BRECHT VE EPİK TİYATRO ÜZERİNE YAZILAN MAKALELERİN BİBLİYOMETRİK ANALİZİ

Yıl 2025, Cilt: 9 Sayı: 1, 269 - 290, 30.03.2025

Orkun Öngen

https://doi.org/10.47525/ulasbid.1620676

Öz

Bu çalışma, Brecht ve epik tiyatro üzerine gerçekleştirilen Web of Science (WOS) veri tabanına kayıtlı uluslararası çalışmaların bibliyometrik analizinden oluşmaktadır. Çalışmanın amacı, Brecht ve epik tiyatro üzerine yapılan 2014-2024 yılları arasındaki akademik çalışmaların akademik katkıları, eğilimleri ve disiplinler arası etkileşimlerini ortaya koyarak, konuya yönelik son dönemdeki akademik eğilimler ve araştırma konuları üzerine net ve objektif bir değerlendirme sunmaktır. Çalışmanın kapsamı, Brecht ve epik tiyatro konuları üzerine gerçekleştirilen çalışmalar ile sınırlandırılmıştır. Özellikle Brecht ve epik tiyatro konularının tiyatro ve sinema alanlarıyla olan etkileşimine odaklanan bu çalışma, Brecht’in epik kuramının iki farklı alandaki etkilerinin neler olduğunu anlamak ve konuya yönelik gerçekleştirilecek disiplinler arası çalışmalara alan yazındaki eksikliklerin neler olduğunu göstermeyi amaçlamaktadır. Araştırmanın yöntemi; yayınların türleri, yayımlandıkları ülkeler ve yazım dilleri, bilim alanlarına göre yayımların dağılımı, yayımlandıkları dergiler ve dizinleri, çalışmaların fonlanma kuruluşlarına göre dağılımı ve fonlanma oranları, atıf sayıları, anahtar kelimeler arası ilişkilerden elde edilen nicel verilerin bibliyometrik analiz yöntemi üzerinden incelenmesi üzerine kuruludur. Grafikler ve ağ haritaları kullanılarak görselleştirilen veriler, Brecht ve epik tiyatro üzerine yapılan çalışmaların zaman içindeki eğilimlerini, bu alandaki akademik ilgi ve üretkenliği, ayrıca sinema ve tiyatro arasındaki etkileşimleri ortaya koyan önemli bulgulara ulaşılmasını sağlamıştır. Nicel veriler aracılığıyla elde edilen bulgular, Brecht ve epik tiyatro konusundaki literatürün gelişimini anlamak, araştırma eğilimlerini belirlemek ve özellikle tiyatro ve sinema alanındaki gelecek disiplinler arası çalışmalara ışık tutmak adına önemli bir kaynak ve veri oluşturmayı hedeflemektedir.

Anahtar Kelimeler

Tiyatro, Sinema, Brecht, Bibliyometrik analiz

BIBLIOMETRIC ANALYSIS OF ARTICLES WRITTEN ON BRECHT AND EPIC THEATRE

Öz

This study consists of a bibliometric analysis of international studies registered in the Web of Science (WOS) database on Brecht and Epic Theatre. The aim of the study is to provide a clear and objective evaluation of recent academic trends and research topics by examining the academic contributions, trends, and interdisciplinary interactions of studies conducted on Brecht and Epic Theatre between 2014 and 2024. The scope of the study is limited to works on Brecht and Epic Theatre. Particularly focusing on the interaction of Brecht and Epic Theatre with the fields of theatre and cinema, this study aims to understand the impact of Brecht’s epic theory on these two different fields and to identify gaps in the literature that may guide future interdisciplinary studies on the subject. The methodology of the research is based on bibliometric analysis of quantitative data derived from the types of publications, countries and languages of publication, distribution of publications according to scientific fields, journals and indexes in which they were published, distribution of funding organizations and funding rates, citation counts, and relationships between keywords. The visualized data using graphs and network maps have provided significant findings that reveal the trends in studies on Brecht and Epic Theatre over time, academic interest and productivity in this field, and the interactions between cinema and theatre. The findings obtained through quantitative data aim to understand the development of the literature on Brecht and Epic Theatre, identify research trends, and provide an important source and data for future interdisciplinary studies, particularly in the fields of theatre and cinema.

