BİST'TE BAZI SEKTÖRLERİN FİNANSAL PERFORMANSI İLE HİSSE SENEDİ GETİRİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ

Yıl 2023, , 143 - 162, 30.03.2023

Burcu Çulhaoğlu , Eser Yeşildağ

https://doi.org/10.18092/ulikidince.1220713

Cited By: 1

Öz

Yatırım konusu geçmişten günümüze her zaman çok önemli bir konu olmuştur. Türkiye'de ve dünyada son yıllarda olumsuz ekonomik gelişmeler yaşanmaktadır. Bu durumda hangi sektörlere veya şirketlere yatırım yapılacağı önem kazanmıştır. Bu çalışmada, 2017-2021 yılları arasında Borsa İstanbul'da işlem gören gıda, ilaç ve perakende ticaret sektörlerindeki 17 şirketten hangilerinin finansal açıdan daha başarılı olduğu araştırılmıştır. Ayrıca şirketlerin finansal performansları ile borsa getirileri arasındaki ilişki de araştırılmıştır. Firmaların finansal performanslarını araştırmak için ÇKKV yöntemlerinden TOPSIS ve Gri İlişkisel analiz yöntemleri, ağırlıklandırma için Entropi yöntemi kullanılmıştır. Bu çalışma, en başarılı şirketlerin kullanılan TOPSIS ve Gri İlişkisel Analiz yöntemine göre değiştiğini ortaya koymuştur. Ancak Entropi ağırlıklandırma yöntemi kullanıldığında en başarılı şirketlerin her iki yöntemde de benzer çıkabildiği görülmüştür. Ayrıca hisse senedi getirileri ile TOPSIS ve GIA puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bazı sonuçlar elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

