DİN EĞİTİMİ AÇISINDAN BİR HADİS-İ ŞERİFİN GÖSTERGEBİLİM YÖNTEMİYLE İNCELENMESİ

Yıl 2017, Cilt: 2 Sayı: 2, 143 - 161, 30.06.2017

Halis Demir , Recep Tayyip Gedikli , Mikail Şeker

Öz

Özet

         Bu
çalışmada bir hadis, dil ile ilgili içeriği, göstergebilimsel okuma yöntemiyle
söylem, anlatı ve mantık-anlam yönlerinden çözümlenmiştir. Kur’an-ı Kerim’den
sonra ikinci temel kaynak kabul edilen hadislerin günümüzde bazı çevreler
tarafından olumsuz bir değerlendirmeye tabi tutulması ve hadislere olan güveni
sarsıcı çabalar içinde olunması bu çalışmayı önemli hale getirmektedir. Bu ve
benzeri çalışmalarla hadislerin ayetlerden sonra ikinci temel kaynak olduğu
düşüncesi ve onlara olan güven, her türlü karalama ve olumsuz değerlendirmeye rağmen
kıyamete kadar önemini ve varlığını sürdürecektir. Din Eğitimi alanında
hadislerin kolay ve derinlemesine anlaşılması ve anlatılması amacıyla güncel
bilim dalı olan göstergebilimden faydalanarak ortaya çıkan bu çalışmada, bir
hadis merkeze alınmış ve üzerinde çalışılmıştır. Hadis-i şerifin farklı
rivayetleri ile birlikte hadiste ismi geçen Hz. Peygamber (s.a.s) ve kullandığı
beden dili, Abdullah b. Mes’ûd, Akra’ b. Hâbis ve Uyeyn b. Hısn, hadiste
kullanılan kavramlardan “ganimet”, yine hadiste geçen yer isimleri olan Huneyn
Gazvesi ve Ci'râne mevkii üzerinde kısaca durulmuştur. Amaç, hadisin anlaşılması, tahlili,
farklı bir okuması olduğu için bahsedilen isim, kavram ve yer isimlerine kısaca
temas edilmiştir.

       Anahtar Sözcükler: Göstergebilim, Gösterge, Din Eğitimi, Hadis, Beden
dili, Söylem, Anlatı ve Mantık-Anlam çözümlemesi.

Anahtar Kelimeler

Göstergebilim, Hadis

Kaynakça

• Altuntaş, Halil ve Muzaffer Şahin. Kur’an-ı Kerim Meâli. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2006.
• Akalın, Şükrü Halûk. Türkçe Sözlük. TDK Yayınları, Ankara 2009, 2077.
• Atan, Nurhayat. “Tilki İle Yılan Metninin Göstergebilimsel Çözümlemesi”. Bursa Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi XXI (2), 2008, 221-245.
• Cerrahoğlu, İsmail, “Abdullah b. Mes’ûd”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, 1: 114-115. İstanbul: TDV Yayınları, 1988.
• Çakan, İsmail Lütfi. Anahatlarıyla Hadis. İstanbul: Ensar Yayınları, 1990, 39-40.
• Davudoğlu, Ahmed. Sahih-i Müslim Tercemesi ve Şerhi. 11 cilt. İstanbul: Sönmez Neşriyat A.Ş Yayınları, 1979.
• El-A’zamî, M. Mustafa. “Buhârî, Muhammed b. İsmâîl”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 6: 368-376. İstanbul: TDV Yayınları, 1993.
• Erkal, Mehmet, “ Ganimet”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 13: 351-354. İstanbul: TDV Yayınları, 1996.
• Erkman, Fatma. Göstergebilime Giriş. İstanbul: Alan Yayınları, 1987, 8-11.
• Fayda, Mustafa, “Abbas b. Mirdâs”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, 1: 27. İstanbul: TDV Yayınları, 1988.
• Görmez, Mehmet. Sünnet ve Hadisin Anlaşılması ve Yorumlanmasında Metodoloji Sorunu Ankara: TDV Yayınları, 2000, 1-2.
• Fayda, Mustafa, “ Muhammed”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, 30: 408-410. İstanbul: TDV Yayınları, 2005.
• İbn Sa’d, Ebû Adillah, Muhammed. Kitâbü’t-Tabakâti’l-Kebîr. 11 cilt. İstanbul: Siyer Yayınları, 2015.
• Kavaklıoğlu, Mahmut. “Sergilediği Beden Dili Açısından Hz. Peygamber” Çorum İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2004/2, 3: 49-80.
• Kazancı, A. Lütfi, “Akra’ b. Hâbis”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 2: 285. İstanbul: TDV Yayınları, 1989.
• Koçyiğit, Talat. Hadis Usülü. Ankara: TDV Yayınları, 2008, 20-21.
• Önkal, Ahmet, “ Ci’râne”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, 8:25 İstanbul: TDV Yayınları, 1993.
• Rifat,Mehmet. Göstergebilimin ABC’si. İstanbul: Simavi Yayınları, 1992, 6, 73-74, 79.
• Şahin, Ahmet Rifat, “Son pişmanlık neye zarar?”, Psikeart Dergisi, İstanbul 2016, Sayı: 48, 14-15.
• Tahhân, Mahmud. Yeni Hadis Usulü. trc. Cemal Ağırman. İstanbul: Rağbet Yayınları, 2015, 26.
• Vâkıdî, Muhammed b. Ömer, Kitâbü’l-Meğâzî. thk. Marsden Jones, trc. Musa K. Yılmaz. 3 cilt. İstanbul: İlk Harf Yayınları, 2014, 180-181, 192.
• Yavuz, Kerim. Günümüzde Din Eğitimi. Adana: ÇÜİF Yayınları, 1998, 52-53.