Using Fuzzy AHP-VIKOR Approach for Facility Location Selection: An Application in Hotel Sector

Yıl 2014, Sayı: 13, 93 - 114, 01.06.2014

İlker Murat Ar Birdoğan Baki Fatih Özdemir

https://doi.org/10.18092/ijeas.07453

Cited By: 15

Öz

Facility location selection is one of the most important decision problem in hotel sector because of its effects on factors such as capacity utilization rate and return on investment. In the scope of this study, an application of site selection was performed for an eco-tourism center planned to be built in Rize. Fuzzy Analytic Hierarchy Process (AHP) and fuzzy VIKOR methods are used to solve this problem which is considered as multi criteria decision making. Compromise solution was obtained with the approach of fuzzy VIKOR while fuzzy AHP was used in determining the weights of criteria that influence the hotel site selection. According to it, Kuspa is selected as hotel place in three alternatives while “neighborhood” is determined as the most important criterion in the site selection.

Anahtar Kelimeler

Hotel Site Selection, Multi Criteria Decision Making, Fuzzy AHP, Fuzzy VIKOR

Kuruluş Yeri Seçiminde Bulanık AHS-VIKOR Yaklaşımının Kullanımı: Otel Sektöründe Bir Uygulama

Öz

Kapasite kullanım oranı ve yatırımın geri dönüş performansı gibi unsurlar üzerindeki etkileri nedeniyle kuruluş yeri seçimi, otel sektöründe önemli karar problemlerinden biridir. Bu çalışma kapsamında Rize'de kurulması planlanan bir ekoturizm merkezi için yer seçimi uygulaması gerçekleştirilmiştir. Çok kriterli karar verme problemi olarak değerlendirilebilecek bu problemin çözümünde bulanık Analitik Hiyerarşi Süreci (AHS) ve bulanık VIKOR yöntemleri kullanılmıştır. Otel yeri seçimi kararında etkili olan kriterlerin ağırlıklarının belirlenmesinde bulanık AHS yaklaşımı kullanılırken bulanık VIKOR yaklaşımı ile uzlaşık çözüm elde edilmiştir. Buna göre; “yakın çevre” kriteri yer seçim kararında en önemli kriter olarak belirlenirken otel yeri olarak üç alternatiften Kuspa seçilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Otel Yeri Seçimi, Çok Kriterli Karar Verme, Bulanık AHS, Bulanık VIKOR

