TÜRK MUTASAVVIFLARINDAN MİDHAT BAHÂRİ’NİN ‘‘RUH’Û KUR’AN’DAN BİR SAHİFE-İ NÛR’’ ESERİNDEN MÜSTAKİL OLARAK BASILMIŞ BİRİNCİ BÖLÜMÜN TRANSKRİPSİYONU VE DEĞERLENDİRMESİ

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 2, 223 - 262, 31.12.2021

Kadyr Saparov

Öz

Midhat Bahâri Anadolu’da yetişmiş, divanlarıyla tanınan XX. asır mutasavvıflardan olup, başta Peygamber aşkı, tasavvuf büyüklerinin hayat hikayeleri yanında ahlak ve muhabbet bağlamında birçok eser kaleme almıştır. Müellifin Ruh’û Kur’an’dan bir Sahifeyi Nûr isimli eseri bunlardan birisidir. Araştırmanın özü, söz konusu eserin Marifet Matbaası tarafından müstakil olarak basılmış ve halihazırda Türk Tarih Kurumu Kütüphanesi’nde bulunan birinci bölümünü kapsamaktadır. Bahâri efendi tarafından kaleme alınan eserin mezkûr bölümünde Hz. Peygamber’in vasıfları ele alınmış, Peygamer aşkı işlenmiştir. Son peygamber Hz. Muhammed’e tabi olanlar övülürken, peygamber aşkından yoksun insanlar kınanmaktadır. Ayrıca onun Allah katındaki değerine ve mahlukat arasındaki mertebesine dikkat çekilmiştir. Konu, Kur’an ayetleri ışığında işari üslubla izah edilmeye çalışılmıştır. Eser aynı zamanda tasavvuf büyüklerinin eserlerinden yararlanılarak şiirler ve manzumelerle zenginleştirilmiştir. Buna binaen bu çalışmada, Hz. Muhammed’in vasıfları bağlamında müellifin Kur’an’ı yorumlamadaki üslup ve tasavvufi düşüncelerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Ayrıca makalenin sonunda metnin transkripsiyonuna yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Tasavvuf, Kur'an, Midhat Bahari, Peygamber aşkı, Ahlak

Destekleyen Kurum

Pamukkale Üniversitesi İslami İlimler Enstitüsü

Proje Numarası

2

Teşekkür

Teşekkür ederim

Kaynakça

• Beytur, Ahmed Midhat Baharî, Ruh’û Kur’andan Bir Sahife-i Nûr. İstanbul: Ma‘rifet Matbaası, 1926.
• Beytur, Ahmed Midhat Bahâri, Mihrab-ı Aşk, İstanbul: Sulhi Garan Matbaası, 1964,
• Değirmençay, Veyis, “Sultan Veled” Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansklopedisi, 37/521-522, İstanbul: TDV Yayınları, 2009.
• Dikkaya, Harun Ahmet Mithat Bahârî Beytur’un Hayatı, Eserleri ve Mihrâb-ı Aşk Adlı Eseri, Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitsü, Yüksek Lisans Tezi, 2016.
• Değirmençay, Veyis “Sultan Veled” Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansklopedisi, 37/ 521-522, İstanbul: TDV Yayınları, 2009.
• Doğan, D. Mehmet, Büyük Türkçe Sözlük, Yeni Şafak: İz Yayıncılık, 1994.
• Eraslan, Kemal, “Ahmed Yesevi”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansklopedisi, 2/159-161 İstanbul: TDV Yayınları, 1989.
• Işık, Emin “Midhat Bahâri”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansklopedisi, 30/6-7, İstanbul: TDV Yayınları, 2005.
• Kalkışım, M. Muhsin, “Şeyh Galip”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansklopedisi, 39/54-57, İstanbul: TDV Yayınları, 2010.
• Kılıçkaya, Rabia, Midhat Bahâri Beytur Hayatı Eserleri ve Tasavvuf Anlayışı, Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2013.
• Luggat Osmanlıca Türkçe Sözlük, (Luggat), “Jale”, (Erişim 24 Aralık, 2019).
• Ocak, Ahmet Yaşar, “Hacı Bektâş-ı Velî”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansklopedisi, 14/455-458, İstanbul: TDV Yayınları, 1996.
• Öngören, Reşat, “Mevlânâ Celâleddîn-İ Rûmî”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansklopedisi, 29/441-449, Ankara: TDV Yayınları, 2004.
• Öngören, Reşit, “Mevlâna Celalaeddin Rumi” Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansklopedisi, 29/441-448, Ankara: TDV Yayınları, 2004.
• Özön, Mustafa Nihat, Osmanlıca Türkçe Sözlük, İstanbul: Remzi Kitabevi, 1993.
• Tosun, Necdet, “Zünnûn El-Mısrî”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansklopedisi, 44/575-576, İstanbul: TDV Yayınları, 2013.
• TTK, Türk Tarih Kurumu Kütüphanesi. “Aranan: Ruh’û Kur’andan Bir Sahife-i Nûr” Erişim: 3 Aralık 2020. https://kutuphane.ttk.gov.tr
• Uzun, Mustafa, “Hakani” Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansklopedisi, 15/166-168, İstanbul: TDV Yayınları, 1997.