FULMER MODELİNİN BELİRLEYİCİLERİ: FİNANSAL PERFORMANS AÇISINDAN BİR DEĞERLENDİRME

Yıl 2018, 17. UİK Özel Sayısı, 281 - 292, 04.07.2018

Sevinç Güler Özçalık Sinan Aytekin

https://doi.org/10.18092/ulikidince.436061

Cited By: 2

Öz

Finansal başarısızlık,
faaliyetlere ilişkin nedenler, borçlanma ve yatırım kararlarına ilişkin
nedenler, dış çevreye ilişkin nedenler ve yönetsel nedenlerden dolayı
işletmelerin finansal yükümlülüklerini güçlükle yerine getirebilmesi veya
yerine getirmekten tamamen yoksun olması şeklinde tanımlanmaktadır. Bu çalışmada
finansal performans ile finansal başarısızlık arasındaki ilişki belirlenmeye
çalışılmıştır. Bu amaçla 2009-2016 yılları arasında Borsa İstanbul (BIST) Taş
ve Toprağa Dayalı Sanayi Endeksinde (XTAST) faaliyet gösteren 22 işletmenin
finansal verileri havuzlanmış en küçük kareler yöntemi (POLS) ile analiz
edilmiştir. Finansal başarısızlık ölçütü olarak finans literatüründe yaygın bir
şekilde kullanılan Fulmer H-Skoru kullanılırken, performans göstergesi olarak
aktif karlılığı ve özsermaye karlılığı olan iki farklı model oluşturulmuştur.
Elde edilen sonuçlara göre Fulmer H-Skoru ile aktif karlılığı, özsermaye karlılığı
ve işletme büyüklüğü arasında pozitif yönde, PD/DD değeri arasında ise negatif
yönde bir ilişkinin varlığı tespit edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Fulmer Modeli, Finansal Başarısızlık, Finansal Performans, Borsa İstanbul, Taş ve Toprağa Dayalı Sanayi Endeksi

