KÂĞIT SEKTÖRÜNDE YER ALAN FİRMALARIN VERİ ZARFLAMA ANALİZİ YARDIMIYLA ETKİNLİKLERİNİN ÖLÇÜMÜ

Yıl 2015, Sayı: 14, 0 - , 01.01.2015

Kadri Akyüz İbrahim Yıldırım Yasin Balaban

https://doi.org/10.18092/ijeas.49618

Cited By: 6

Öz

 

Ekonomik sınırların ortadan kalkması ile küçük pazar paylarında dahi yoğun bir biçimde hissedilen reka-bet, kaynakların etkin ve verimli kullanımı ile avantaja dönüşebilecektir. Rekabet avantajı, sahip olunan girdileri daha az ve etkin kullanarak daha çok çıktı üretmekten geçmektedir. Çalışmada İMKB’de işlem gören Kâğıt ve Kâğıt Ürünleri, Basım ve Yayın Sanayine ait 16 firmanın performanslarının Veri Zarflama Analizi (VZA) yöntemi ile karşılaştırılması amaçlanmıştır. Analiz aşamasında kullanılan girdi ve çıktı değişkenleri genel kabul görmüş finansal rasyolardan seçilmiştir. 2012 yılı verileri temel alınarak yapılan çalışma sonucunda sektörün ortalama etkinlik skoru %60,8 olarak bulunurken, sektör içinde HÜRRİYET, KOZA, DURAN DOĞAN ve DENTAŞ kaynaklarını tam etkin kullanan ve referans olarak seçilen firma-lar olarak belirlenmiştir. Firmaların etkin hale gelebilmeleri için gerekli olan potansiyel iyileştirme oran-ları hesaplanmış ve gerekli önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

VZA, Finansal Rasyolar, İMKB, Kâğıt ve Kâğıt Ürünleri, Basım ve Yayın Sanayi

Kaynakça

• AKTAN, B. Ve BODUR, B., (2006), Oranlar Aracılığıyla Finansal Durumu-nuzu Nasıl Çözersiniz? “Küçük İşletmeler İçin Bir Rehber”, Yaşar Üniversitesi Der-gisi, 1(1), 49-67.
• BAKIRCI, F., (2006), “Sektörel Bazda Bir Etkinlik Ölçümü: VZA ile Bir Analiz”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20 (2), 199-217.
• BOLAK, M. (2005), İşletme Finansı, İstanbul: Birsen Yayınevi.
• CANDEMİR, M., ÖZCAN, M., GÜNEŞ, M. ve DELİKTAŞ, E., (2011), “Technical Efficiency and Total Factor Productivity Growth In The Hazelnut Agricultural Sales Cooperatives Unions In Turkey”, Mathematical and Computational Applications, 16 (1), 66–76.
• CENGER, H., (2011), “İMKB’de İşlem Gören Çimento Şirketlerinin Performanslarının Ölçülmesinde Veri Zarflama Analizi Yaklaşımı”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 25 (3-4), 31-44.
• CHARNES, A., COOPER, W.W. ve RHODES, E., (1978), “Measuring the Efficiency of Decisioms Making Units” European Journal of Operation Research, 2, 429-444.
• ESENBEL, M., ERKİN, M., O. ve AYDIN, F. K., (2001), “Veri Zarflama Analizi ile Dokuma, Giyim Eşyası ve Deri Sektöründe Faaliyet Gösteren Firmaların Etkinliğinin Karşılaştırılması”, İnternet Adresi; http://www.analiz. com/egitim/ ga-zi001.html, Erişim tarihi: 29.01.2012.
• FARRELL, M.J., (1957), “The Measurement of Productivity Efficiency”, Journal of the Royal Statistical Society, 120, 253-290.
• GÜLCÜ, A., COŞKUN A., YEŞİLYURT, C., COŞKUN S. ve ESENER T., (2004), “Cumhuriyet Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi’nin Veri Zarflama Yön-temiyle Göreceli Etkinlik Analizi”. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilim-ler Dergisi, 5 (2), 87–104.
• KAYA, A, ÖZTÜRK M. ve ÖZER A., (2010), “Metal Eşya, Makine ve Ge-reç Yapım Sektördeki İşletmelerin Veri Zarflama Analizi İle Etkinlik Ölçümü”, Ata-türk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24 (1), 129–147.
• KECEK, G., (2010), “Veri Zarflama Analizi Teori ve Uygulama Örneği”, Ankara: Siyasal Kitabevi.
• LORCU, F., (2008), “Veri Zarflama Analizi (DEA) ile Türkiye ve Avrupa Birliği Ülkelerinin Sağlık Alanındaki Etkinliklerinin Değerlendirilmesi”, Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• MERCAN, M. ve YOLALAN, R., (2000), “Türk Bankacılık Sektöründe Öl-çek ve Mülkiyet Yapıları ile Finansal Performans İlişkisi”, YKB Tartışma Tebliğle-ri, 2000/1.
• POYRAZ, E.,(2012), Türk Bankacılık Sektöründe Optimal Kredi Düzeyinin Belirlenmesi, Business and Economics Research Journal, 3(2), 41-49.
• SAKARYA, S. ve CANLI, Ş., (2011), “Kâğıt-Karton Sektör Raporu”, Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri, Ankara.
• SHERMAN, H.D., ve GOLD, F., (1985), “Bank Branch Operating Efficiency: Evaluation with Data Envelopment Analysis”, Journal of Banking and Finance, 9 (2), 297-315.
• ŞAHİN, İ., (1998), “Sağlık Bakanlığı Hastanelerinin İllere Göre Karşılaştır-malı Verimlilik Analizi: Veri Zarflama Analizine Dayalı Bir Uygulama”, Yayınlan-mamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• ULUCAN, A., (2000), “Şirket Performanslarının Ölçülmesinde Veri Zarfla-ma Analizi Yaklaşımı: Genel ve Sektörel Bazda Değerlendirmeler”, Hacettepe Üni-versitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 18 (1), 405-418.
• USTA, Ö. (2008), İşletme Finansı ve Finansal Yönetim. Ankara: Detay Ya-yıncılık.
• TEKTÜFEKÇİ F., (2010), “İMKB’ye Kayıtlı Halka Açık Teknoloji Şirketle-rinde Finansal Etkinliğin Veri Zarflama Analizi (VZA) ile Değerlendirilmesi”, Or-ganizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 2(2), 69-77.
• YALAMA, A. ve SAYIM, M., (2008), “Veri Zarflama Analizi İle İmalat Sektörünün Performans Değerlemesi”, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23 (1), 89-107.
• YALKIN, Y.K., (1988), İşletmelerde Mali Analiz Teknikleri, Olgaç Matbaa-sı, Altıncı Basım, Ankara
• YAYAR, R. ve ÇOBAN, M.N., (2012), “İSO 500 Firmalarının Etkinlikleri-nin Ölçülmesinde Veri Zarflama Analizi Yaklaşımı: Dokuma ve Giyim Eşya Sana-yi”, Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 5 (2), 165-180.
• YILDIZ, A., (2007), “İmalat Sanayi Şirketlerinin Etkinliklerinin Ölçülmesi”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9/2, 91-103.
• YOLALAN, R., (1993), “İşletmeler arası Göreli Etkinlik Ölçümü”, Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları: 483, Ankara, s.28.