Cognitive Structures and Perceptions of School Administrators and Teachers on the Strategic Plan, Vision, Mission Concepts

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 1, 62 - 70, 30.06.2020

Gökhan Izgar

Öz

This research, which aims to reveal the cognitive structures and perceptions of school administrators and teachers towards the concepts of strategic plan, vision and mission, was carried out in the descriptive survey model. 55 teachers and school administrators are the working group of this research. Word association test and interview protocol were used as data collection tool. The data were analyzed by descriptive analysis technique. It was seen that there were % 5.50 wrong associations with the strategic plan concept, % 20.80 with the vision concept and % 36.36 with the mission concept. In the analysis of the metaphors produced for the strategic plan, it was determined that % 20 of the participants produced metaphors that did not match the concept of the strategic plan. As a result, it was concluded that the wrong associations created for the strategic plan, vision and mission concepts also affect the perceptions about the strategic plan in the wrong direction. 

Anahtar Kelimeler

Mission, school administrators, strategic plan, teachers, vision

Okul Yöneticileri ve Öğretmenlerin Stratejik Plan, Vizyon, Misyon Kavramlarına Yönelik Bilişsel Yapıları ve Algıları

Öz

Okul yöneticileri ve öğretmenlerin stratejik plan, vizyon, misyon kavramlarına yönelik bilişsel yapılarını ve algılarını ortaya çıkarmayı amaçlayan bu araştırma tarama modelinde gerçekleştirilmiştir. 2019-2020 eğitim-öğretim yılında bir devlet üniversitesinin “Eğitim Yönetimi” tezsiz yüksek lisans programında kayıtlı ve Milli Eğitim Bakanlığına bağlı farklı okullarda ve farklı branşlarda görev yapan 55 öğretmen ve okul yöneticisi bu araştırmanın çalışma grubunu oluşturmaktadır. Kelime ilişkilendirme testi ve görüşme formu veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Veriler betimsel analiz tekniği ile çözümlenmiştir. Araştırma bulgularına göre katılımcılar ürettikleri kelimeleri stratejik plan, vizyon, misyon kavramları ile çoğunlukla doğru ilişkilendirmişledir. Ancak stratejik plan kavramı ile %5.50, vizyon kavramı ile %20.80, misyon kavramı ile %36.36 oranlarında yanlış ilişkilendirmelerin yapıldığı da görülmüştür. Stratejik plana yönelik üretilen metaforların analizinde ise katılımcıların % 20’sinin stratejik plan kavramı ile örtüşmeyen metaforlar ürettikleri tespit edilmiştir. Sonuç olarak stratejik plan, vizyon ve misyon kavramlarına yönelik oluşturulan yanlış ilişkilendirmelerin, stratejik plana yönelik algıları da yanlış yönde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Misyon, okul yöneticileri, öğretmenler, stratejik plan, vizyon

