PAULO FREIRE’DE BANKACI EĞİTİM MODELİNE KARŞI PROBLEM TANIMLAYICI EĞİTİM MODELİ

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 4, 307 - 323, 31.12.2020

Zeynep Kantarcı Bingöl , Özkan Aybar

https://doi.org/10.47525/ulasbid.824150

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmada Brezilyalı filozof ve eğitim bilimci Paulo Freire’nin eleştirilerinin hedefindeki “bankacı eğitim modeli” olarak nitelendirdiği geleneksel eğitim anlayışlarına karşı bir öneri olarak sunduğu “problem tanımlayıcı eğitim modeli” incelenecektir. Freire’ye göre anlatıya dayalı geleneksel eğitim anlayışlarında öğretmen anlatan bir özne ve öğrenciler onu sabırla dinleyenler olarak yer alır. Öğretmen, gerçeklikten uzak ve öğrencilerin varoluşsal deneyimlerine yabancı açıklamalarla zihinleri doldurur; öğrenciler ise bu açıklamaları ezberler. Freire’nin tabiriyle öğrenciler, öğretmen tarafından doldurulması gereken bidonlar ya da kaplar gibidir. Bu bidonlar ya da kaplar öğretmen tarafından ne kadar iyi doldurulursa öğretmenin niteliği bir o kadar artar. Böyle bir eğitimde öğretmen yatırımcı, öğrenciler de yatırım nesneleridir. İşte bu karakterinden dolayı Freire geleneksel eğitim anlayışlarını bankacı eğitim modeli olarak nitelendirir ve bu eğitim anlayışının karşısına problem tanımlayıcı eğitim modelini koyar. Problem tanımlayıcı eğitim modelinde öğretmen öğrencilerin arkadaşıdır. Birlikte araştırıp, birlikte öğrenirler. Problem tanımlayıcı eğitim modeli bireysel farklılıkların ön planda olduğu ve hiçbir öğrencinin etnik, ekonomik, dini ve ırksal farklılıklarından dolayı hor görülmediği bir eğitim anlayışıdır. Bu eğitim anlayışında hedeflenen şey; sözcükleri ve dünyayı okuyabilen, eleştirel ve özgür bir şekilde düşünen, düşündüğünü eyleme döken bireyler yetiştirmektir.

Anahtar Kelimeler

Paulo Freire, Bankacı Eğitim Modeli, Problem Tanımlayıcı Eğitim Modeli, Praksis, Diyalog

Kaynakça

• Ayhan, S. (1995). Paulo Freire: Yaşamı, Eğitim Felsefesi ve Uygulaması Üzerine. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 28(2), 193-205.
• Cevizci, A. (2019). Eğitim Felsefesi (7 b.). İstanbul: Say Yayınları.
• Freire, P., & Macedo, D. (1998). Okuryazarlık "Dünyayı ve Sözcükleri Okuma". (S. Ayhan, Çev.) Ankara: İmge Yayınları.
• Freire, P. (2019a). Ezilenlerin Pedagojisi (19 b.). (D. Hattatoğlu, & E. Özbek, Çev.) İstanbul:Ayrıntı Yayınları.
• Freire, P. (2019b). Özgürlüğün Pedagojisi Etik, Demokrasi ve Medeni Cesaret. (G. Kurt Gevinç, Çev.) İstanbul: Yordam Kitap.
• Freire, P. (2019c). Kültür İşçileri Olarak Öğretmenler Öğretmeye Cesaret Edenlere Mektuplar. (Ç. Sümer, Çev.) İstanbul: Yordam Kitap.
• Freire, P. (2019d). Yüreğin Pedagojisi (Ö. Orhangazi, Çev.) Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Gökçe, A. T. (2012). Eğitimde Radikal Düşünürler ve Görüşleri, N. Gökalp & S. Çelik (Eds.) Eğitim Felsefesi içinde (ss. 135-148). İstanbul: Lisans Yayınları.
• Karaboğa, K. (2011). Yaşamdan Oyuna, Oyundan Yaşama Ezilenlerin Pedagojisi ve Tiyatrosu. Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölümü Dergisi, 0(2), 23-36.
• Kaya, H. E., & Altan, B. (2019). Paulo Freire'nin Pedagojisi Temelinde Yetişkin Engelli Bireylerin Eğitimi: Bağcılar Belediyesi Engelliler Sarayı Örneği. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 6(7), 64-82.
• Kincheloe, J. L. (2018). Eleştirel Pedagoji. (K. İnal, Çev.) İstanbul: Yeni İnsan Yayınevi.
• Mayo, P. (2011). Gramsci, Freire ve Yetişkin Eğitimi. (A. Duman, Çev.) Ankara: Ütopya Eğitim Dizisi.
• Spring, J. (2014). Özgür Eğitim. (A. Ekmekçi, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Vittoria, P. (2017). Paulo Freire "Diyaloğun Pedagojisine Giden Yol". (Y. Tezgiden Cakacak, & E. Cakacak, Çev.) İstanbul: Kalkedon Yayınları.
• Yakut Özek, B. (2019). Eleştirel Kuram (Frankfurt Okulu) Bağlamında İdeoloji ve Eğitim İlişkisinin Çözümlenmesi. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39(3), 1535-1557.
• Yıldrım, A. (2010). Paulo Freire ve Ivan Illich’in Eğitim Anlayışları Üzerine. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Yılmaz, Z. (2016). Paulo Freire'nin Felsefesinde Özgürleşmenin Aracı Olarak Eğitim. Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi(22), 299-313.