SİYASET DÜNYASINDA GÜÇLÜ KADIN KİMLİĞİNİN BİR TEMSİLİ OLARAK ANGELA MERKEL VE CYBORG MANİFESTOSU: DAYATILAN MASKÜLEN ÖZELLİKLER VE DİRENİŞ

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 2, 290 - 305

Aslı Kaprol

https://doi.org/10.47525/ulasbid.1466189

Öz

Yüzyıllardır erkek egemenliği altında şekillenen siyaset dünyasında kadın politikacıların daha sık yer almaya başlaması bazı cinsiyetçi kimlik tartışmalarını da gündeme getirmektedir. Siyasi arenada yer alarak önemli görevlerde faaliyet gösteren kadın politikacıların erkeklere ait ortak nitelikler olarak kabul gören ‘’otoriter’’, ‘’kararlı’’, ‘güçlü’, ‘cesur’ ve ‘duygusallıktan uzak’olmak gibi özelliklere sahip olmaları beklenmekte ve bu nitelikler başarılı siyaset ile özdeşleştirilerek yüceltilmektedir. Politik alanda geleneksel kadın kimliğine ait özellikler olarak tasdik edilen ‘’empati’’, ‘duygusal zekâ’, ‘esneklik’, ‘iş birliği’ gibi nitelikleri ön plana çıkarmanın ‘zayıflık’ olarak algılanarak kadın siyasetçileri dezavantajlı bir konuma getirmesi, ‘fedakâr anne’, ‘iyi eş’, ‘namuslu kadın’ gibi kültür dayatması olan kalıplara sıkıştırılmış kadın kimliğini bu kez de ‘Demir Leydi’ benzeri söylemlerle güçlü liderde olması beklenen maskülen söylemlere mecbur bırakmaktadır. Makalede, Donna Haraway’in Cyborg Manifestosu adlı çalışmasında, cinsiyetin, ırkın ve diğer sınıflandırmaların ötesinde birleşen, insan ve makine arasındaki sentetik, karma bir varlık olarak tasvir ettiği Cyborg kavramı, dünyanın ikinci Demir Leydisi olarak tanımlanan, politikanın erilleşen kadın kimliğinin dünyaca ünlü örneği Alman siyasetçi Angela Merkel çerçevesinde ele alınmaktadır. Tansu Çiller, Meral Akşener, Margaret Thatcher gibi siyaset alanının kadın liderlerinin de örnek olarak yer aldığı çalışmada, Cyborg Manifestosu’nda savunulan düşünceler Merkel belgeseli (2022) kapsamında tartışmaya açılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

kimlik, cyborg manifestosu, maskülen cinsiyetçi söylem, angela merkel, belgesel

ANGELA MERKEL AND THE CYBORG MANIFESTO AS A REPRESENTATION OF STRONG FEMALE IDENTITY IN THE WORLD OF POLITICS: IMPOSED MASCULINE TRAITS AND RESISTANCE

Öz

The increasing presence of women politicians in politics, shaped by male dominance for centuries, has brought various gender identity debates to the forefront. Women politicians who hold significant positions in the political arena are expected to possess qualities such as being “authoritative,” “decisive,” “strong,” “courageous,” and “unemotional,” which are traditionally accepted as masculine traits. These qualities are often glorified and associated with successful politics. Conversely, attributes such as “empathy,” “emotional intelligence,” “flexibility,” and “collaboration,” which are traditionally seen as characteristics of female identity, are perceived as “weaknesses,” placing women politicians at a disadvantage. This cultural imposition forces women into stereotypes such as the “devoted mother,” “good wife,” and “honorable woman,” while compelling them to adopt the masculine rhetoric expected of strong leaders, akin to the “Iron Lady” narrative. In this article, Donna Haraway's concept of the Cyborg, described in her Cyborg Manifesto as a synthetic, hybrid entity that transcends gender, race, and other classifications, is examined in the context of Angela Merkel, the German politician who is often referred to as the world's second “Iron Lady” and a prime example of the masculinized female identity in politics. This study also considers other leading female politicians, such as Tansu Çiller, Meral Akşener, and Margaret Thatcher, and discusses the ideas advocated in the Cyborg Manifesto within the framework of the Merkel documentary (2022).