Kaynakça

• Akbaba, A. & Yıldızbaş, Y.V. (2016). İlkokul ve ortaokul öğretmenlerinin okullarda stratejik planlama uygulamalarına ilişkin görüşleri. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi 8(1), 26-50.
• Altınkurt, Y. (2010). Milli eğitim müdürlüğü çalışanları ve okul yöneticilerinin stratejik planlamaya ilişkin tutumları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(4), 1927-1968.
• Arabacı, İ.B. (2007). Stratejik planlamada amaç, misyon, vizyon ve örgütsel slogan gerçekleştirme düzeyini belirlemeye yönelik bir araştırma. A. Ü. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(3), 85-98.
• Arabacı, İ.B. Namlı, A., Zincirli, M., & Özer, F. (2015). Eğitim kurumlarının stratejik plan geliştirme ve uygulama sürecinde karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(4), 1453-1470.
• Ay, Ü. & Koca, A.İ. (2012). ISO 500 listesindeki işletmelerin misyon, vizyon ve değerlerinin içerik analizi. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 4(2), 1309 -8039.
• Awamleh, R. & Gardner, W.L. (1999). Perceptions of leader charisma and effectiveness: the effects of vision content, delivery, and organizational performance. Leadership Quarterly, 10(3), 345–373.
• Bahar, M., Johnstone, A.H. & Sutcliffe, R. (1999). Investigation of students’ cognitive structure in elementary genetics through word association tests. Journal of Biological Education, 33(3), 134-141.
• Bahar, M. & Özatlı, S. (2003). Kelime iletişim test yöntemi ile lise 1. sınıf öğrencilerinin canlıların temel bileşenleri konusundaki bilişsel yapılarının araştırılması. BAÜ Fen Bil. Enst. Dergisi, 5(2), 75-85.
• Bryson, J.M. (1995). Strategic Planning for Public and Nonprofit Organizations. San Francisco: Jossey-Bass Publishers.
• Çetin, H. (2013). Eğitim kurumlarında stratejik planlama bilinç düzeyi ve stratejik yönetimde karşılaşılan sorunlar: Denizli ili örneği. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(24), 87-112.
• Demir, C. & Yılmaz, M.K. (2010). Stratejik planlama süreci ve örgütler açısından önemi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 25(1), 69-88.
• Devlet Planlama Teşkilatı. (2006). Kamu İdareleri İçin Stratejik Planlama Kılavuzu.
• Gürer, H. (2006). Stratejik planlamanın temelleri ve Türk kamu yönetiminde uygulanmasına yönelik öneriler. Sayıştay Dergisi, 63, 91-105.
• Heathfield, S.M. (2019). Build a Strategic Framework: Mission Statement, Vision, Values (Erişim Tarihi:07.02.2020). http://humanresources.about.com/cs/strategicplanning1/a/strategicplan.htm
• Işık, H. & Aypay, A. (2004). Eğitimde stratejik plan geliştirme sürecinde karşılaşılan sorunlar: Çanakkale ilinde yapılan bir inceleme. GÜ, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(3), 349-363.
• İşcan, Ö.F. (2000) Stratejik yönetim ve işgören eğilimi. Atatürk Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(1), 135-147.
• Kamu İdarelerinde Stratejik Planlamaya İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik, (2006). Resmî Gazete [Tarih:26/5/2006, Sayı:26179].
• Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu, (2003). Resmî Gazete [Tarih:24/12/2003, Sayı: 25326 Tertip:5, Cilt:42].
• Karasar, N. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemi (19. Baskı). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Kılıç, M. (2010). Stratejik yönetim sürecinde değerler, vizyon ve misyon kavramları arasındaki ilişki. Sosyoekonomi, 2, 81-97.
• Küçüksüleymanoğlu, R. (2008). Stratejik planlama süreci. Kastamonu Eğitim Dergisi, 16(2), 403-412.
• Memduhoğlu, H.B. & Uçar, İ.H. (2012). Yönetici ve öğretmenlerin stratejik planlama algısı ve okullarda mevcut stratejik planlama uygulamalarının değerlendirilmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(23), 234-256.
• Miles, M.B. - Huberman, A.M. (1994). Qualitative Data Analysis: An Expanded Sourcebook (2nd Edition). Calif: SAGE Publications.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2010). İlçe, Okul ve Kurumlarda Stratejik Plan Yapılması. Genelge (2010/14).
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2018). 2019-2023 Stratejik Plan Hazırlık Çalışmaları. Genelge (2018/16).
• Muslu, Ş. (2014). Örgütlerde misyon ve vizyon kavramlarının önemi. HAK-İŞ Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 3(5), 150-171.
• Özbek, O. (2000). Stratejik Planlama ve Yönetim. C. Elma & K .Demir (Ed.), Yönetimde çağdaş yaklaşımlar içinde (s. 302-310). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Özdemir, S. (2000). Eğitimde Örgütsel Yenileşme (Beşinci Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Özgür, H. (2004) Kamu Örgütlerinde Stratejik Yönetim. M. Acar & H. Özgür (Ed.), Çağdaş kamu yönetimi II konular kuramlar kavramlar içinde (s. 1-34), Ankara: Nobel Yayın Dağıtım
• Saban, A. (2008). Okula ilişkin metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 55, 459-496.
• Yanpar Yelken, T., Kılıç, F., & Üredi, L. (2010). Stratejik planlama uygulamalarına ilişkin ilk ve orta öğretim okul müdürlerinin görüşleri. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1), 38-50.