Anahtar Kelimeler

Theatre, Cinema, Brecht, Bibliometric analysis

Kaynakça

• Ada, U., & Karagöz, B. (2022). Publications in the Field of Theatre: Bibliometric Analysis of International Theatre Studies. Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölümü Dergisi, (35), 37-57. https://doi.org/10.26650/jtcd.1160371
• AHRC. (2025, Ocak 13). Geliş tarihi 11 Ocak 2025, gönderen Arts and Humanities Research Council website: https://www.ukri.org/councils/ahrc/
• Aker, H., Ateş, C., & Gençer, M. (2023). Radyo, Televizyon ve Sinema Anabilim Dalının Göstergebilim ile İmtihanı: Bibliyometrik Bir Analiz. Medya ve Kültürel Çalışmalar Dergisi, 5(2), 23-43. https://doi.org/10.55055/mekcad.1361863
• Alexandrowicz, C. (2017). `Straight-looking, straight-acting’: Countering effemiphobia in acting training. Theatre Dance and Performance Training, 8(1), 5-18. https://doi.org/10.1080/19443927.2016.1246381
• Bak, G., Bak, A., Özdemir, Y. E., & Ataş, N. (2023). Scopus Veri Tabanında Yer Alan Üçüncü Sinema Konulu Akademik Çalışmaların Bibliyometrik Analizi. Türkiye Film Araştırmaları Dergisi, 3(1), 57-70. https://doi.org/10.59280/film.1299418
• Barnett, D. (2016a). Dialectics and the Brechtian Tradition: Some thoughts on politicized performance. PERFORMANCE RESEARCH, 21(3, SI), 6-15. https://doi.org/10.1080/13528165.2016.1176732
• Barnett, D. (2016b). The Rise and Fall of Modelbooks, Notate and the Brechtian Method: Documentation and the Berliner Ensemble’s Changing Roles as a Theatre Company. Theatre Research International, 41(2), 106-121. https://doi.org/10.1017/S0307883316000031
• Candan, F. (2022). Türkiye’de Bilim Kurgu Sineması İle İlgili Yapılan Tezlerin Bibliyometrik Analizi. Intermedia International E-Journal, 9(16), 54-76. https://doi.org/10.56133/intermedia.1108406
• Center for Chinese Studies. (2025). Geliş tarihi 11 Ocak 2025, gönderen University of Hawaii Foundation website: https://manoa.hawaii.edu/chinesestudies/
• Chung-Fong & Grace Ning Fund. (2025). Geliş tarihi 11 Ocak 2025, gönderen University of Hawaii Foundation website: https://manoa.hawaii.edu/chinesestudies/info-page/chung-fong-grace-ning-fund-for-chinese-studies-2/
• Çelik, Y. (2010). Epi̇k Ti̇yatro Neden ve Nasıl Yabancılaştırır? Sanat Dergisi, 0(2), 117-126.
• Dai Ho Chun Fund. (2025). Geliş tarihi 11 Ocak 2025, gönderen University of Hawaii Foundation website: https://giving.uhfoundation.org/funds/20372403
• DFG. (2025). Geliş tarihi 11 Ocak 2025, gönderen German Research Foundation website: https://www.dfg.de/en
• Dickinson, P. (2014). Cedric Andrieux With Bel, Benjamin, and Brecht in Vancouver. TDR-The Journal of Performance Studies, 58(3, SI), 162-169. https://doi.org/10.1162/DRAM_a_00378
• Double, O. (2017). Tragedy Plus Time: Transforming Life Experience into Stand-Up Comedy. New Theatre Quarterly, 33(2), 143-155. https://doi.org/10.1017/S0266464X17000057
• Eck, N. J. van, & Waltman, L. (2010). Software survey: VOSviewer, a computer program for bibliometric mapping. Scientometrics, (84), 523-538. https://doi.org/10.1007/s11192-009-0146-3
• Eck, N. J. van, & Waltman, L. (2017). Citation-based clustering of publications using CitNetExplorer and VOSviewer. Scientometrics, (111), 1053-1070. https://doi.org/10.1007/s11192-017-2300-7