Kaynakça

• Akkaya, G. C., Demireli, E. ve Yakut, Ü. H. (2009). İşletmelerde Finansal Başarısızlık Tahminlemesi: Yapay Sinir Ağları Modeli ile İMKB Üzerine Bir Uygulama. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), 187-216.
• Akpınar, O. ve Akpınar, G. (2017). Finansal Başarısızlık Riskinin Belirleyicileri: Borsa İstanbul’da Bir Uygulama. İşletme Araştırmaları Dergisi, 9(4), 932-951.
• Aktaş, R., Doğanay, M. ve Yıldız, B. (2003). Mali Başarısızlığın Öngörülmesi: İstatistiksel Yöntemler ve Yapay Sinir Ağı Karşılaştırması. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 58(4), 1-24.
• Alkhatib, K. (2011). Predicting Corporate Bankruptcy of Jordanian Listed Companies: Using Altman and Kida Models. International Journal of Business and Management, 6(3), 208-215.
• Alptekin, V. (2018). İşsizlik ve Boşanmanın Panoraması: Türkiye için İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırmasına göre Panel Veri Analizi Yardımıyla Bir Sınama. Yerelden Globale Stratejik Araştırmalar I, 101-119.
• Alsu, E., Karaca, C. ve Tatar, H. (2017). BİST İmalat Sanayindeki Firmaların Finansal Risk Ölçümleri Üzerine Ekonometrik Bir Uygulama: Bathory Modeli Yaklaşımı. 21.Finans Sempozyumu, 97-105, Balıkesir.
• Altman, E. I. (1968). Financial Ratios, Discriminant Analysis and the Prediction of Corporate Bankruptcy. The Journal of Finance, 23(4), 589-609.
• Ayan, T. Y. ve Değirmenci, N. (2018). Firma Finansal Başarısızlık Öngörüsü için Bir Lojistik Regresyon Modeli. UİİİD-IJEAS, 18. EYİ Özel Sayısı, 77-88.
• Baltagı, B. H. (2005). Econometric Analysis of Panel Data. John Wiley and Sons Ltd., England.
• Berzkalne, I. ve Zelgalve, E. (2013). Bankruptcy Prediction Models: A Comparative Study of The Baltic Listed Companies. Journal of Business Management, 7, 72-82.
• Beaver, W. H. (1966). Financial Ratios as Predictors of Failure. Journal of Accounting Research, 4, 71-111.
• Bilir, H. (2015). Finansal Sıkıntının Tanımı ve Piyasa Odaklı Çözümleri: Borç Yapılandırma, Varlık Satışı ve Yeni Sermaye Enjeksiyonu. Sosyoekonomi, Ocak-Mart, 9-24.
• Büyükarıkan, U. ve Büyükarıkan, B. (2014). Bilişim Sektöründe Faaliyet Gösteren Firmaların Finansal Başarısızlık Tahmin Modelleriyle İncelenmesi. Akademik Bakış Dergisi, 46, 160-172.
• Civan, M. ve Dayı, F. (2013). Altman Z Skoru ve Yapay Sinir Ağı Modeli ile Sağlık İşletmelerinde Finansal Başarısızlık Tahmini. Akademik Bakış Dergisi, 41, 1-14.
• Çetin, M. ve Ecevit, E. (2010). Sağlık Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: OECD Ülkeleri Üzerine Bir Panel Regresyon Analizi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 11(2), 166-182.
• Ege, İ., Topaloğlu, E. E. ve Erkol, A. Y. (2017). Fulmer Modeline Dayalı Finansal Başarısızlık ile Finansal Performans İlişkisi: İmalat Sanayi Üzerine Bir Uygulama. Muhasebe ve Finansman Dergisi, Nisan, 119-137.
• Fulmer, J. G., Moon, J. E., Gavin, T. A. ve Erwin, M. J. (1984). A Bankruptcy Classification Model for Small Firms. Journal of Commercial Bank Lending, 66(11), 25-37.
• Ghodrati, H. ve Moghaddam, A. M. (2012). A Study of the Accuracy of Bankruptcy Prediction Models: Altman, Shirata, Ohlson, Zmijewsky, CA Score, Fulmer, Springate, Farajzadeh Genetic, and McKee Genetic Models for the Companies of the Stock Exchange of Tehran. American Journal of Scientific Research, 59, 55-67.Gujarati, D. N. (1999). Temel Ekonometri. Literatür Yayınları, İstanbul.
• İçerli, M. Y. ve Akkaya, G. C. (2006). Finansal Açıdan Başarılı Olan İşletmelerle Başarısız Olan İşletmeler Arasında Finansal Oranlar Yardımıyla Farklılıkların Tespiti. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20(1), 413-421.
• Karakozak, Ö. ve Topaloğlu, E. E. (2016). İşletmelerde Finansal Başarısızlığın Öngörülmesi: Altman, Springate ve Fulmer Modelleri ile BİST-100 Uygulaması. Sosyal Bilimler Metinleri, Aralık ICOMEP Özel Sayısı, 114-126.
• Kayalığlu, N. ve Doğan, İ. (2018). Kurumsal Yönetim Derecelendirme Notu ile İşletmelerin Finansal Başarıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, Nisan, 111-124.
• Kök, R. ve Şimşek, N. (2009). Panel Veri Analizi, Erişim Adresi www.deu.edu.tr/userweb/recep.kok/dosyalar/panel2.pdf.
• Kulalı, İ. (2016). Altman Z-Skor Modelinin BİST Şirketlerinin Finansal Başarısızlık Riskinin Tahmin Edilmesinde Uygulanması. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 12(27), 283-291.
• Nargeleçekenler, M. (2011). Hisse Senedi Fiyatları ve Fiyat/Kazanç Oranı İlişkisi: Panel Verilerle Sektörel Bir Analiz. Business and Economics Research Journal, 2(2), 165-184.
• Omelka, J., Beranova, M. ve Tabas, J. (2013). Comparison of the Models of Financial Distress Prediction. Acta Universitatis Agriculturae et Silviculturae Mendelianae Brunensis, 61 (7), 2587-2592.
• Rahimipoor, A. (2013). A Comparative Study of Bankruptcy Prediction Models of Fulmer and Toffler in Firms Accepted in Tehran Stock Exchange. Journal of Novel Applied Sciences, 2(10), 522-527.
• Ramana, N. V., Azash, S. M. ve Ramakrishnaiah, K. (2012). Financial Performance and Predicting The Risk of Bankruptcy: A Case of Selected Cement Companies in India. International Journal of Public Administration and Management Research (IJPAMR), 1(1), 40-56.
• Selimoğlu, S. ve Orhan, A. (2015). Finansal Başarısızlığın Oran Analizi ve Diskriminant Analizi Kullanılarak Ölçümlenmesi: BİST’de İşlem Gören Dokuma, Giyim Eşyası ve Deri İşletmeleri Üzerine Bir Araştırma. Muhasebe ve Finansman Dergisi, Nisan, 21-40.
• Shahwan, T. M. (2015). The Effects of Corporate Governance on Financial Performance and Financial Distress: Evidence from Egypt. Corporate Governance, 15(5), 641-662.
• Springate, G. L. V. (1978). Predicting the Possibility of Failure in a Canadian Firm: A Discriminant Analysis. Yüksek Lisans Tezi, Simon Fraser Üniversitesi, Kanada.Tan, T. K. (2012). Financial Distress and Firm Performance: Evidence from the Asian Financial Crisis. Journal of Finance and Accountancy, 11(10), 1-11.
• Terzi, S. (2011). Finansal Rasyolar Yardımıyla Finansal Başarısızlık Tahmini: Gıda Sektöründe Ampirik Bir Araştırma. Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi, 15(1), 1-18.
• Tükenmez, N. M, Demireli, E. ve Akkaya, G. C. (2012). Finansal Başarısızlığın Tahminlenmesinde Diskriminant Analizi, Lojistik Regresyon ve Chaid Karar Ağacı Modellerinin Karşılaştırılması: Kobi’ler Üzerine Bir Uygulama. 16.Finans Sempozyumu, 195-218, Çorum.
• Türk, Z. ve Kürklü, E. (2017). Financial Failure Estimate in BIST Companies with Altman (Z-Score) and Springate (S-Score) Models. Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(1), 1-14.
• Yakut, E. ve Elmas, B. (2013). İşletmelerin Finansal Başarısızlığının Veri Madenciliği ve Diskriminant Analizi Modelleri ile Tahmin Edilmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 15(1), 261-280.
• Zeytinoğlu, E. ve Akarım, Y. D. (2013). Financial Failure Prediction Using Financial Ratios: An Empirical Application on Istanbul Stock Exchange. Journal of Applied Finance and Banking, 3(3), 107-116.