TOPSIS, GIA, Entropy, BİST

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

yok

Kaynakça

• Baydaş, M., ve Eren, T. (2021). Finansal Performans Ölçümünde ÇKKV Yöntem Seçimi Problemine Objektif Bir Yaklaşım: Borsa İstanbul'da Bir Uygulama. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(16), 664-687.
• Çalışkan, E., ve Eren, T. (2016). Bankaların Performanslarının Çok Kritetli Karar Verme Yöntemiyle Değerlendirilmesi. Ordu Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 6(2), 85-107.
• Demireli, E. (2010). TOPSIS Çok Kriterli Karar Verme Sistemi: Türkiye'deki Kamu Bankaları Üzerine Bir Uygulama. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 5(1), 101-112.
• Ecer, F. (2020). Çok Kriterli Karar Verme, Geçmişten Günümüze Kapsamlı Bir Yaklaşım. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Ege, İ., ve Nur Topaloğlu, T. (2016). TOPSIS Çok Kriterli Karar Verme Yöntemi ile Finansal Performansın Ölçülmesi: Bist 30 Endeksi Üzerine Bir Uygulama. ICOMEP 2016 Kongresi 2.488-2.501, İstanbul.
• Ertaş, F. Ç., ve Yetim, A. (2022). Covıd-19 Pandemisinde Gıda ve İçecek Sektöründeki İşletmelerin Finansal Performansını TOPSIS Yöntemiyle İncelenmesi: BİST Örneği. Muhasebe ve Finansman Dergisi (93), 53-74.
• Günal, O. (2021). BİST Bankacılık Endeksinde Yer Alan Bankaların Hisse Getirileri ile Finansal Performansları Arasındaki İlişkinin Araştırılması: TOPSIS Yöntemiyle Bir Analiz (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Güneysu, Y., Er, B., ve Ar, İ. M. (2016). Türkiye'deki Ticari Bankaların Performanslarının AHS ve GİA Yöntemleri ile İncelenmesi. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi, 5(9), 71-93.
• Investing (2022). Erişim Adresi https://tr.investing.com/charts/stocks-charts
• Kamuyu Aydınlatma Platformu (2022). Erişim Adresi https://www.kap.org.tr/
• Karami, A. ve Johansson, R. (2014). Utilization of Multi Attribute Decision Making Techniques to Integrate Automatic and Manual Ranking of Options. Journal of Information Science and Engineering, 30(1), 1-16.
• Karaoğlan, S., ve Şahin, S. (2018). BİST XKMYA İşletmelerinin Finansal Performanslarının Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile Ölçümü ve Yöntemlerinin Karşılaştırılması. Ege Akademik Bakış, 18(1), 63-80.
• Metin, S., Yaman, S., ve Korkmaz, T. (2017). Finansal Performansın TOPSIS ve MOORA Yöntemleri ile Belirlenmesi: BİST Enerji Firmaları Üzerine Karşılaştırmalı Bir Uygulama. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2), 371-394.
• Orçun, Ç., ve Eren, B. S. (2017). TOPSIS Yöntemi ile Finansal Performans Değerlendirmesi: XUTEK Üzerinde Bir Uygulama. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (75), 139-154.
• Ömürbek, N., ve Eren, H. (2016). PROMETHEE, MOORA ve COPRAS Yöntemleri ile Oran Analizi Sonuçlarının Değerlendirilmesi: Bir Uygulama. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 174-187.
• Özbek, A. (2017). Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ve Excel ile Problem Çözümü. Ankara: Seçkin Yeyıncılık.
• Özçelik, H., ve Kandemir, B. (2015). BİST'de İşlem Gören Turizm İşletmelerinin TOPSIS Yöntemi ile Finansal Performanslarının Değerlendirilmesi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(33), 97-114.
• Özen, E., Yeşildağ, E., ve Soba, M. (2015). TOPSIS Performans Değerleme Ölçüsü ve Finansal Oranlar ile Hisse Senedi Getiri İlişkisi. Journal of Economics, Finance and Accounting, 2(4), 482-500.
• Özkan, T. (2019). BİST'te İşlem Gören Mevduat Bankalarının TOPSIS Yöntemiyle Finansal Performanslarının Değerlendirilmesi. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(18), 815-835.
• Saldanlı, A., ve Sırma, İ. (2014). TOPSIS Yönteminin Finansal Performans Göstergesi Olarak Kullanılabilirliği. Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 11(41), 185-202.
• Şahin, A., ve Bilgin Sarı, E. (2019). ENTROPİ tabanlı TOPSIS ve VIKOR Yöntemleriyle BİST-İmalat işletmelerinin Finansal ve Borsa Performanslarının Karşılaştırılması. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 12(2), 255-270.
• Tzeng, G. ve Huang, J. (2011). Multiple Attribute Decision Making Methods and Applications. CRC Press, Taylor and Francis Group, A Chapman & Hall Book, Boca Raton.
• Uygurtürk, H., ve Korkmaz, T. (2012). Finansal Performansın TOPSIS Çok Kriterli Karar Verme Yöntemi ile Belirlenmesi: Ana Metal Sanayi İşletmeleri Üzerine Bir Uygulama. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 7(2), 95-115.
• Yeşildağ, E., Özen, E. ve Baykut, E. (2020). An Assesment for Financial Performance of Banks Listed in Borsa Istanbul By Multiple Criteria Decision Making. E. Özen, & S. Grima, Uncertainty and Challenges in Contemporary Economic Behaviour (159-183). Emerald Publishing
• Yıldırım, B. F., ve Önder, E. (2015). İşletmeciler, Mühendisler ve Yöneticiler için Operasyonel, Yönetsel ve Stratejik Problemlerin Çözümünde Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri. Bursa: Dora Basım-Yayın Dağıtım.
• Yıldırım, M., Bal, K., ve Doğan, M. (2021). Gri İlişkisel Analiz Yöntemi ile Finansal Performans Analizi: BİST'te İşlem Gören Demir Çelik Şirketleri Üzerinde Bir Uygulama. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 23(1), 122-143.
• Yılmaz Türkmen, S., ve Çağıl, G. (2012). İMKB'ye Kote Bilişim Sektörü Şirketlerinin Finansal Performanslarının TOPSIS Yöntemi ile Değerlendirilmesi. Maliye ve Finans Yazıları, 1(95), 59-78.
• Yılmaz, A. (2020, Ekim). Borsa İstanbul'da İşlem Gören Gıda Şirketlerinin Finansal Performans Analizi: ENTROPİ, TOPSIS ve VIKOR Metodları (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Gümüşhane.