• FAPESP. (2025). Geliş tarihi 11 Ocak 2025, gönderen Fundacao de Amparo a Pesquisa do Estado de Sao Paulo website: https://fapesp.br
• Fuchs, E. (2016). Rehearsing Age. MODERN DRAMA, 59(2), 143-154. (WOS:000379761700002). https://doi.org/10.3138/md.59.2.1
• Hall, C. M. (2011). Publish and perish? Bibliometric analysis, journal ranking and the assessment of research quality in tourism. Tourism Management, 32(1), 16-27. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2010.07.001
• Hotamışlı, M., & Erem, I. (2014). Muhasebe ve Finansman Dergisi’nde Yayınlanan Makalelerin Bibliyometrik Analizi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (63), 1-20. https://doi.org/10.25095/mufad.396474
• İnceoğlu, Ç. (2014a). Türkiye’de Akademik Sinema Yazınının On Yılı (2002 – 2011): Bibliyometrik Bir Analiz. Selçuk İletişim, 8(3), 182-200. https://doi.org/10.18094/si.68297
• İnceoğlu, Ç. (2014b). Türkiye’de Sinemayı Konu Alan Doktora Tezleri Üzerine Bibliyometrik Bir Çözümleme. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, (21), 31-50. https://doi.org/10.16878/gsuilet.96674
• Lawani, S. M. (1981). Bibliometrics: Its Theoretical Foundations, Methods and Applications. Libri, 31(Jahresband), 294-315. https://doi.org/doi:10.1515/libr.1981.31.1.294
• Rokem, F. (2016). `Suddenly a stranger comes into the room’: Interruptions in Brecht, Benjamin and Kafka. Studies in Theatre and Performance, 36(1), 21-26. https://doi.org/10.1080/14682761.2015.1114334
• Rokem, F. (2019). `Suddenly a Stranger Appears’ Walter Benjamin’s Readings of Bertolt Brecht’s Epic Theatre. Nordic Theatre Studies, 31(1), 8-21. https://doi.org/10.7146/nts.v31i1.112998
• Sevindi, K. (2020). Hayal Perdesi Sinema Dergisi’ne Tarihsel Bir Bakış. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 18(36), 749-772.
• Sezgin, B. (2013). Brecht, Boal, Heathcote ve Bolton Açısından Tiyatronun ve Dramanın Öğretici Niteliği. Tiyatro Araştırmaları Dergisi, 36(36), 7-19. https://doi.org/10.1501/TAD_0000000300
• Stamatiou, E. (2019). A Brechtian perspective on London Road: Class representations, dialectics and the `gestic’ character of music from stage to screen. Studies in Musical Theatre, 13(3), 287-298. https://doi.org/10.1386/smt_00007_1
• Tait, P., & Beddie, M. (2019). International connections in actor training in Australia: Tracing Stanislayski’s system and Brechtian politics. Stanislavski Studies, 7(2), 159-175. https://doi.org/10.1080/20567790.2019.1649899
• UKRI. (2025). Geliş tarihi 11 Ocak 2025, gönderen UK Research and Innovation website: https://www.ukri.org/
• Vassen, F. (2008). Lehrstück (öğretici oyun) “Learning-Play”(öğrenme oyunu) Siyasal-Pedagojik Bir Tiyatro Konseptinin Gelişimi, Değişimi ve Güncelliği. Yaratıcı Drama Dergisi, 1(5), 159-190.
• Wallin, J. A. (2005). Bibliometric Methods: Pitfalls and Possibilities. Basic & Clinical Pharmacology & Toxicology, 97(5), 261-275. https://doi.org/10.1111/j.1742-7843.2005.pto_139.x
• WOS. (2025). Geliş tarihi 14 Ocak 2025, gönderen https://www.webofscience.com/wos/woscc/summary/73b2999a-e936-4269-ba50-32c0cd7c2865-013d869833/relevance/1
• Yıldız Akgül, T. (2013). Bertolt Brecht: Toplumsal Olan Değiştirilip Dönüştürülebilendir. Tiyatro Araştırmaları Dergisi, 35(35), 7-22. https://doi.org/10.1501/TAD_0000000293