Domaniç Köylerinde Doğum, Düğün ve Ölüm Gelenekleri

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 1, 41 - 64, 07.05.2024

Gökhan Kartal

https://doi.org/10.52613/ujhc.1461418

Öz

Bireyin hayatında “doğum, düğün ve ölüm” olmak üzere üç ana geçiş bulunmaktadır. Bu dönemler sadece basit olaylar olmanın ötesinde, gelenekler ve inançlarla örülü özel süreçlerdir. Bu süreçler, bebeğin ve annenin korunması, evliliğin kutlanması ve yas tutulması gibi amaçlarla, toplumun kimliğini ve değerlerini yansıtmakta, aile ve toplum bağlarını güçlendirmekte ve kuşaktan kuşağa aktarılarak kültürel mirasın korunmasına katkıda bulunmaktadır. Bu gelenekler, Anadolu'nun kültürel zenginliğinin korunmasında önemli bir rol oynamaya devam etmektedir.

Bu çalışmada; sözlü tarih yöntemi kullanılarak Osmanlı Devleti’nin kurulduğu coğrafya Domaniç bölgesinde yaşayan tecrübeli kişilerle görüşmeler yapılmış, asırlar boyu kuşaktan kuşağa aktarılan Türk kültür izleri, bölgenin doğum, düğün ve ölüm gelenekleriyle ortaya konularak ilim dünyasına katkı sunulması amaçlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Domaniç, Doğum, Düğün, Folklor, Ölüm, Sözlü tarih

Birth, Wedding and Death Traditions in Domanic Villages

Öz

There are three main transitions in an individual's life: birth, wedding and death. These periods are more than just simple events, they are special processes woven with traditions and beliefs. These processes, beyond purposes such as protecting the baby and mother, celebrating and mourning marriage, reflect the identity and values of the society, strengthen family and community ties, and contribute to the preservation of cultural heritage by being transferred from generation to generation. These traditions continue to play an important role in preserving the cultural richness of Anatolia.

In this study; using the oral history method, interviews were held with knowledgeable and experienced people in the Domaniç region, the geography where the Ottoman Empire was founded, and it is aimed to contribute to the world of science by revealing the traces of Turkish culture that have been transferred from generation to generation for centuries, along with the birth, wedding and death traditions of the region.

Anahtar Kelimeler

Birth, Death, Domanic, Folklore, Oral history, Wedding

Kaynakça

• Assmann, J. (2015). Kültürel bellek. A. Tekin (Ç ev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Ataman, S. Y. (1992). Eski Türk düğünleri ve evlenme rit’leri. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Bayat, F. (2006). Ana hatlarıyla Türk şamanlığı. İstanbul: Ötüken Neşriyat A.Ş .
• Bilim ve Sanat Vakfı (2006). Sözlü tarih araştırmacıları için pratik el kılavuzu. İstanbul: Bilim ve Sanat Vakfı, Türkiye Araştırma Merkezi.
• Caunce, S. (2011), Sözlü tarih ve yerel tarihçi. B. B. Can, A. Yalçınkaya (Ç ev.) İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Dinçel, Ö.F. (2021). Domaniç tarihi. Bursa: 4renk Yayınevi.
• Ersoy, N. (2000). Semboller ve yorumları: Bölüm I-II. İstanbul: D¨onence Yayınları.
• Güvenç, B. (1995). Türk kimliği. İstanbul: Remzi Kitabevi Yayınları. Hacib, Y. H. (2008). Kutadgu Bilig. R. Rahmeti Arat (Ç ev.). İstanbul: Kabalcı Yay.
• Işık, M. T., Akçınar, M., & Kadıoğlu, S. (2010). Mersin ilinde gebelik, doğum ve loğusalık dönemlerinde anneye ve yenidoğana yönelik geleneksel uygulamalar. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1), 63-84.
• Kızıldağ, S. H. (2018). Ankara ve Konya’da yaşayan Nogay Türklerinde Hıdırellez kutlamaları. Dede
• Korkut Uluslararası Türk Dili ve Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, 7(15), s.100-106.
• Ögel, B. (1995). Türk mitolojisi. C.2. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Örnek, S. V. (1971). Anadolu folklorunda ölüm. Ankara: Ankara Ü niversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Yayınları.
• Örnek, V.S. (2015). Geleneksel kültürümüzde çocuk. Ankara: Bilgesu Yayıncılık.
• Örnek, V.S. (2022). Türk halkbilimi. Ankara: Bilgesu Yayıncılık.
• Şener, C. (1997). Şamanizm. İstanbul: AD Yayıncılık.
• Thompson, P. (2000). The voice of the past. (3. Basım), New York: Oxford University Press.