüm arayışlarında da Türkiye aktif olarak yer almaya çalışmıştır. Filistin’in içsel dinamikleri arasındaki farklılıklar, Türkiye’yi bu gerçekliğe göre hareket etmeye zorlamıştır. Bu çalışmada Türkiye’nin El-Fetih ve Hamas gibi öne çıkan aktörler üzerinden Filistin meselesine yaklaşımı analiz edilecektir. Arap Baharı sonrası Orta Doğu’da yeni bir denklem kurulduğu için çalışma Arap Baharı öncesi gelişmelere odaklanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Filistin, Türkiye, El-Fetih, Hamas

Kaynakça

• Arı, T. (2005) “Geçmişten Günümüze Ortadoğu Siyaset, Savaş ve Diplomasi”, İstanbul: Alfa Yayınları.
• Armaoğlu, F. (2005) “20.Yüzyıl Siyasi Tarihi”, İstanbul: Alkım Yayınevi.
• Ayhan, V. (2009) “Filistin Direnişinde Politik İslam”, Ortadoğu Etütleri, 1(1).
• Bayraktar, B., & Yirik, C. (2009) “Gazze Müdahalesi ve İsrail Seçimleri Sonrası için Öneriler”, İstanbul: Küresel Siyasal Eğilimler Merkezi.
• BBC (2006) “Filistin'de Hamas zaferi”, http://www.bbc.co.uk/turkish/news/story/2006/01/060126_hamas_lead.shtml, (18.12.2020)
• BBC (2012) “İsrail, Hamas-El Fetih anlaşmasını kınadı”, http://www.bbc.co.uk/turkce/haberler/2012/02/120207_israel_hamas.shtml, (12.11.2020).
• BBC (2005) “Türkiye'nin Kudüs başkonsolosu göreve başlıyor” http://www.bbc.co.uk/turkish/news/story/2005/02/printable/050214_turkeymideast.shtml, (15.10.2020)
• Boran, Y. (2006) “Geçmişten Günümüze Filistin Direniş Hareketi El-Fetih ve HAMAS”, İstanbul: Mephisto Kitabevi.
• Burhan, A. (2008) “Filistin-İsrail Çatışması ve Hamas”, Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Cnn Türk (2009) “Davos'ta kriz”, https://www.cnnturk.com/2009/dunya/01/29/davosta.kriz/511241.0/index.html, (06.07.2020)
• Çubukçu, M. (2006) “Filistin "Demokrasisi" ve El-Fetih”, Birikim Dergisi. http://www.birikimdergisi.com/birikim/makale.aspx?mid=82, (15.06.2020).
• DW (2005) “Filistin’de Abbas dönemi başladı”, dw: https://www.dw.com/tr/filistinde-abbas-d%C3%B6nemi-ba%C5%9Flad%C4%B1/a-2525504, (18.12.2020).
• Erhan, Ç., & Kürkçüoğlu, Ö. (2002) “Filistin Sorunu”, B. Oran (Dü.) içinde, Türk Dış Politikası Kurtuluş Savaşından Bugüne Olgular, Belgeler, Yorumlar, İstanbul: İletişim Yayıncılık.
• Erkmen, S. (2009) “İsrail-HAMAS Çatışmasının Taraflar Açısından Sonuçları”, ORSAM, http://www.orsam.org.tr/tr/yazigoster.aspx?ID=26, (19.11.2020)
• Erkmen, S. (2011) “Filistin’in BM Macerası: İki Adım İleri Bir Adım Geri”, Ortadoğu Analiz.
• Feyzioğlu, T. (2011) “Denizler ve Filistin”, İstanbul: Alfa Yayıncılık.
• Frangi, A. (1983) “The PLO and Palestine”, (P. Knight, Çev.), London: Zed Books Ltd.
• Gökçınar , D. (2009) “Arap-İsrail Uyuşmazlığında Filistin Sorunu”, Yüksek Lisans Tezi, Atılım Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Hürriyet Gazetesi (2004) “ Filistin Arafat'ı son yolculuğuna uğurladı”, https://www.hurriyet.com.tr/gundem/filistin-arafati-son-yolculuguna-ugurladi-272725, (12.11.2020).
• Karartı, B. (2010) “Oslo Anlaşması’ndan Günümüze İsrail-Filistin Anlaşmazlığı Ve Türkiye’nin Konuya İlişkin Politikası”, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Karsh, E. (2002) “The Arab-Israeli Conflict The Palestine War 1948”, Oxford: Osprey Publishing.
• Kear, M. (2019) “Hamas and Palestine The Contested Road to Statehood”, New York: Routledge.
• Khalid, R. (1988) “The Uprising and the Palestine Question”, World Policy Journal, 97-517.
• M. Bölme, S. (2009) “Gazze’de Katliam: Türkiye, Orta Doğu ve Filistin Sorunu”, SETA.
• Nakhleh, I. (1991) “Encyclopedia Of The Palestine Problem”, New York: Intercontinental Books.
• NTV (2004) “İsrail’e tüm dünyadan tepki yağdı”, http://arsiv.ntv.com.tr/news/262600.asp, (19.12.2020).
• Özcan, G. (2006) “Türkiye-İsrail İlişkilerinde Dönüşüm: Güvenliğin Ötesi” İstanbul: TESEV.
• Schanzer, J. (2008) “Hamas vs. Fatah”, New York: Palgrave Macmillan.
• SETA (2006) “Seçimler Sonrası Filistin”. https://www.setav.org/secimler-sonrasi-filistin/, (14.10.2020)
• Sönmezoğlu, F. (2006) “II. Dünya Savaşı’ndan Günümüze Türk Dış Politikası” İstanbul: Der Yayınları.
• T.C. Dışişleri Bakanlığı (2007) “ Filistin´deki Gruplar Arasında Artan Çatışmalar hk”, http://www.mfa.gov.tr/no_92---14-haziran-2007_-filistin_deki-gruplar-arasinda-artan-catismalar-hk_-.tr.mfa, (02.01.2021).
• T.C. Dışişleri Bakanlığı (2012) “Türkiye-Filistin siyasi ilişkileri” http://www.mfa.gov.tr/turkiye-filistin-siyasi-iliskileri.tr.mfa, (14.11.2020)
• T.C. Dışişleri Bakanlığı (2004) “Hamas Lideri Rantisi´nin Öldürülmesi”, http://www.mfa.gov.tr/no_62--_18-nisan_-2004__hamas-lideri-rantisi_nin-oldurulmesi-hk_.tr.mfa, (01.01.2021)
• Ünalan, L. (2008) “Adalet Ve Kalkınma Partisi Dönemi Türk Dış Politikasında Filistin Yaklaşımı”, Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kadir Has Üniversitesi, İstanbul.