BİR İNŞAAT ŞANTİYESİNDE İŞ KAZALARININ NEDEN OLDUĞU İŞ-GÜNÜ KAYIPLARININ İŞVERENE MALİYETİNİN BELİRLENMESİ

Yıl 2015, Sayı: 14, 0 - , 01.01.2015

Fatih Yılmaz Oktay Tan

https://doi.org/10.18092/ijeas.14530

Cited By: 10

Öz

 

dayken, işletmeler için büyük miktarda maddi kayıp anlamına da gelmektedir. İş kazaları sonrasında çalı-şanların işe devamsızlıkları nedeniyle ortaya çıkan iş günü kayıpları da bu maliyetlerin önemli bir parça-sıdır. İş kazalarının önlenmesi için yapılan çalışmalar, iş günü kaybı gibi doğrudan maliyetleri azaltmakta, çalışanların devamlılığını ve emek verimliliğini arttırarak işletme kârının artmasına katkıda bulunmakta-dır.

İnşaat sektöründe her iş günü yaklaşık 22 iş kazası meydana gelmekte, 1,2 kişi sürekli işgöremez duruma düşmekte ve bir kişi de kaza sonucu yaşamını yitirmektedir. İş kazaları nedeniyle şantiyelerde büyük miktarda maddi kayıp ortaya çıkmaktadır. Araştırmanın yapıldığı şantiyede, 2,5 yıllık proje süresi içinde meydana gelen iş kazaları nedeniyle toplam 1946,5 saat işgücü kaybı yaşanmış olup, bu kayıpların yol açtığı maddi kaybın miktarı 14.268 TL’yi bulmuştur. Ölümlü veya ciddi yaralanmalı bir iş kazasının işve-rene maliyetinin yüzbinlerce lirayı bulduğu düşünüldüğünde, çalışan sağlığı ve güvenliği için yapılacak önleyici çalışmaların aslında maliyetleri düşürdüğü, verimliliği ve devamlılığı arttırdığı bu sonuçlardan da anlaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