Anahtar Kelimeler

cyborg manifesto, documentary, angela merkel, identity, masculine sexist discourse

Kaynakça

• Adalı, B. (1986). Belgesel Sinema. Ankara: Hil Yayın.
• Addis, S. (2008). “Body Language: Actions Speak Louder Than Words.” Rough Notes 151 (7): 58-60.
• Akıcı Tayanç, Dilek (2022). ‘’Siborg Manifestosu’na ve Siberfeminizme Yönelik Eleştiriler.’’ Kocatepe Beşeri Bilimler Dergisi.
• Akın, A. Z. (2020). “Bir Şansölyenin Öyküsü: Angela Merkel” file:///C:/Users/Asl%C4%B1/Downloads/Bir_Sansolyenin_Oykusu_Angela_Merkel.pdf.
• Aktan, S. (2021). “16 yıl sonra görevini bırakan Almanya Başbakanı Angela Merkel kimdir?” Euronews, 7 Aralık 2021. https://tr.euronews.com/2021/09/17/angela-merkel-kokleri-kariyeri-kisiligi-siyaseti-ve-miras.
• Aktaş, G. (2013). “Feminist Söylemler Cinsiyetler Kadın Kimliği: Erkek Egemen Bir Grup Kadın Olmak.” Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 30 (1).
• Altınbüken, B. (2014). “Göstergebilim Yöntemiyle Görsel Sözce Çözümlemesi.” İletişim Araştırmalarında Göstergebilim içinde, Editör Ahmet Güneş. Konya: Literatürk Academia.
• ATV, (1996). “Siyaset Meydanı, Tansu Çiller Mesut Yılmaz Kavgası.”, Youtube Videosu. Erişim Tarihi 15 Haziran 2023. https://www.youtube.com/watch?v=GIpxkUb757I.
• Aydınlık. (2022). “ARD’den Merkel Belgeseli.” Erişim Tarihi 15 Haziran 2023. https://www.aydinlik.com.tr/haber/ardden-merkel-belgeseli-274090.
• BBC Türkçe. (2013). “Margaret Thatcher: Dünyanın 'Demir Leydi'si.” 8 Nisan 2013. https://www.bbc.com/turkce/ozeldosyalar/2013/04/130408_thatcher_obit
• Butler, J. (2008). “Cinsiyet Belası & Feminizm ve Kimliğin Altüst Edilmesi. (Çev. B. Ertür). İstanbul: Metis Yay.
• Chodorow, N. (1974). “Family structure and feminine personality. women, culture and society: A theoritical oveview.”In Woman, Culture, and Society içinde, editörler Michelle Zimbalist Rosaldo and Louise Lamphere. Standford: Standford University Press.
• Çelik, H. & Ekşi, H. (2008). “Söylem Analizi.” Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi 27 (27): 99-117. https://dergipark.org.tr/tr/pub/maruaebd/issue/365/2517.
• De Bauvoir, S. (1993). Kadın “İkinci Cins I” Genç Kızlık Çağı. Çeviren Bertan Onaran. İstanbul: Payel Yayınları.
• Kılınç, B. (2014). Aklın Cinsiyeti Var mı? Cinsiyetli Olmak, Sosyal Bilimlere Feminist Bakışlar. Z. Direk(der). Yapı Kredi Yayınları.
• Dokuz Eylül. (2023). “Angela Merkel kimdir? Angela Merkel kaç yaşında?.” 15 Mart 2023. https://www.dokuzeylul.com/angela-merkel-kimdir-angela-merkel-kac-yasinda
• Erdoğan, D. (2013). “Toplumsal Cinsiyet ve İktidar” Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalı Kadın ve Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları Yüksek Lisans Programı.
