ARAŞTIRMA GELİŞTİRME HARCAMALARININ YÜKSEK TEKNOLOJİLİ ÜRÜN İHRACATINA ETKİSİ: OECD ÜLKELERİ ÜZERİNE BİR PANEL VERİ ANALİZİ

Yıl 2020, Sayı: 27, 209 - 222, 08.04.2020

Suzan Oğuz , Ahmet Gökhan Sökmen

https://doi.org/10.18092/ulikidince.651992

Cited By: 3

Öz

Günümüzde gelişen ve değişen ekonomik koşullar, ülkelerin sürdürülebilir bir büyüme sağlamak, rekabet gücü kazanmak ve tüketici tercihlerinde oluşabilecek değişimleri tespit etmek için yenilikçi olmalarını ve teknolojik gelişmeleri yakından takip etmelerini gerektirmektedir. Teknolojik gelişmelerin nedeni olarak gösterilen Araştırma ve Geliştirme (Ar-Ge), bilgi ve teknolojiye bağlı olarak yeni ürün ve üretim süreçlerinin geliştirilmesi olarak tanımlanmaktadır.
Bu çalışmada, 1996-2016 dönemi yıllık verileri kullanılarak 31 OECD ülkesi için, Ar-Ge harcamalarının yüksek teknolojili ürün ihracatı üzerindeki etkisi, panel veri analizi yöntemi ile araştırılmıştır. Panel veri analizi için gerekli olan testler “Driscoll ve Kraay Standart Hatalar ile Sabit etkiler Modeli” kullanılması gerektiğini göstermiştir. Ampirik bulgular, OECD ülkeleri için Ar-Ge harcamaları ve yüksek teknolojili ürün ihracatı arasında pozitif ve anlamlı bir ilişki olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Araştırma ve Geliştirme, Ar-Ge, Yüksek Teknolojili Ürün İhracatı, OECD Ülkeleri, Panel Veri Analizi

