HAYVAN ÇİFTLİĞİ ROMANINDAKİ AST ÜST İLİŞKİLERİNİN EFENDİ-KÖLE DİYALEKTİĞİ BAĞLAMINDA İNCELENMESİ

Yıl 2018, 17. UİK Özel Sayısı, 319 - 332, 04.07.2018

Kerem Bozkurt Ahmet Günay Rukiye Çelik

https://doi.org/10.18092/ulikidince.432156

Cited By: 3

Öz

Örgütler hiyerarşi açısından değerlendirildiğinde çalışanların hem
ast hem de üst olabildikleri durumlar gözlenebilmektedir. Örgütlerde ast-üst
ilişkisinin devamlı olarak yaşanır ve bu ilişki örgütün temelini oluşturur. Bu
çalışmada George Orwell’ın Hayvan Çiftliği Roman’ındaki ast-üst ilişkileri, söz
konusu diyalektik bağlamında ele alınmıştır. İnsanların baskısı altında bir
çiftlikte yaşayan hayvanların ayaklanarak çiftlik yönetimini ele geçirdiği ve
baskın grup olan domuzların bu süreçten sonra hayvanlara insanlardan da zalim
davranışını anlatan Hayvan Çiftliği romanı; özgürlük ve eşitlik adına verilen
mücadelenin akabinde kazanılan zaferin hemen ardından ortaya çıkan despot
liderlerin ikilemini anlatmaktadır. Bilinçten yoksun kitlelerin (kölelerin)
özbilincini kurduktan sonra efendi rolüne bürünmeleri ile dolayımlanan ast-üst
ilişkisi, özgürlük ve hegomoni çatışması olarak özetlenebilir. Bu çalışmanın
amacı; Hayvan Çiftliği romanındaki ast-üst ilişkilerinin Efendi-Köle
Diyalektiği çerçevesinde incelenmesidir. Çalışma nitel bir araştırma olarak
kurgulanmıştır. Bu kapsamda söz konusu romandaki metinler retorik analizi ile
incelenmiştir. Retorik analizi bağlamdan ayrı düşünülemeyeceğinden dolayı bu
ilişkileri yansıtan metinlerde, Efendi-Köle ikilemine dair dayanaklar araştırılmıştır.
Bu aşamada Hayvan Çiftliği romanı satır-satır analiz (line by lineanalysis)
yaklaşımı ile okunmuştur.

 

Anahtar Kelimeler

Ast-üst ilişkisi, Efendi-Köle Diyalektiği, Hayvan Çiftliği

Kaynakça

• Bitzer, Llyod F. (1981). “Political Rhetoric”. Nimmo, D. D.,&Sanders, K. R. (Eds.). Handbook of politi-calcommunication. Beverly Hills: Sage Publications, Inc.Deleuze, G. (1989). Nietzsche and philosophy. (Translatedby. HughTomlinson), TheAthlonePress, New York.Nietzsche, F. (2004). Zerdüşt böyle diyord. (Çev. O. Derinsu). İstanbul: Varlık Yayınları.Hyppolite, J., O'neill, J., Kojève, A., Bloom, A., & Nichols, J. H. (1973). Studies on Marx and Hegel. New York: HarperTorchbooks.Kojeve, A. (2012). Hegel felsefesine giriş. (Çev. Selahattin Hilav). İstanbul: Y.K.Y.Köker, E. (2010). Kitapta kurutulmuş çiçekler ya da sözlü kültür üzerine düşünceler. Ankara: Dipnot Yayınları.Küçükalp, D. (2010). “Efendi-köle ahlâkı vs. efendi köle diyalektiği”. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 29 (1), 53-63.Nietzsche, F. (1991). Putların alacakaranlığı. (Çev. Hüseyin Kaytan). İstanbul: Akyüz Yayınları.Nietzsche, F. (1969). Ecce Homo-kişi nasıl kendi olur. (Çev: Can Alkor), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.Nietzsche, F. (1997). İyinin ve kötünün ötesinde. (Çev. A. İnam). Ankara: Gündoğan Yayınları.Nietzsche, F. (2000). Tarih üzerine. (Çev. Nejat Bozkurt). İstanbul: Say Yayınları.Nietzsche, F. (1998). Ahlakın soykütüğü üstüne. (Çev. Ahmet İnam). Ankara: Gündoğan Yayınları.Orwell, G. (2001). The road to Wigan pier. UK: Penguin.Orwell, G. (1968). Collected essays, journalism and letters of George Orwell. Cilt III. (Ed. S. Orwell ve I. Angus), New York: Harcourt Publications.Orwell, George. (2010). Hayvan çiftliği. (Çev. Celal Üster). İstanbul: Can Yayınları.Ryder, P. M. (2012). Rhetorics for community action: Public writing and writing publics. Plymouth: LexingtonBooks.Shaw, J. B., Erickson, A., & Harvey, M. (2011). “A method for measuring destructive leadership and identifying types of destructive leaders in organizations”. The Leadership Quarterly, 22(4), 575-590.Yağbasan, M., ve Şiş, A. (2006). “Kamu kurumlarında iletişimsel ortamın analizi (Elazığ İli Köy Hizmet-leri, Bayındırlık Ve Dsi Örneği)”. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(1), 269-284.Yılmaz, R. (2014). Anlatı Yoluyla Dünyanın Zihinsel Yeniden Kurulumu: “Palto”, “Dönüşüm” ve “Hay-van Çiftliği” Romanlarının Alımlama Pratikleri Üzerine Bir İnceleme, Yayımlanmış Doktora Tezi, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İletişim Bilimleri Anabilim Dalı, Kocaeli. Dansereau Jr, F., Graen, G., Haga, W. J. (1975). “A vertical dyad linkage approach to leadership wit-hin formal organizations: A longitudinal investigation of the role making process”. Organi-zational Behavior And Human Performance, 13(1), 46-78.