Anti-Imperialism and Kemalism: Discussions on “Liquidation of Europacentrisme” and Adaptive Reformism in the Single Party Era

Yıl 2014, Cilt: 11 Sayı: 43, 81 - 104, 01.12.2014

Ömer Turan

https://doi.org/10.33458/uidergisi.552672

Öz

The intellectual history of the single-party era has been mostly studied by focusing on debates

over economic policies. This article focuses on an under-studied debate. By analyzing Celâl Nuri’s

Turkish Revolution (1926) and Şevket Süreyya’s Kadro articles, it discusses different imaginations

of modernity conceived by different Kemalist intellectuals. Throughout the 1920s and 1930s,

Kemalist intellectuals encountered a series of theoretical questions. The basic question was about

the basis of modernization project in a non-Western society. By revisiting Celâl Nuri, who was

in favor of an unconditional and comprehensive Westernization and Şevket Süreyya, who was

in favor of an authentic modernization project, this article analyzes this intra-Kemalist debate.

Anahtar Kelimeler

Celâl Nuri (İleri), Şevket Süreyya (Aydemir), Imperialism, Eurocentrism, Global Hierarchies

Emperyalizm Karşıtlığı ve Kemalizm: Tek- Parti Döneminde “Europacentrisme’in Tasfiyesi” ve “İktibascı İnkılâb” Tartışmaları

Öz

Tek-parti döneminin düşünce tarihi, dönemin fikir ayrılıklarını ele alırken, genel olarak iktisat

politikaları tartışmalarına odaklanmıştır. Bu makale ise şu ana kadar üzerinde çok durulmamış

bir fikir ayrılığına odaklanmayı hedefliyor. Celâl Nuri’nin Türk İnkılâbı kitabını (1926) ve Şevket

Süreyya’nın Kadro yazılarını tartışarak, Kemalist entelektüeller arasındaki farklı modernleşme

tahayyüllerini değerlendiriyor. 1920’ler ve 1930’lar boyunca, Kemalist entelektüeller bir dizi kuramsal

sorunla karşı karşıya kalmışlardı. Bu sorunların başlıcası Batı dışı bir toplumda modernleşmenin

hangi temeller üzerine inşa edileceğiydi. Bu makale koşulsuz Batılılaşmadan yana tavır

koyan Celâl Nuri ile ve özgün modernleşme projesinin gereğini savunan Şevket Süreyya’nın yazdıklarına

odaklanarak Kemalizm içi bu tartışmayı incelemeyi hedeflemektedir.

Anahtar Kelimeler

Celâl Nuri (İleri), Şevket Süreyya (Aydemir), Emperyalizm, Avrupamerkezcilik, Küresel Hiyerarşiler

Kaynakça

• ........