PARİS SÖZLEŞMESİ KAPSAMINDA TANINMIŞ MARKALARIN SINAİ MÜLKİYET KANUNU’NA GÖRE KORUNMASI

Yıl 2017, 16. Ulusal İşletmecilik Kongresi, 293 - 310, 16.09.2017

Esin Gürbüz Güngör

https://doi.org/10.18092/ulikidince.325643

Öz

Uluslararası
ticaretin gelişmesinin ve küreselleşmesinin sonucu olarak, tanınmış markaların yalnızca
tescil edildiği ülkede değil uluslararası düzeyde özel olarak korunması için
uluslararası düzenlemeler yapılması ve yeknesak kurallar getirilmesi ihtiyacı
doğmuştur. Bu konudaki ilk düzenleme, Türkiye'nin de üye olduğu Sınai Hakların
Korunmasına Dair Paris Sözleşmesi’nin 1. mükerrer 6. maddesidir ve sonradan
kabul edilen diğer anlaşmalarla korumanın kapsamı genişletilmiştir. Paris
Sözleşmesi, üye ülkelerin birinde tescil edilen tanınmış markaların diğer üye
ülkelerde de tescile bağlı olmaksızın korunmasını amaçlamıştır. Anlaşma,
tanınmış markanın karışıklığa meydan verebilecek şekilde aynısının, taklidinin
veya tercümesinin aynı veya benzer ürünler için başkası tarafından tescilini
doğrudan doğruya veya ilgilinin isteği üzerine ret veya hükümsüz kılma ve
kullanımını yasaklama konusunda üye ülkeleri yükümlü kılmıştır. Ayrıca 1995
tarihli Ticaretle Bağlantılı Fikri Mülkiyet Hakları Anlaşması (TRIPS Anlaşması)
ile tanınmış hizmet markaları da koruma kapsamına alınmış ve tanınmış
markaların aynı veya benzerinin belli koşullarda farklı mal veya hizmetlerde
tesciline karşı da korunmasını sağlanmıştır.  10.01.2017’de yürürlüğe giren Sınai Mülkiyet Kanunu’yla birlikte, Paris
Sözleşmesi bağlamında tanınmış markaların korunmasına ilişkin yeni düzenlemeler
kabul edilmiştir. Yeni kanunla birlikte Paris Sözleşmesi’nin 1. mükerrer 6.
maddesi bağlamındaki tanınmış markalar ile aynı veya benzer nitelikteki marka
başvuruları aynı veya benzer mal veya hizmetler bakımından itiraz üzerine
reddedilecektir. İtiraz süresi iki aya indirilmiştir. Kanunda tanınmış
markaların kötüniyetli tesciline ve markanın hükümsüzlüğüne ilişkin
düzenlemeler de yer almaktadır.

Anahtar Kelimeler

Tanınmış Markalar, Sınai Mülkiyet Kanunu, Sınai Hakların Korunmasına Dair Paris Sözleşmesi

Kaynakça

• Arkan, S. (1997). Marka Hukuku, Cilt 1, Ankara.
• Arkan, S. (2011). Ticari İşletme Hukuku, 15. Baskı, Ankara.
• Bodenhausen, G.H.C. (2007). Guide to the Application of the Paris Convention for the Protection of Industrial Property as revised at Stockholm 1967, WIPO. Erişim Adresi: http://www.wipo.int/edocs/pubdocs/en/intproperty/611/wipo_pub_611.pdf
• Council Regulation (EC) (2016). No 207/2009 of 26 February 2009 on the European Union Trade Mark, 23.03.2016, 02009R0207, 1-105. Erişim Adresi: http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?qid=1461325727753&uri=CELEX:02009R0207-20160323
• Çolak, U. (2004). Paris Sözleşmesi 6bis Maddesi Kapsamında Tanınmış Markalar, Bu Tanınmışlığın Nasıl Belirleneceği Sorunu ve WIPO Kriterleri, FMR, C. IV, 2004/2, 23-70.
• Directive (EU) 2015/2436 of the European Parliament and of the Council of 16 December 2015 to Approximate the Laws of the Member States relating to Trade Marks, OJ of the EU, 23.12.2015, L 336/1-26. Erişim Adresi: http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?qid=1456314058991&uri=CELEX:32015L2436
• Dirikkan, H. (2003). Tanınmış Markanın Korunması, Ankara.
• Ertem, B. (2010). TRIPS 16/2 ve Paris Sözleşmesi 1.Mükerrer 6. Maddesi Anlamında Tanınmış Marka, FMR, S. 2010/1, C. 10, 59-61.
• European Union Intellectual Property Office (EUIPO) Guidelines for Examination of European Union Trade Marks Part C Opposition Section 5 Trade Marks with Reputation Article 8(5) EUTMR, 01.08.2016, 1-69. https://euipo.europa.eu/ohimportal/trade-mark-guidelines
• Eyüboğlu, S. (2001). Tanınmış Marka, FMR, 2001/2, C. I, 109-120.
• Grinberg, M. (2003). The Joint Recommendation Ptotecting Wellknown Marks and the Forgotten Goodwill, Chicago-Kent Journal of Intellectual Property, Vol. 5, Issue 1, 1-11. Erişim Adresi: http://scholarship.kentlaw.iit.edu/ckjip/vol5/iss1/1/
• Kayıhan, Ş. (2003). Yargıtay Kararları Işığında Tanınmış Markalar, AÜEHFD, C.VII, S. 1-2, 423- 448.
• Kenaroğlu, Y. (2015). 556 Sayılı KHK Madde 7/i Hükmünün Anayasa Mahkemesi’nce İptali Süreci ve Olası Sonuçları, FMR, 2015/1, C.3, 51-61.
• Özdemir, K. (2008). Tanınmış Marka Kavramı ve Ulusal Uluslararası Uygulamaları, TPE Uzmanlık Tezi, Ankara. Erişim Adresi: http://www.teknolojitransferi.gov.tr
• Poroy/ Yasaman (2006). Ticari İşletme Hukuku, 11. Bası, İstanbul.
• Sınai Mülkiyet Kanunu Tasarısı, (2006). Erişim Adresi: http://www2.tbmm.gov.tr/d26/1/1-0699.pdf
• Tekinalp, Ü. (1997). Yeni Marka Hukukunda Tescil İlkesi ve Tescilsiz İşaretlerin Hukuki Durumu, Kenan Tunçomağ’a Armağan, İstanbul, 467-480.
• Tekinalp, Ü. (2002). Fikri Mülkiyet Hukuku, 2. Baskı, İstanbul.
• Türk Patent Enstitüsü (2011). Marka İnceleme Kılavuzu. Erişim Adresi: http://www.turkpatent.gov.tr/TurkPatent/commonContent/Specific
• World Intellectual Property Organization (2000), Joint Recommendation Concerning Provisions on the Protection of Well-Known Marks, Geneva. Erişim Adresi: http://www.wipo.int/edocs/pubdocs/en/marks/833/pub833.pdf
• Yargıtay Kararları Dergisi (1989). C.XV, Mayıs, S.5.
• Yasaman, H. (2004). Marka Hukuku 556 sayılı KHK Şerhi, Cilt 1, İstanbul.