TÜRKİYE’DE KIRSAL KALKINMA VE GÖÇ İLİŞKİSİ: BİR PANEL VERİ ANALİZİ

Yıl 2021, Sayı: 32, 67 - 86, 17.09.2021

Nazan Avcu , Nihal Yayla

https://doi.org/10.18092/ulikidince.931642

Cited By: 3

Öz

Günümüzde kalkınma sorunlarının merkezden değil aşağıdan yukarıya doğru bir kalkınma anlayışıyla çözüleceği genel kabul görmektedir. Bu anlayış çerçevesinde dikkatler giderek daha fazla oranda kırsal bölgelere yönelmektedir. Kırsal alanların kendine has özelliklerine yönelik politikaların oluşturulması, kırsal kalkınma açısından oldukça önemlidir. Kırsal alanların en belirgin özelliklerden ve sorunlarından biri ise göç olgusudur. Bu kapsamda ele alınan çalışmada öncelikle, Türkiye’de kırsal alan tanımlamasına yönelik bir yöntemle il ölçeğinde kırsal alanlar belirlenmiştir. Daha sonra, kırsal alanlarda yaşayan insanların yaşam standartlarını gösteren değişkenler kullanılarak Temel Bileşenler Analizi (PCA) yöntemiyle her bir il için kırsal kalkınma endeksi hesaplanmıştır. 2008-2018 dönemi için hesaplanan kırsal kalkınma endeksi ile illerin aldığı göç, verdiği göç, yüksekokul mezun sayısı ve tarım ihtiyaç kredi gelirleri arasındaki ilişkiler Pedroni ve Kao Eşbütünleşme testleri ile analiz edilmiştir. Değişkenler arasında eşbütünleşme ilişkisi olduğunun tespit edilmesinden sonra uzun dönem katsayıların elde edilmesi için FMOLS yöntemi kullanılmıştır. Bulgular genel olarak, kırsal illerin aldığı göçün kırsal kalkınmayı pozitif yönde etkilediğini, verilen göçlerin ise illerin çoğunda kırsal kalkınmayı azaltıcı etkide bulunduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Kırsal kalkınma endeksi, Göç, Panel Veri Analizi

Kaynakça

• Afacan, Ö., Aydoğdu, M. Ve Uşak, M. (2006). Fen Teknoloji Toplum (FTT) Dersi Tutum Ölçeği. International Journal of Environmental and Science Education, Vol 1 No: 2, pp 189 –201.
• Baltagi, B.H. ve KAO, C. (2000). Nonstationary panels, cointegration in panels and dynamic panels: a survey, center for policy research working papers 16. Center for Policy Research. Maxwell School, Syracuse University.
• Cengiz, S. ve Baydur, C.M. (2010). Kırdan Kente Göç ve Tarımsal Verimlilik: Türkiye Örneği. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 19, Sayı 2, 2010, Sayfa 85 – 98.
• Doğan,T. ve Yardımcı, B. (2019). Kırsal Kalkınma: Tanım, Temel Meseleler Ve Politikalar. Türkiye Kalkınma Vakfı, Ankara.
• Dunteman, G.H. (1989). Principal Components Analysis, Quantitative Applications in the Social Sciences. Sage Publications, USA.
• Gülçubuk, B. (2020). Dünya Kırsalı Ve Kırsal Kalkınmayı Yeniden Keşfederken Türkiye’nin Konumu. Erişim adresi https://www.researchgate.net/publication/343474169_DUNYA_KIRSALI _VE_KIRSAL_KALKINMAYI_YENIDEN_KESFEDERKEN_TURKIYE'NIN_KONUMU.
• Güreşçi, E. (2009). Kırsal Göç Ve Tarım Politikası Arasındaki İlişki. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (İLKE), Bahar 2009, Sayı 22.
• IFAD (2020). International Fund for Agricultural Development, Erişim Adresi ifad.org.
• Kao, C. (1999). Spurious Regression and Residual-based Tests for Cointegration in Panel Data. Journal ofEconometrics,25, 54-77.
• Kellekçi, Ö. L., Berköz, L. (2006). Konut ve Çevresel Kalite Memnuniyetini Yükselten Faktörler, İtü Dergisi/a, Cilt:5, Sayı:2, Kısım:1, s. 167-178.
• Kök, R., Ve Şimşek, N. (2006), Endüstri-içi Dış Ticaret, Patentler ve Uluslararası Teknolojik Yayılma. Türkiye Ekonomi Kurumu Uluslararası Ekonomi Konferansı, 11-13..
• Küçükaksoy, İ., Çifçi, İ. (2014). Dış Ticaret Hadlerinin Dış Ticaret Dengesine Etkisi: Harberger-Laursen-Metzler Hipotezinin Türkiye Uygulaması, Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 1(2): 103-129.
• Lacroix, T. (2011). Migration Rural Development, Poverty and Food Security: A Comparative Perspective. Oxford Universty, 2011.
• Nargeleçekenler, M. (2009). Makroekonomik ve Finansal Serilerin Ekonometrik Analizi: Panel Veri Yaklaşımı. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
• Nazlıoğlu, Şaban (2010), Makro İktisat Politikalarının Tarım Sektörü Üzerindeki Etkileri: Gelişmiş Ve Gelişmekte Olan Ülkeler İçin Bir Karşılaştırma. Yayınlanmamış Doktora Tezi, T.C. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
• Özdemir L. ve Polat O. (2019). Türkiye’de Sürdürülebilir Kırsal Kalkınma İçin Köyden Kente Göçün Önlenmesinde Etkili Unsurların Saptanması ve Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, Cilt:10, Sayı:25, Sayfa:450-465.
• Pedroni, P. (2000), ‘’ Fully- Modified OLS for Heterogeneous Cointegrated Panels. Advances in Econometricis, 15, s.93-130.
• Pedroni, P. (2001). Purchasing Power Parity Tests in Cointegrated Panels.The Review of Economics and Statistics, 83(4), 727-731
• Sevim Y. ve Özpolat A. (2017). Terörün Kırsal Kalkınma Ve Göç Üzerindeki Etkisi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi: Cilt:10, Sayı: 54.
• T.C. Kalkınma Bakanlığı (2016). Ulusal kalkınma stratejisi (2005-2009). Erişim adresi http://www.sp. gov.tr/upload/xSPTemelBelge/files/3chYO+Kirsal KalkinmaStrateji.pdf
• TURKTOB (2004).Ⅱ. Tarım Şurası, 8. Komisyon Raporu, Kırsal Kalkınma Politikaları. Erişim adresi https://www.turktob.org.tr, erişim: 12.04.2021.
• UNCED (1992) United Nations Conference on Environment & Development, Rio de Jenerio 3 - 14 January 1992, UN, New York. Erişim adresi https://sustainabledevelopment. un.org/content /documents/ Agenda21.pdf. (12.03.2021).