• Gazioğlu, E. (2013). Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekilliği'nden "Kadından Sorumlu Devlet Bakanı"na: Hükümet Programlarında Kadın Temsilleri ve Kadınlara Yönelik Söylem. Doğu Batı Düşünce Dergisi, Toplumsal Cinsiyet 63.
• Haraway, D. (1991). Simians, Cyborgs, and Women.
• Haraway, D. (2006). Siborg Manifestosu: Geç Yirminci Yüzyılda Bilim, Teknoloji ve Sosyalist-Feminizm. Çeviren Osman Akınhay. İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Hartley, G. & Karinch, M. (2007). I Can Read You Like a Book: How to Spot the Massages and Emotions People Are Really Sending with Their Body Language. New Jersey: The Career Press.
• Hoffer, T. W. & Musburger, R. & Nelson, R.A. (1980).‘‘Docudrama’’, Rose(der.), agy,181-182.
• Hürmeriç, P. (2012). “Kişilerarası İletişimde Anlam Çözümleme Yöntemi Olarak Beden Dili Okuma.” İletişim Bilimlerinde Araştırma Yöntemleri: Görsel Metin Çözümleme içinde, editör Özlem Güllüoğlu. Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Kimmel, M. S. (2013). “Homofobi Olarak Erkeklik: Toplumsal Cinsiyet Kimliğinin İnşasında Korku, Utanç ve Sessizlik.” Fe Dergi, 5 (2): 92.
• Memiş, H. & Önder, B. (2017).“Siyasette ve Siyasal İletişimde Erkeklik Söylemi: 2015-2017 Arası Türkiye İncelemesi.” Ulakbilge Sosyal Bilimler Dergisi,5 (11): 557-570.
• Oda Tv. (2023). Meral Akşener Kürsüden Kurşunları Fırlattı, (Youtube Videosu), Erişim Tarihi 15 Haziran 2023. https://www.youtube.com/watch?v=EvgPsjmmK-c.
• Pınarcıoğlu, N. Ş. (2017). “Eril Siyasette Kadın Temsili (Mi?).”Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 7 (1/1): 12-24.
• Punch, K. F. (2005). Sosyal Araştırmalara Giriş: Nicel ve Nitel Yaklaşımlar. Çevirenler Dursun Bayrak, H. Bader Arslan ve Zeynep Akyüz. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Sancar-Ü. S. (2008). “Siyasal Katılım.” Türkiye’de Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği: Sorunlar, Öncelikler ve Çözüm Önerileri. İstanbul: TÜSİAD ve KAGİDER.
• Shvedova, N. (2005). “Obstacles to Women’s Participation in Parliament.” Women in Parliament: Beyond Numbers içinde, Editörler Julie Ballington ve Azza Karam, 33-92. Stockholm: IDEA.
• Sözen, E. (1999). Söylem: Belirsizlik, Mübadele, Bilgi, Güç ve Refleksivite. İstanbul: Paradigma Yayınları.
• Taşdemir, İ. (2011). “Siyaset ve Diplomasi (Hatay ve Lozan Örnekleri).” Tarihi, Kültürel ve Sosyal Paradigmaları ile Siyaset içinde, Editör Meltem Ünal Erzen, 153-213. İstanbul: Derin Yayınları.
• Tekeli, Ş. (1991). “Kadınların Siyasetten Dışlanmışlıklarının 55 Yıllık Öyküsü.” Kadınlar ve Siyasal Yaşam: Eşit Hak-Eşit Katılım içinde, Editör Necla Arat. İstanbul: Cem Yayınevi
• Tubbs, S. & Moss, S. (2008). Human Communication: Principles and Contexts. London: McGraw-Hill Europe.
• Zerzan, J. (2010). “Patriarchy, Civilization And The Origins Of Gender”, The Anarchist Library, October 20, 2010- Retrieved On 13 April 2010 From; http://insurgentdesire.org.uk/patriarchy.htm.