ÖZEL YETENEKLİ ÖĞRENCİLERE KANUN ÇALGISINI ÖĞRETMEYE YÖNELİK SİSTEMATİK YAKLAŞIMLAR

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 4, 1429 - 1458, 31.12.2021

Nuray Dönmez Devecioğlu

https://doi.org/10.47525/ulasbid.974247

Öz

Bu çalışma, T. C. Millî Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü Akhisar Bilim ve Sanat Merkezinde eğitim gören özel yetenekli öğrencilerin kanun icrâ tekniklerinin geliştirilmesine yönelik hazırlanan öğretim modelinin öğrenciler üzerindeki etkilerini saptamak amacıyla oluşturulmuş bir öğretim programına ilişkindir. Söz konusu öğretim modeli, Renzulli’nin “Üç Halka Kuramı” (Üçlü Çember Modeli) olan Ortalama Üstü Yetenek, Yaratıcılık ve Motivasyon özelliklerine değinilerek hazırlanmıştır. Bu araştırma, özel yetenekli öğrencilerin kanun çalgısı eğitiminde “Üç Halka Kuramı”nın kullanılabilirliğini sağlayarak, özel yetenekli öğrencilerde çalgı eğitiminin daha anlamlı ve verimli hale getirilmesi adına geliştirilmiş olan öğretim modelini uygulama amacıyla tasarlanmıştır. Araştırmada ön test – son test kontrol gruplu deneysel desen kullanılmıştır. Çalışma grubu yansız bir şekilde kontrol grubu (n=4), deney grubu (n=4) olarak belirlenmiştir. Öğretim modeli 8 ders süresince sürdürülmüştür. Ön test – son test sonuçlarının iki uzman tarafından değerlendirilmesinin ardından Mann – Whitney U Testi ile anlamlı bir fark aranmıştır. Veriler SPSS 20 paket programı aracılığıyla analiz edilmiştir. Denklik testi de TestMaker 9.3 paket programında analiz edilmiştir. Çalışma sonucunda; özel yetenekli öğrencilere yönelik olarak oluşturulan öğretim modelinin kanun icrâ tekniklerini algılama sürecinde üstün performans gösterebilme yetisini geliştirerek bir esere daha önceden sergilenmemiş müzikal özellikler kazandırmanın ve esere kanun icrâ tekniklerini farklı açılardan uygulayabilmenin etkisi ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Kanun Eğitim Stratejileri, Kanun İcrâ Teknikleri, Üç Halka Kuramı, Üçlü Çember Modeli, Bilsem (Bilim ve Sanat Merkezi), Özel Yetenekli Öğrenciler

SYSTEMATIC APPROACHES TO TEACHING THE KANUN INSTRUMENT TO GIFTED STUDENTS

Öz

This study is about a curriculum created to determine the effects of the teaching model prepared for the development of Kanun playing techniques of the special talented students studying at the Akhisar Science and Art Center of the General Directorate of Special Education and Guidance Services of the Ministry of National Education of the Republic of Turkey. The teaching model has been prepared by referring to the features of Above Average Ability, Creativity and Motivation in relation to Renzulli’s Three Ring Theory (Triple Circle Model). This study was designed to implement the teaching model developed in order to make instrument education more meaningful and efficient for special talented students by ensuring the usability of the Three Ring Theory in Kanun instrument education of special talented students. In the research, it was used experimental pattern with pretest-posttest control group. The study group was determined unbiasedly as the control group (n=4) and the experimental group (n=4). The teaching model in the study was continued for 8 lessons. After the pre-test and post-test results were evaluated by two experts, a significant difference was sought with the Mann – Whitney U Test. The data were analyzed using the SPSS 20 package program. The equivalence test was also analyzed in the TestMaker 9.3 package program. As a result of the study, the effect of the teaching model created for special talented students by improving the ability to show superior performance in the process of perceiving Kanun playing techniques, giving a musical features that have not been exhibited before, and applying Kanun playing techniques to the work from different angles has been revealed.

Anahtar Kelimeler

Kanun Education Strategies, Kanun Playing Techniques, Three Ring Theory, Triple Cricle Model, Bilsem, Special Talented Students

Kaynakça

• Açın, C. (1994). Enstrüman bilimi (organoloji). (1. Basım). İstanbul: Yenidoğan Basımevi.
• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., Yıldırım, E. (2010). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı. (6. Basım). Sakarya: Sakarya Kitabevi.
• Bebek, E. (2011). Kanun sazında belli başlı tekniklerin eğitiminde geleneksel Türk sanat müziğindeki şarkı formundaki eserlerin aranağmelerinin kullanılabilirliği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. (11. baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş. (2014). Deneysel desenler. (4. Basım). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Fenmen, M. (1991). Müzikçinin el kitabı. Ankara: Müzik Ansiklopedisi Yayınları.
• Günalçin, S. (2010). Kanun metotlarının sağ ve sol el teknikleri açısından incelenmesi ve bu tekniklerin kanun eğitimine yönelik olarak örnek eserler üzerinde gösterilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kahyaoğlu, Y. (2011). Kanun sazı öğretiminde klasik Türk müziği saz eseri formlarının fonksiyonlarının incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi. İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
• Karabey, B. ve Yürümezoğlu, K. (2015). Yaratıcılık ve üstün yetenekliliğin zekâ kuramları açısından değerlendirilmesi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 40 (86 – 106).
• Öner, A. (2011). Geleneksel Türk müziği öğelerinin flüt eğitiminde kullanılmasına yönelik bir model önerisi. Yayımlanmamış doktora tezi. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
• Öpengin, E. (2011). Üstün zekalı öğrencilerin bakış açısıyla üstün zekâ etiketinin öğrencilerin çeşitli algıları üzerindeki etkileri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Özkan, İ. H. (1998). Türk mûsıkîsi nazariyatı ve usûlleri kudüm velveleri. (5. Baskı). Ankara: Ötüken Neşriyat.
• Öztuna, Y. (2006). Türk mûsıkîsi. Ankara: Orient Yayınları.
• Somakcı, P. (2000). Mesleki müzik eğitimi yapan üniversitelerde başlangıç düzeyi için kanun öğretim yöntemine ilişkin sistematik bir yaklaşım. Yayımlanmamış doktora tezi. Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Sungurtekin, M. (2010). Motivasyon ve çalgı eğitimindeki yeri. New World Sciences Academy Fine Arts (NWSA), 5 (1), 28 – 34.
• Tanrıkorur, C. (2001). Biraz da müzik. (1. Basım). İstanbul: Feza Gazetecilik A. Ş.
• Toksoy Kostak, A. (2018). Kanunda süsleme ve modern çalış teknikleri için alıştırmalar – etütler. (1. Baskı) İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi Türk Mûsıkîsi Devlet Konservatuvar Yayınları: 14.