MICHEL FOUCAULT’UN XIX. YÜZYILDA BİR AİLE CİNAYETİ ADLI ESERİNDE ANTİ-KAHRAMAN ELEŞTİRİSİ

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 2, 665 - 679, 05.05.2021

Özlem Özen , Meltem Erçin

https://doi.org/10.47525/ulasbid.883269

Öz

İkinci Dünya Savaşı’nın ardından gerçeklik kavramı sorgulanmaya başlanmış, gelişen teknoloji ve yeni yaşam düzeniyle birlikte edebiyatta ve birçok alanda postmodernizm kavramı ortaya çıkmıştır. Bilindiği gibi, postmodernizm, modernizme karşı bir eleştiri getirmiş ve onu sorgulamıştır. Katı ve kesin kuralları ortadan kaldıran Postmodernizm edebiyat eserinin sınırlarını da sorgulamış ve yeni yaklaşımları tartışmaya açmıştır. Edebi eserde yeni tarihselcilik, parodi, pastiş, üstkurmaca ve anti-kahraman gibi kavramlardan söz edilmeye başlanmıştır. Böylece postmodern bir yaklaşımla eserde bütünlük ve düzen ortadan kalkmış, bir parçalanmışlıktan söz edilmeye başlanmıştır. Bu çalışmada Michel Foucault’un XIX. Yüzyılda Bir Aile Cinayeti/ Annemi, kız kardeşimi, erkek kardeşimi katleden ben, Pierre Riviere adlı eseri, okurmerkezlilik temel alınarak, postmodernist bir yaklaşımla eleştirilmeye çalışılacaktır. Bu eser, postmodern bir eser niteliği taşıdığı için postmodernizm kavramına ve eserin yapısına kısaca değinilecektir. İncelenen eser, raporlardan bir bütün ortaya koyacak şekilde oluşturulmuştur. Bu nedenle modernist eserdeki normal bir kurgu düzeni yerine postmodern bir özellik taşımaktadır. Foucault iktidar, beden, özne ve özgürlük gibi kavramları tartışmaya açmıştır; dolayısıyla eserlerinde bahsedilen kavramları iktidarın yaşamın her alanında bir gözlemci niteliğinde yer aldığı görüşü ile ortaya koymuştur. Foucault ve onun iktidar kavramına değinilerek bu çalışmada amaçlanan, iktidar, beden, , özne, özgürlük gibi kavramlara yaklaşımını ortaya koyarak bir anti-kahraman eleştirisi yapmaktır.

Anahtar Kelimeler

Postmodernism, Foucaoult, İktidar, Anti-kahraman

Kaynakça

• Akyıldız, H. B. (2014). ‘’Eylemsizlik ve Antikahramanların Dönüştürücü Gücü Üzerine’’. Humanitas Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 2(4): 17-29.
• Ateşoğlu, N. (2019). ‘’Michel Foucault’da İktidar ve Özgürlük Kavramlarının Orhan Tekelioğlu, Cem Deveci ve Tina Besley’in Çalışmaları Bağlamında Değerlendirilmesi’’. Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Ulusal Hakemli Dergisi, 5(2): 220-237.
• Billington, R. (2011). Felsefeyi Yaşamak. (A. Yılmaz, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Bingöl, O. (2019). ‘’Foucault’da İktidar, Beden ve Özne Üçlüsü The Triad Power, Body and Subject in Foucault’’. Asia Minor Studies International Journal of Social Sciences, 7(2): 327-334.
• Çelebi, V. (2013). ‘’Michel Foucault’da Bilgi, İktidar ve Özne İlişkisi’’. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi Sosyal Bilimler Araştırmaları Derneği, 5(1): 512-523.
• Demir Güneş, C. (2015). ‘’Ruh Bedenin Hapishanesidir: Michel Foucault’’. Ekev Akademi Dergisi, 19(64): 59-72. Durutürk, B. (2018). ‘’Michel Foucault’un İktidar ve Özne Kavramlarına Bir Bakış: Gözetim Toplumu’’. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 53(3): 959-972.
• Ekinci, E. (2016). ‘’Devrimden Günümüze Fransız Siyasal Sisteminin Evrimi’’ Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1): 149-172.
• Emre, İ. (2006). Postmodernizm ve Edebiyat. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Erkman Akerson, F. (2019). Edebiyat ve Kuramlar, İstanbul: İthaki Yayınları.
• Foucault, M. (2018). XIX. Yüzyılda Bir Aile Cinayeti. (E. Yıldırım ve A. Özgüner, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Foucault, M. (2019). Özne ve İktidar. (I. Ergüden ve O. Akınhay, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Gül, E. C. (2016). ‘’Postmodern Sanrı ve Yabancılaşma Gerçeği’’. Toros Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(6): 75-107.
• Kavalcı, T. (2017). ‘’Üç Önemli Kuramcı Üzerinden Alımlama Estetiğinin İncelenmesi ve Bir Uygulama’’. Söylem Filoloji Dergisi, 2(3): 52-74.
• Kuçuradi, İ. (2016). Sanata Felsefeyle Bakmak. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu.