Sarmal Modeli Yarı Sarmak: Türkiye’de İnsan Hakları Kurumları-Devlet-AB İlişkisi

Yıl 2011, Cilt: 7 Sayı: 28, 111 - 128, 01.12.2011

Zeynep Alemdar

Öz

Yerel aktörlerin uluslararası aktörlerle yandaşlık bağları kurarak devletlerin baskıcı politikalarını değiştirme yollarını açıklayan bumerang ve sarmal modeller, bu ulusötesi ilişkilerin devlet üzerinde özellikle insan hakları normlarının içselleştirilmesi konusunda etkili olduğunu iddia eder. Türkiye’de özellikle AB sürecinde oluşturulan insan hakları kurumlarının yapı ve işleyişinin etkisizliği ve insan hakları alanında alınan bazı diğer önlemlerin geri döndürülmesi örnekleri ise, bumerang modelinin teorisyenlerin öngöremediği şekilde tersine işleyebildiğini, sarmal modelin basamaklı yapısının ise öngörüldüğü şekilde ilerlemediğini gösteriyor. Bu çalışma, Türkiye örneği üzerinden, modellerin bir eksiğinin de yerel sivil toplum kuruluşlarının yandaş aldığı kurumları ve devletin o kurumla ilişkilerinin özel durumlarını her yönüyle incelememeleri olduğuna ve modellerin yandaş alınan kurumun iç dinamiklerine de dikkat etmeleri gerektiğine dikkat çekiyor.

Anahtar Kelimeler

İnsan Hakları Kurumları, Ulusötesi Yandaşlık Bağları, Avrupa Birliği, Sivil Toplum.

Are We There Yet? Spiral Model: Human RightsInstitutions-State-EU Relations in Turkey

Öz

Boomerang and spiral models, explaining the ways in which domestic actors form transnational networks with international organizations in order to change the repressive policies of their states, argue that these international interactions are eff ective in the implementation and internalization of international human rights norms. In the Turkish case, although the EU accession process gave way to foundation of human rights institutions, and new laws were enacted, we observe that the institutions are organized and they function ineffectively, and the laws can be overturned through practices. These examples show that despite their predictions, the boomerang model can run in reverse, the spiral model does not run in its gradual course. A comparative look at the Turkish case also shows that the models’ main weakness is not only that they lack a more comprehensive look at how the international and domestic interact but also they need a better look at the internal dynamics of the international organizations that are the networking partners.

Anahtar Kelimeler

Human Rights Institutions, Transnational Networks, European Union, Civil Society

Kaynakça

• .....