Kaynakça

• Altuntas, S., Cinar, O., ve Kaynak, S. (2018). Relationships Among Advanced Manufacturing Technology, Innovation, Export, and Firm Performance: Empirical Evidence From Turkish Manufacturing Companies. Kybernetes, 47(9), 1836-1856.
• Barutçugil, İ. (2009). Arge Yönetimi. İstanbul: Kariyer Yayıncılık.
• Braunerhjelm, P. ve Thulin, P. (2008). Can Countries Create Comparative Advantages? R&D Expenditures, High-Tech Exports and Country Size in 19 Oecd Countries, 1981–1999, International Economic Journal, 22(1), 95-111.
• Bojnec, S. ve Ferto, I. (2011). Impacts of Research And Development On Manufacturing Trade. Proceedings of Rijeka Faculty of Economics, 29(1), 65-88.
• Chunmei, Y. ve Wenyi, M. (2016). The US High Technology Export Control towards China. Journal of Business, 1(2), 13-16.
• Dam, M. M. (2016). Dış Ticaret ve Ar-Ge Yatırımları Arasındaki İlişki: Oecd Ülkeleri İçin Panel Veri Analizi. Akademik Bakış Dergisi, (56), 345-358.
• Dünya Bankası. (2018). World Bank Open Data. Erişim Adresi http://databank.worldbank.org
• Drucker, P. F. (2002). The Discipline of Innovation. Harvard Business Review, 80(8), 95-104.
• DiPietro, W. R. ve Anoruo, E. (2006). Creativity, Innovation, and Export Performance. Journal of Policy Modeling, 28(2), 133-139.
• Gaberli, Ü. (2018). G7 Ülkelerinde Fikri Mülkiyet Haklarına Yapılan Ödemeler ve Ar-Ge Harcamalarının Yüksek Teknoloji İhracatına Etkisi: Bir Panel Veri Analizi. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 55(641), 67-82.
• Ghaffar, A. ve Khan, W. A. (2014). Impact of Research and Development on Firm Performance. International Journal of Accounting and Financial Reporting, 4(1), 357-367.
• Guarascio, D. ve Pianta, M. (2017). The Gains From Technology: New Products, Exports and Profits. Economics of Innovation and New Technology, 26(8), 779-804.
• Güriş, S. (2018). Stata ile Panel Veri Modelleri. İstanbul: Der Yayınları.
• Jones, C. I. ve Williams, J. C. (2000). Too Much of A Good Thing? The Economics of Investment in R&D. Journal of Economic Growth, 5(1), 65-85.
• Kılıç, C., Bayar, Y. ve Özekicioğlu, H. (2014). Araştırma Geliştirme Harcamalarının Yüksek Teknoloji Ürün İhracatı Üzerindeki Etkisi: G–8 Ülkeleri İçin Bir Panel Veri Analizi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 44, 115-130.
• Kızılkaya, O., Sofuoğlu, E. ve Ay, A. (2017). Yüksek Teknolojili Ürün İhracatı Üzerinde Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları ve Dışa Açıklığın Etkisi: Gelişmekte Olan Ülkelerde Panel Veri Analizi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 18(1), 63-78.
• Landesmann, M. ve Pfaffermayr, M. (1997). Technological Competition and Trade Performance. Applied Economics, 29(2), 179-196.
• OECD. (2002). Frascati Kılavuzu. Erişim Adresi https://www.tubitak.gov.tr/tubitak_content_files/BTYPD/kilavuzlar/frascati_tr.pdf
• OECD. (2017). Oecd Science, Technology and Industry Scoreboard 2017. Erişim Adresi https://read.oecd-ilibrary.org/science-and-technology/oecd-science-technology-and-industry-scoreboard-2017_9789264268821-en#page1
• OECD. (2018). Oecd Data. Erişim Adresi https://data.oecd.org
• Özçelik, Ö., Aslan, V. ve Özbek, R.İ. (2018). Ar-Ge Harcamalarıyla Yüksek Teknoloji İhracatı Arasındaki İlişki: Seçili 10 Oecd Ülkesi İçin Panel Veri Analizi. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(3), 57-66.
• Özer, M. ve Çiftçi, N. (2009). Ar-Ge Harcamaları Ve İhracat İlişkisi: Oecd Ülkeleri Panel Veri Analizi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23, 39-49.
• Özkan, G. ve Yılmaz, H. (2017). Ar-Ge Harcamalarının Yüksek Teknoloji Ürün İhracatı ve Kişi Başı Gelir Üzerindeki Etkileri: 12 Ab Ülkesi ve Türkiye İçin Uygulama (1996-2015). Bilgi Eko-nomisi ve Yönetimi Dergisi, 12(1), 1-12.
• Seyidoğlu, H. (2009). Uluslararası iktisat. İstanbul: Gizem Can Yayınları.
• Şeker, A. (2019). Teknolojik Gelişme ve Yüksek Teknoloji İhracatının Ekonomik Karmaşıklık Endeksi Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 26(2), 377-395.
• Tatoğlu, F. Y. (2016). Panel Veri Ekonometrisi: Stata Uygulamalı. İstanbul: Beta Basım Yayın.
• Uzay, N., Demir, M. ve Yıldırım, E. (2012). İhracat Performansı Açısından Teknolojik Yeniliğin Önemi: Türkiye İmalat Sanayi Örneği. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 13 (1), 147-160.
• Ünal, T. ve Seçilmiş, N. (2013). Ar-Ge Göstergeleri Açısından Türkiye ve Gelişmiş Ülkelerle Kıyas-laması. İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 1(1), 12-25.
• Ünsal, M. E. (2017). Eğitim, Sağlık ve Ar-Ge Harcamalarının İşgücü Verimliliği Üzerindeki Etkileri: Oecd Ülkeleri Üzerine Bir Panel Regresyon Analizi. Uluslararası Ticaret ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 1(1), 17-28. Yıldırım, C. (2016). Patent Başvurusu ve İhracat Arasındaki İlişki: Panel Veri Analizi. Bartın Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(12), 226-249.
• Zerenler, M., Türker, N. ve Şahin, E. (2007). Küresel Teknoloji, Araştırma-Geliştirme (Ar-Ge) ve Yenilik İlişkisi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(17), 653-667.
• Zhao, H. ve Li, H. (1997). R&D and export: An Empirical Analysis of Chinese Manufacturing Firms. The Journal of High Technology Management Research, 8(1), 89-105.