GÖÇMENLERİN ULUSLARARASI TİCARET ÜZERİNDEKİ ETKİSİ ORTA ASYA, ORTADOĞU VE KUZEY AFRİKA’DAKİ TÜRK GÖÇMENLER ÜZERİNE BİR UYGULAMA

Yıl 2016, Sayı: 17, 259 - 272, 23.04.2016

Atakan Durmaz , Füsun Çelebi Boz

https://doi.org/10.18092/ijeas.73439

Cited By: 1

Öz

Uluslararası göç hareketlerinin ülke ekonomileri üzerine etkisi konusunda çok farklı görüşler söz konusudur. Bazı görüşler, göçün göç veren ülkelerin ekonomisini olumsuz yönde etkilediğini savunurken, diğeri göçün göç veren ülkelerin ekonomilerini olumlu anlamda etkilediğini savunmaktadırlar. Ancak genel kanı göçmenlerin hem anavatanları hem de bulundukları ülkeye ilişkin bilgilere sahip olmaları nedeniyle göç ettikleri ülke ile bulundukları ülke arasındaki dış ticaret hareketlerini etkilediği yönündedir. Nitekim ulusal ve uluslararası literatürde bu durumu doğrulayan çalışmalar söz konusudur. Ancak potansiyel pazarlar üzerine henüz bir çalışma söz konusu değildir. Bu durumun geçerliliğini test etmek amacıyla, Orta Asya, Ortadoğu ve Afrika bölgelerinden belirlenen 20 ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı göçmenlerin bu ülkeler ile Türkiye arasındaki ticaret hacmini etkileyip etkilemediği, etkiliyorsa bu etkinin yönünü belirlemeye yönelik bir çalışma yapılmaktadır. Çalışmada 2004-2013 dönemine ait panel veri setine dayalı genişletilmiş çekim modeli kullanılmaktadır. Çalışmada dış ticaret genel olarak ve bileşenleri ayrı ayrı modellenerek göçmen miktarının etkisi incelenmeye çalışılmıştır. Çalışmanın sonuçlarına göre, Türkiye’den ilgili ülkelere göçün Türkiye’nin ithalatı üzerinde pozitif yönlü bir etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• Anderson, J. E. (1979). “A Theoretical Foundation for The Gravity Equation”, American Economic Review, 93(1), 170-192.
• Bacerreza, C., G. Javier ve Ehrichl L. (2006). “The Impact Of Migration On Foreign Trade: A Developing Country Approach” Munich Personal Repec Archive (MPRA), No:1090
• Baltagi B.H. (2005). Econometric Analysis of Panel Data, Third Edition, John Wiley& Sons, Ltd.
• Batra, A. (2004). “India’s Global Trade Potential: The Gravity Model Approach, Indian Concil for Research on International Economic Relations, W. P., No. 151.
• Bergstrand, J. H. (1985). “The Gravity Equation in International Trade: Some Microeconomic Foundations and Empirical Evidence, Review of Economics and Statistics, 67(3), ss. 474-481.
• Blanes J.V. (2005). “Does Immigration Help To Explain Intra-Industry Trade? Evidence For Spain ” Review of World Economics, 141(2), 244-270.
• Blanes J.V., Martin-Montaner J.A. ve Serrano G. (2009). The Link Between İmmigration And Trade in The Spanish Regions”, http://citeseerx.ist.psu. edu/viewdoc/download?do i=10.1.1.513.4574&rep , (Erişim: 20.08.2015).
• Bruder J. (2004). “Are Trade and Migration Substitutes or Complements? - The Case of Germany 1970-1998”, Working Paper, University of Rostock, Germany.
• Buzdağlı, Ö. ve Kızıltan, A. (2011). “Göç-Ticaret İlişkisi: Türkiye’nin Tüketim Malı İhracatı Üzerine Bir Uygulama”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 25( 3-4), 65-75.
• Dunlevy, J. A. Ve Hutchınson, W. K. (1999). ”The Impact of Immigration on American Import Trade in The Late Nineteenth And Early Twentieth Centuries”, The Journal of Economic History, 59849, 1043-1062.
• Emirhan P. N. (2014). “Uluslararası Emek Göçü ve Dış Ticaret Arasındaki Iliski: Türkiye için Bir Uygulama/The Relationship Between International Migration Flows and International Trade: An Application for Turkey”, Ege Akademik Bakıs, 14(4), 611-620.
• Faustino, H. ve Leitao N.C. (2008). “Using The Gravity Equation To Explain The Portuguese Immigration-Trade Link”, Technical University of London, Working Paper, WP 12/2008/DE/Socius.