Kaynakça

• AKPINAR, E. ve BULUT, Y. (2010), “Ülkemizde Alternatif Turizm Bir Dalı Olan Ekoturizm Çeşitlerinin Bölgelere Göre Dağılımı ve Uygulama Alanları”, III. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi, 20-22 Mayıs, 1575-1594. AKYÜZ, ve SOBA, M. (2013), “ELECTRE Yöntemiyle Tekstil Sektöründe Optimal Kuruluş Yeri Seçimi: Uşak İli Örneği”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 9(19), 185-198.
• ARIK, H., KARAARSLAN-BALIKÇI, N. ve ALABAŞ-USLU, Ç. (2012), “Maksimum Kapsama Modeliyle Tesis Yeri Seçimi: Perakende Sektöründe Bir Uygulama”, Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 16(1), 24-30. ASHRAFZADEH, M., RAFIEI, F.M., ISFAHANI, N.M. ve ZARE, Z. (2012), “Application of Fuzzy TOPSIS Method for The Selection of Warehouse Location: A Case Study”, Interdisciplinary Journal of Contemporary Research in Business, 3(9), 655-671. ATHAWALE, V.M. ve CHAKRABORTY, S. (2010), “Facility Location Selection Using PROMETHEE II Method”, Proceedings of the 2010 International Conference on Industrial Engineering and Operations Management, Dhaka, Bangladesh, January 9-10, 59-64. AYDIN, Ö. (2009), “Bulanık AHP ile Anakra İçin Hastane Yer Seçimi”, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(2), 87-104. AYDIN, Ö., ÖZNEHİR, S. ve AKÇALI, E. (2009), “Ankara İçin Optimal Hastane Yeri Seçiminin Analitik Hiyerarşi Süreci İle Modellenmesi”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(2), 69-86. AYTEKİN, A. ve KAYGIN, B. (2005), “Bilgisayar Destekli İşletme Kuruluş Yeri Seçimi”, Gazi Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 5(2), 213-226. BAKA (2012), Ekoturizm Sektör Raporu, Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı, Eylül. BİRSEL, A. ve CERİT, G. (2009), “Lojistik İşletmelerin Kuruluş Yeri Seçiminde Arazi Faktörü”, İzmir Ulaşım Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 8-9 Aralık, 4324 BORAN, F.E. (2011), “An Integrated Intuitionistic Fuzzy Multi Criteria Decision Making Method For Facility Location Selection”, Mathematical and Computational Applications, 16(2), 487-496. BURDURLU, E. ve EJDER, E. (2003), “Location Choice for Furniture Industry Firms By Using Analytic Hierarchy Process (AHP) Method”, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 16(9), 369-373. CENGİZ, M. (2007), Türkiye’deki Mevcut Koşulların Bulanık Analitik Ağ Süreciyle Değerlendirilerek Uygun Tersane Yeri Seçimi, Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. CEVİKCAN, C., CEBI, S. ve KAYA, İ. (2009), “Fuzzy VIKOR and Fuzzy Axiomatic Design Versus to Fuzzy TOPSIS: An Application of Candidate Assessment”, Journal of Multiple Valued Logic&Soft Computing, 15, 181-208. CHANG, D.Y. (1996). “Applications of the Extent Analysis Method on Fuzzy AHP”, European Journal of Operational Research, 95, 649-655.
• CHENG, E.W.L., LI, H. ve YU, L. (2005), “The Analytic Network Process (ANP) Approach to Location Selection: A Shopping Mall Illustration”, Construction Innovation, 5, 83-97. CHOU, T., HSU, C. ve CHEN, M. (2008), “A Fuzzy Multi-Criteria Decision Model For International Tourist Hotels Location Selection”, International Journal of Hospitality Management, 27, 293-301. CHOUDHARY, D. ve SHANKAR, R. (2012), “A STEEP-fuzzy AHPTOPSIS Framework for Evaluation and Selection of Thermal Power Plant Location: A Case Study From India”, Energy, 42, 510-521. CINAR, N. (2010), “A Decision Support Model for Bank Branch Location Selection”, International Journal of Human and Social Sciences, 5(13), 846-851. CRECENTE, J., SANTE, I., DIAZ, C. ve CRECENTE, R. (2012), “A Multicriteria Approach to Support The Location of Thalassotherapy (Seawater Therapy) Resorts: Application to Galicia Region”, NW Spain, Landscape and Urban Planning, 104, 135-147. ÇATAY, B. (2011), “İstanbul’da İtfaiye İstasyonu Yer Seçiminde Risk Faktörüne Dayalı Bir Çoklu Kapsama Yaklaşımı”, Endüstri Mühendisliği Dergisi, 22(2), 33-44. ÇINAR, N.T. (2010), “Kuruluş Yeri Seçiminde Bulanık TOPSIS Yöntemi ve Bankacılık Sektöründe Bir Uygulama”, KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 12(18), 37-45. ÇİÇEKDAĞI, H.İ. ve KIRIŞ, Ş. (2012), “Afet İstasyonu ve Toplanma Merkezi İçin Yer Seçimi ve Bir Uygulama”, Dumlupınar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 28, 67-76. DEMİRDÖĞEN, O. ve BİLGİLİ, B., (2004), “Organize Sanayi Bölgeleri İçin Yer Seçimi Kararlarını Etkileyen Faktörler: Erzurum Örneği”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(2), 305-324. DEVECİ, M. ve KUVVETLİ, Y. (2012), “Kuruluş Yeri Seçiminde Bulanık VIKOR Yöntemi ve Bir Uygulama”, Yöneylem Araştırması ve Endüstri Mühendisliği 32. Ulusal Kongresi, Doğuş Üniversitesi, 20-22 Haziran 2012 , İstanbul. ELEREN, A. (2006), “Kuruluş Yeri Seçiminin Analitik Hiyerarşi Yöntemi ile Belirlenmesi: Deri Sektörü Örneği”, Atatürk Üniversitesi İİBF Dergisi, 20(2), 405-4 ERDEN, T. ve COŞKUN, M.Z. (2011), “Coğrafi Bilgi Sistemleri ve Analitik Hiyerarşi Yöntemi Yardımıyla İtfaiye İstasyon Yer Seçimi”, TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası 13. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı,1822 Nisan, Ankara.
• ERTUĞRAL, S.M. (1998), “Otel İşletmelerinde Kuruluş Yeri Seçimi: İstanbul’daki Dört ve Beş Yıldızlı Oteller ile İlgili Bir Alan Araştırması”, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 9, 33-38. ERTUĞRUL, İ. ve KARAKAŞOĞLU, N. (2008), “Comparison of Fuzzy AHP and Fuzzy TOPSIS Methods for Facility Location Selection”, International Journal of Advanced Manufacturing Technology, 39(7-8), 783-705. GRAY, William S. ve LIGUORI, Salvatore C. (2003), Hotel and Motel Management and Operations, Fourth Edition, New Jersey:Prentice-Hall. GUNN, Clare A.(1988), Tourism Planning, Second Edition, New York:Taylor &Francis. HONG, L. ve XIAOHUA, Z. (2011), “Study on Location Selection of MultiObjective Emergency Logistics Center Based on AHP”, Procedia Engineering, 15, 2128-2132. ISHIZAKA A., NEMERY, P. ve LIDOUH, K. (2013), “Location Selection for The Construction of A Casino in The Greater London Region: A Triple MultiCriteria Approach”, Tourism Management , 34, 211-220. KA, B. (2011), “Application of Fuzzy AHP and ELECTRE to China Dry Port Location Selection”, The Asian Journal of Shipping and Logistics, 27(2), 3313 KABIR, G. ve SUMI, R.S. (2012), “Selection of Concrete Production Facility Location Integrating Fuzzy AHP with TOPSIS Method”, International Journal of Productivity Management Assessment Technologies, 1(1), 40-59. KAYA, T. ve KAHRAMAN, C. (2010). “Multicriteria Renewable Energy Planning Using An Integrated Fuzzy VIKOR &AHP Methodology: The Case of Istanbul”, Energy, 35, 2517-2527. KAYA, T. ve KAHRAMAN, C. (2011), “Fuzzy Multiple Criteria Forestry Decision Making Based on An Integrated VIKOR and AHP Approach”, Expert Systems with Applications, 38, 7326-7333. KORÇA, Perver (1994), Halkın Turizmin Çevresel Etkilerini Algılaması ve Değerlendirmesi, Turizm Geliştirme ve Eğitim Vakfı, Yayın No:31. KOZANOĞLU, O. ve ÖZOK, A.F. (2010), “Kalite Fonksiyon Açınımında Bulanık İnsan Kaynakları Atama Modeli”, İTÜ Dergisi, 9(5), 75-84. KÖKSAL, Y. ve EMRZA, E. (2011), “Kuruluş Yeri Açısından Cadde ve Alışveriş Merkezi Mağazacılığının Karşılaştırılması: Ankara İlinde Bir Araştırma”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 75-87.