SPK’DAN BAĞIMSIZ DENETİM YETKİSİ ALMIŞ DENETİM ŞİRKETLERİNDEKİ DENETÇİLER AÇISINDAN YARATICI MUHASEBE UYGULAMALARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2018, 17. UİK Özel Sayısı, 347 - 368, 04.07.2018

Murat Genç

https://doi.org/10.18092/ulikidince.430812

Cited By: 2

Öz

Enron,
Worldcom gibi dünya çapında faaliyet gösteren büyük şirketlerin iflası ile
sonuçlanan süreçte, bağımsız denetim şirketlerinin önemli bir rol üstlendiği
ortaya çıkmıştır. Şirketlerin finansal durumlarını yaratıcı muhasebe (YM)
uygulamalarıyla değiştirmesi, bağımsız denetime olan güveni sarsmış ve bunun
sonunda uluslararası birçok düzenleme yapılmıştır.

YM
uygulamalarının bağımsız denetçiler tarafından değerlendirildiği bu çalışmada;
bağımsız denetçilerin YM uygulamalarını nasıl algıladıklarını, hangi YM türleri
ile sıklıkla karşılaştıklarını, karşılaştıkları YM uygulamalara başvuran
şirketlerin genel özelliklerinin ne olduğunu ve bağımsız denetçinin YM
uygulamaları karşısında yasal, mesleki, bağımsızlık, denetim faaliyeti ve
etiksel açıdan sorumlulukları yapılan anket çalışmasıyla belirlenmeye
çalışılmıştır. Buna göre; bağımsız denetçilerin YM’yi hile ile aynı anlamda
değerlendirmediği, giderlerin azaltılması amacıyla kullanılan YM ile daha sık
karşılaştıkları, YM uygulamalarını önlemek bakımından denetçinin sorumluluk
bilinci ile hareket ettiği tespit edilmiştir. Sonuçlara göre; YM’nin
sınırlarının bağımsız denetim açısından belirlenmesi gerektiği ortaya
çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yaratıcı Muhasebe, Hile, Manipülasyon, Denetçi Sorumluğu, Bağımsız Denetim

Kaynakça

• Balaciu, D,, Bogdan V., Meşter, O. T. ve Gherai, D. (2012). Empirical Evidences of Romanian Audi-tors’ Behavior Regarding Creative Accounting Practices, Accounting and Management In-formation Systems, 11(2), 213–238.Can, A.V. (2010). Krizin Muhasebesi ve Muhasebenin Krizi, Mali Çözüm Dergisi, 97,21-47.Darman, G. M. (2004). Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarının Kurumsal Yönetim Üzerine Etkisi. Erişim Adresi http://www.cgscenter.org/doc/ufrsninkurumsal yonetimuzerindeetki-leri.pdfEroğlu, B. (2017). Tüm Zamanların En Büyük 10 Finansal Skandalı. Erişim Adresi https://ekonomist.co/ekonomist/finansal-skandallar-10837/Farrell, S. (2015). The World's Biggest Accounting Scandals. Erişim Adresi https://www.theguardian.com/business/2015/jul/21/the-worlds-biggest-accounting-scandals-toshiba-enron-olympusGacar, A. (2012). Ekonomik Krizler Sonrası Yaşanan Şirket İflasları ve Yaratıcı Muhasebe İlişkisi, Mali Çözüm Dergisi, 111 (3), 73-83.Gamble, R. H. (1997). Shrewd (and Ethical) Tactics in Off-Balance-Sheet Financing. Erişim Adresi http://businessfinancemag.com/tax-amp-accounting/shrewd-and-ethical-tactics-balance-sheet-financingHolt, A. ve Timothy E. (2003). Accounting Practice in the Post-Enron Era: The Implications for Fi-nancial Statements in the Property Industry”, Briefings in Real Estate Finance, 2(4), 326-340.Jones, M. J. (2011). Creative Accounting, Fraud and International Accounting Scandals, John Wiley & Sons, İngiltere.KGK (2009). TMS-16 Maddi Duran Varlıklar. Erişim Adresi http://www.kgk.gov.tr/ DynamicCon-tentDetail/6538/TMS/TFRS-2017-SetiKGK (2011). TMS-38 Maddi Olmayan Duran Varlıklar. Erişim Adresi http://www.kgk.gov.tr/ Dyna-micContentDetail/6538/TMS/TFRS-2017-SetiKGK (2012). TMS-2 Stoklar. Erişim Adresi http://www.kgk.gov.tr/DynamicContentDetail /6538/TMS/TFRS-2017-SetiKüçüksözen, C. (2005). Finansal Bilgi Manipülasyonu: Nedenleri, Yöntemleri, Amaçları, Teknikleri, Sonuçları ve İMKB Şirketleri Üzerine Ampirik Bir Çalışma, Sermaye Piyasası Kurulu Yayınla-rı No:183, Ankara.Lin, Z. L. (2004). Auditor’s Responsibility and Independence: Evidence From China, Research in Ac-counting Regulation, 17, 167-190.Loebbecke, J. K., Martha, M. E. ve Willingham, J. J. (1989). Auditor’s Experience with Materials Ir-regularities: Frequency, Nature and Detectability Auditing, A Journal of Practice and The-ory, 9(1), 1-28.Mulford, C. W. ve Eugene, E. C. (2002). The Financial Numbers Game: Detecting Creative Accoun-ting, John Wiley & Sons, Kanada.Naser, K. (1993). Creative Financial Accounting: Its Nature and Use, Prentice Hall, İngiltere.Rogers E. R. ve Lindstrom, G. (1996). Ethical Implications of Off-Balance-Sheet Financing, Business and Professional Ethics Journal, 15(2), 19-32.Saad, E. B. ve Lesage, C. (2010). Why are Auditors Over-blamed in Accounting Frauds? Erşim Adre-si http://aaahq.org/meetings/AUD2010/WhyAreAuditorsOver-blamed.pdfStolowy, H, ve Breton, G. (2000). A Framework For the Classification of Accounts Manipulations. Erişim Adresi http://www.hec.fr/var/corporate/storage/original/application/d95ea 6397561258 d767521bb790d1fcc.pdfTELESURTV (2015). Toshiba's Creative Accounting: $1B in Fake Profits, Audit Shows. Erişim Adresi http://www.telesurtv.net/english/news/Toshibas-Creative-Accounting-1B-in-Fake-Profits- Audit-Shows-20150721-0024.htmlYEOH, P. S. (2007). The Legal Implications of Off Balance Sheet Financing: A Comparative Analysis of UK and US Positions. Erişim Adresi http://wlv.openrepository.com/wlv/handle /2436/17614