Uluslararası Hukukta İnsancıl Müdahale ve Libya Örneği: Suriye’de Yaşanan ya da Yaşanacaklar için Dersler

Yıl 2015, Cilt: 11 Sayı: 44, 121 - 153, 01.03.2015

Yıldıray Sak

https://doi.org/10.33458/uidergisi.552594

Cited By: 9

Öz

Libya müdahalesi ve Suriye’deki iç savaş, insancıl müdahaleyi, uluslararası hukukun bu tür bir

kuvvet kullanmaya izin verip vermediği anlamında, önemli bir tartışma konusu haline getirmiştir.

BM’nin kuruluşundan sonra gerçekleşen müdahalelerin kuvvet kullanma yasağına insancıl

temelde bir istisna yaratıp yaratmadığına ilişkin tartışmalar uluslararası hukukta bir karşılık

bulamamıştır. 1990’lı yıllarda böyle bir insancıl müdahale istisnası, devletlerin uygulamaları ve

öğretinin görüşleri çerçevesinde yeniden ele alınmış ve meşru insancıl müdahale ve Koruma Sorumluluğu

yaklaşımları ile meseleye bir cevap aranmıştır. Bu yaklaşımların, kuvvet kullanma yasağının

kapsamını ve istisnalarını belirleyen kurallar ile bağdaştığı söylenemez. Libya müdahalesi

bu durumun önemli bir göstergesidir. Suriye’de devam eden iç savaş, insancıl müdahale dışında

da yolların aranması gerekliliğini gündeme getirmektedir.

Anahtar Kelimeler

İnsancıl Müdahale, Koruma Sorumluluğu, Libya, Suriye

Humanitarian Intervention in International Law and Libya Case: Lessons for Syria Today and Tomorrow

Öz

The Libya intervention and civil war in the Syria renders humanitarian intervention a crucial

matter for discussion on the way whether or not international law allows this kind of use of force.

After establishing of the UN, international law order does not reply in the affirmative way to the

discussion about humanitarian interventions as a new exception to the prohibition of the use of

force. Such an exception based of humanitarian intervention in the 1990s has been referred once

again with the approaches of ‘legitimate intervention’ and ‘responsibility to protect’ in the light

of state practices and writings of scholars. It is quite clear that these approaches are not compatible

with the well-established rule of the prohibition of the use of force and its strictly defined

exceptions. The Libya intervention is an important benchmark test for that picture. Ongoing civil

war in the Syria, on the other hand, evidences the necessity for alternative measures other than

humanitarian intervention.

Anahtar Kelimeler

Humanitarian Intervention, Responsibility to Protect, Libya, Syria

Kaynakça

• .......