İş Sağlığı ve Güvenliği, İnşaat Sektörü, İş Kazaları, İş Kazalarının Maliyeti

Kaynakça

• AKBULUT, Turhan (1994), İş Sağlığı Prensip ve Uygulamaları, Birinci Ba-sım, İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• ARIOĞLU, Ergin (2002), “Kazaları Azaltmak İçin Sektörün Genel Verim-liliği Arttırılmalıdır”, Toprak İşveren Dergisi, 2002/54, 1-4.
• ARIOĞLU, Ergin, Arıoğlu N., (1997), “Türk İnşaat Sektöründe İş Ka-zalarının İstatistiksel Değerlendirilmesi ve En Aza İndirilmesi İçin Çıkış Yollarının Araştırılması”, Beton Prefabrikasyon, 1997/2, 16-21.
• AYDIN, Oğuz (2010), “İnşaat Sektöründe İş Kazaları”, http://is-sagligi-ve-guvenligi.com/makaleler/is-kazalari/172-insaat-sektorunde-is-kazalari.html, Çevrimiçi: 04.04.2014.
• BARADAN, Selim (2006), “Türkiye İnşaat Sektöründe İş Güvenliğinin Yeri ve Gelişmiş Ülkelerle Kıyaslanması”, DEU Fen ve Mühendislik Dergisi, (8/1), Ocak 2006, 87-100.
• ÇELİK, Osman N. vd. (2011), “İnşaat Sektöründe Kazalar ve Güvenlik Ted-birleri”, 3. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 21-23 Ekim 2011, Çanakkale, 113-119. DEMİR, Engin (2009), Metal İş Kolunda Meydana Gelen İş Kazaları ve İş Kazalarının Oluşturduğu Kayıpların Ekonomik Yönden Analizi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul. ERCAN, Ayşegül (2010), “Türkiye’de Yapı Sektöründe İşçi Sağlığı ve Güvenliğinin Değerlendirilmesi”, Politeknik Dergisi, 13/1, 49-51. ESİN, Alp (2006), Yeni Mevzuatın Işığında İş Sağlığı ve Güvenliği, TMMOB Yayını, ss. 368.
• EVERETT, John (1995), True Costs of Constructıon Accıdents: Hidden In-centive for Construction Automation and Robotics, Automation and Robotics in Construction XII, E.Budny, A.McCrea, K. Szymanski (Editors), http://www.iaarc.org/publications/fulltext/True_costs_of_construction_accidents_Hidden_incentive_for_construction_automation_and_robotics.PDF, Erişim Tarihi: 06.04.2014. EVERETT, John and Peter B. Frank Jr. (1996), “Costs of Accidents and Inju-ries to the Construction Industry”, Journal of Construction Engineering Manage-ment, ASCE, 122/2, 158–164.
• EVERETT, John. G. and Thompson, W. S. (1995), “Experience Modification Rating for Workers' Compensation Insurance”, Journal of Construction Engineering Management, ASCE, 121/1, 101-117.
• GÜLHAN, Buket (2008), Bir Ağır Metal Üretim Fabrikasında Çalışanların İş Kazası Geçirme Sıklığı ve İlişkili Etmenler, Gazi Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• GÜRCANLI, Emre G. (2011), “Yeni ve Zorunlu Bir Kavram Olarak ‘İş Güvenliği İçin Tasarım’”3. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 21-23 Ekim 2011, Çanakkale, 133-141. GÜYAGÜLER, Tevfik ve Bozkurt R. (1992), “Kömür Madenciliğinde Mey-dana Gelen İş Kazalarının. Maliyetleri”, Türkiye 8. Kömür Kongresi Bildiriler Ki-tabı, 331-343.
• IKPE, Elias, Felix H., David O. (2012), “Cost-Benefit Analysis for Accident Prevention in Construction Projects”, Journal of Constructıon Engıneerıng And Management, American Society of Civil Engineers, August 2012, 991-998.
• INTERNATIONAL LABOUR OFFICE (ILO) (2012), [http://laborsta.ilo.org] (11.12.2012).
• INTERNATIONAL LABOUR OFFICE (ILO) (1986), Accident Prevention A Workers Educational Manual, 2 nd Edition, P.4., Genova: ILO P.
• INTERNATIONAL LABOUR OFFICE (ILO) (2004), Çalışma İstatistikleri, Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) Yayını.
• İNŞAAT MÜHENDİSLERİ ODASI (2009), “İş Sağlığı ve Güvenliği Raporu”, Türkiye Mühendislik Haberleri Dergisi, 455, 2009/3, 50-53.
• İŞ TEFTİŞ KURULU BAŞKANLIĞI (2007), Yapı İşyerlerinde İş Sağlığı Ve Güvenliği Teftiş Projesi Genel Değerlendirme Raporu, Yayın No:16.
• KOÇ, Muzaffer, AKBIYIK, N. (2011), “Türkiye’de İş Kazalarının Mali-yetleri, ve Çözüm Önerileri”, Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 2/2, 129-175.
• KURT, Muhammet İkbal (2013), “Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği”, http://www.csgb.gov.tr/csgbPortal/ShowDoc/WLP+Repository/per/dosyalar/duyurular/20022014_2, Erişim Tarihi: 06.04.2014.
• MAKİNA MÜHENDİSLERİ ODASI (2012), “İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Oda Raporu”, MMO/590, 4.Baskı, Ankara: MMO Yayını.
• MTHALANE, D., Othman AAE., Pearl RG. ( 2008), “The Economic and Social Impacts of Site Accidents on the South African Society”, 5th Post Graduate Conference on Construction Industry Developement, Bloemfontein, South Africa, 16-18 March 2008.
• MÜNGEN, Uğur (2011), “İnşaat Sektörümüzdeki Başlıca İş Kazası Tipleri, TMH”, İnşaat Mühendisleri Odası, 469, 2011/5, 33-39.
• OFLUOĞLU, Gökhan., Tarık DOĞRU (2011), “Türkiye’de İnşaat İşko-lu’ndaki İş Kazalarının Ekonomik Boyutları”, Kamu-İş Dergisi, 11/ 4, 183-218.
• POON, S.W., S.L. Tang, Francis Wong, Management and Economics of Construction Safety in Hong Kong, Hong Kong University Press, ss.173.
• SOSYAL GÜVENLİK KURUMU (2011), İş Kazaları ve Meslek Hastalıkları İstatistikleri.
• ŞAFAK, Can (2007), “4857 Sayılı İş Kanunu Çerçevesinde Taşeron Mesele-si”, http://www.kristalis.org.tr/aa_dokuman/taseron_alt_isveren.pdf, Erişim Tarihi: 06.04.2014
• TAN, Oktay (2001), İnşaat İşyerlerindeki İş Kazalarının Maliyetleri, Yüksek-lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 10.06.2001/958.
• TANG, S.L., Lee, H.K. and Wong, K. (1997), “Safety Cost Optimization of Building Projects in Hong Kong”, Construction Management and Economics, 15/2, 77–86.
• TANG, S. L., Ying, K. C., Chan, W. Y., and Chan, Y. L. (2004), “Impact of Social Safety Investments Social Costs of Construction Accidents”, Journal of Con-struction Engineerıng And Management, American Society of Civil Engineers., 22/9, 937–946.
• TAŞDEMİR, Yaşar (2010), “Kaza Riskinin En Fazla Olduğu Sektör: İnşaat”, İşte Sağlık Dergisi, 2010/1, 23-27.
• TÜRKOĞLU, F. (2006), İş Kazaları ve Meslek Hastalıklarının Türkiye Eko-nomisine Maliyeti ve Konuyla İlgili Eğitimin Önemi (1960 – 2000 Dönemi). Gazi Üniversitesi Yüksek Lisans Tezi, Ankara.