İnsancıl Müdahale: 1999 Kosova ve 2003 Irak Sonrası Durum

Yıl 2006, Cilt: 3 Sayı: 12, 49 - 70, 01.12.2006

Funda Keskin

Öz

1999'da Kosova müdahalesi ile gündeme bir kez daha giren insancıl müdahale uygulaması, BM Antlaşması'nın kuvvet kullanma yasağına getirdiği istisnalardan değildir. Önce 1970'lerde, sonra 1990'larda insancıl müdahaleyi istisna olarak tanımlama yönündeki tüm çabalara karşın, ne devletlerin tutumları ne de yazarların çoğunun görüşleri, insancıl müdahaleyi bir istisna olarak kabul etmektedir. Kosova müdahalesini gerçekleştiren devletler dahi insancıl müdahaleyi hukuksal bir istisna olarak değerlendirmemektedir. 2003 yılında Irak'ın işgal edilmesinin ardından, insancıl müdahale kavramı önce gündemden düşmüş, sonra bu işgalin gerekçeleri çerçevesinde tekrar konu edilmeye başlanmıştır. Ancak işgali insancıl müdahale olarak değerlendiren çok küçük bir azınlık vardır ve onların düşünceleri de özellikle Irak'taki mevcut güvenliksiz ortam nedeniyle inandırıcı olamamaktadır.

Anahtar Kelimeler

İnsancıl müdahale, Kosova, Irak, terörizme karşı savaş, koruma sorumluluğu

Humanitarian Intervention: The Situation After the 1999 Kosovo and the 2003 Iraqi Cases

Öz

Humanitarian intervention entered into the agenda of the international community
once again after the Kosovo intervention of 1999. It is not one of the exceptions to the
prohibition of the use of force brought by the United Nations Charter. Despite all efforts
to describe it as one of the justifiable causes of using force against another state in
the 1970s and 1990s, both, states' attitudes and writers' elaborations show clearly that
it is not accepted as a legal exception even by intervening states in Kosovo. After the
invasion of Iraq in 2003, debates of humanitarian intervention were first dropped from
the agenda, but later became a hot topic once again as one of the reasons for the invasion.
Nevertheless, there is a small minority who consider the invasion as an example of
humanitarian intervention and their argument is not persuasive because of the still insecure
conditions in Iraq.

Anahtar Kelimeler

Humanitarian intervention, Kosovo, Iraq, War against Terrorism, Responsibility to Protect.