• Ghatak S., Silaghi M. I. P. (2008). “Trade and migration flows between some CEE countries and the UK”, The Journal of International Trade and Economic Development, 18(1), 61-78
• Ghatak S., ve Piperakis A. S. (2007). “The Impact Of Eastern European Immigration To UK Trade”, Discussion Paper, No. 2007/3
• Girma, S. ve Yu Z. (2000). ”Immigration And Trade Creation:What Can The Evidence From Britain Tell Us?”, Prepared For The Murphy Institute Conference On The Political Economy Of Migration, Tulane University, Neworleans,Usa,http://www.TulanTulane.Edu/~Dnelson/Pemigconf/Zyu. Pdf (Erişim Tarihi: 06.02.2013).
• Girma, S. ve Yu Z. (2002). “The Link Between Immigration And Trade: Evidence From The United Kingdom”, Weltwirtschaftliches, 138(1), 115-130.
• Head K., ve Ries J. (1998). “Immigration and Trade Creation: Econometric Evidence from Canada”, The Canadian Journal of Economics/Revue canadienne d'Econoique, 31(1), 47-62.
• Hsiao Cheng (2003). Analysis of Panel Data, Second Edition, Cambridge University Press.
• İnsel, A., Çakmak, N. S. Ve Ökten, A. (2010). ”The Link Between The Turkish Emigrants and The Turkish Trade in Europe”, 30. Meea Konferansı’nda Sunulan Tebliğ, Atlanta,ABD,http://Meeaweb.Org/Meeapapers/Insel& Cakmak&Okten_Meea_ 2010.Pdf (Erişim Tarihi: 06.02.2013).
• Karagöz, K. (2011). ”Göç-Ticaret İlişkisi: Panel Çekim Modeli”, Sosyoekonomi, özel sayı, 56-68.
• Karayil S.B. (2007). “Does Migration Matter in Trade? A Study of India's Exports to the GCC Countries”, South Asia Economic Journal, 8(1), 1-20.
• Lewer, Joshua J. Ve Van Den Berg, H. (2009). ”Does Immigration Stimulate International Trade? Measuring The Channels of Influence”, The International Trade Journal, 23(2), 187-230.
• Linnemann, H. (1966), “An Econometric Study of International Trade Flows, North Holland, Amsterdam.
• Lung S.M. (2008). “TheImpact Of International Migration On International Trade: An Empirical Study Of Australian Migrant In Take From Asian Countries”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Victoria University, Avustralya.
• Min P.G (1990). “Korean Immigrants in Los Angeles”, University of California, ISSR, Working Papers, Volume Number: 2.
• Mrazova, M. (2007). ”Are Trade And Migration Complements?Evidence From EU Eastern Enlargement of Trade-Creatingmigration”, University Of Oxford, Prelimin ary Draft, Http://www.etsg.org/etsg2007/Papers/Mrazova.Pdf (Erişim Tarihi: 06.02.2013).
• Paas, Tiıu. (2002) “European Integration and EU Eastward Enlargement Process in International Trade: Using A Gravity Approach for Exploring Bilateral Trade Flows”, The 42nd Congress of the European Regional Science Association, Dortmund, Germany.
• Peri, G. ve Requena, F. (2010). ”The Trade Creation Effect of Immigrants: Testing The Theory on The Remarkable Case of Spain”, Canadian Journal of Economics, 43(4), 1433-1459.
• Piperakis, A S., Milner, C., Wright, Peter W. (2003). ”Immigration, Trade Costs And Trade: Gravity Evidence For Greece”, Journal of Economic Integration, 18(4), 1-13.
• Pöyhönen, P. (1963). “A Tentative Model for the Volume of Trade Between Countries, Weltwirtschaftliches Archiv, 90(1), 23-40.
• Tai, S.H.T. (2009). “Market Structure and link between migration and trade”, Review of World Economics, 145(2), 225-249.
• Tatoğlu F.Y., (2012). Panel Veri Ekonometrisi, Birinci Basım, Beta Basım Dağıtım, İstanbul.
• Tinbergen, J. (1962). “An Analysis of World Trade Flows, J. Tinbergen (ed.): Shaping the World Economy içinde, New York: The Twentieth Century Fund.
• White, R. (2009). “Immigration, Trade and Product Differentiation”, Economics Issues, 14(1), 43-64.