E7 ÜLKELERİNDE İNSANİ GELİŞMİŞLİK ENDEKSİ: KADIN FAKTÖRÜ

Yıl 2022, Sayı: 35, 61 - 84, 30.04.2022

Melahat Batu Ağırkaya

https://doi.org/10.18092/ulikidince.1037353

Öz

Toplumların iç dinamiklerden kadının emeğinin ekonomideki rolü küreselleşen dünya ekonomilerinde kalkınma anlayışını insanı odaklı bir anlayışa doğru kaydırmıştır. Kalkınma perspektifinde kadın işgücünün önemi her geçen gün artmaktadır. Kadınların ekonomik yaşama daha fazla katılmaları, büyüme ve aile içindeki konumlarının iyileşmesi, sağladıkları katma değerin yanı sıra aynı zamanda kalkınmışlığında gereğidir. Türkiye’nin de aralarında bulunduğu E7 ülkeleri (Brezilya, Çin, Hindistan, Endonezya, Meksika, Rusya) özelinde insani gelişme endeksi üzerinde ekonomik özgürlükler, kadın iş gücü ve onların aldıkları ücret durumlarının kalkınma üzerindeki etkisini belirlemek önem arz etmektedir. Bu amaçla çalışmada 1995-2019 arası dönemi için E7 ülkeleri insani gelişmişlik düzeyi üzerinde ekonomik özgürlüğün, kadın iş gücünün ve kadın iş gücü ücretlerinin etkisi Panel DOLS ve Panel FMOLS yöntemleri ile belirlenmeye çalışılmıştır. Ülkeler bazında değişkenlik göstermekle birlikte, panel bazda ekonomik özgürlüğün insani gelişmişlik üzerindeki etkisi negatif, kadın iş gücünün ve kadına verilen ücretlerin etkisi ise pozitiftir

Anahtar Kelimeler

Ekonomik Kalkınma, kadın istihdamı, Panel DOLS, Panel FMOLS

Kaynakça

• Adelman, I. (2000). Fifty Years of Economic Development: What Have we Learned? The World Bank. www.worldbank.org/research/abcde/eu_2000/pdffiles/adelman.pdf adresinden alındı
• Akhter, S. (2004). Is globalization what it’s cracked up to be? Economic freedom, corruption, and human development. Journal of World Business, 39 (3), 283-295. Alkin, E. (2008). İktisada Giriş, Anadolu Üniversitesi Yayınlar (7. Baskı b.). Eskişehir: Açık Öğretim Fakülte Yayını.
• Backhouse, R. (1991). A History of Modern Economic Analysis. . Oxford: Basil Blackwell, UK.
• Bardhan, K., & Klasen, S. (1999). UNDP’s Gender Related Indices: A Critical Review. World Developmen, 27 (6), 985-1010.
• Bauer, T., & Sinning , M. (2010). Blinder Oaxaca Decomposition for Tobit Models. Applied Economics, 42(2), 1569-1575.
• Beteta, K. (2006). What is Missing in Measures of Women’s Empowerment? Journal of Human Development and Capabilities, 7(2), 221-241.
• Blau, F., & Kahn , L. (l999). Analyıing the Gender Pay Gap. The Quarterly Review of Economics and Finance (39), 625- 646.
• Blau, F., & Kahn , L. (1999). Analyıing the Gender Pay Gap. The Quarterly Review of Economics and Finance, 39 (5), 625- 646.
• Boserup, E. (1970). Women’s role in development. Newyork: St. Martin Press.
• Böheim , R., Hofer , H., & Zulehner , C. (2007). Wage Differences Between Austrian Men and Women: Semper Diem? Emprica, 34, 213-299. Dayıoğlu, M., & Başlevent, C. (2006). Female Employment, Earnings Inequality and Household Well-being: The Case of Urban Turkey. 10. ERF Konferansı. DesJardins, J. (2006). Çevre Etiği. Ankara: İmge Kitabevi.
• Dijkstra, G. (2006). Towards a Fresh Start in Measuring Gender Equality: A Contribution to the Debate. Journal of Human Development, 7(2), 275-284.
• Dijkstra, G., & Hanmer , L. (2000). Measuring Socio-economic Gender Inequality: Towards an Alternative to the UNDP- Gender-related Development Index. Feminist Economics, 6(2), 41-75.
• Dijkstra, G. (2002). Revisiting UNDP’s GDI and GEM: Towards an Alternative. Social Indicator Research, 57(3), 301-338.
• Doucouliagos , C., & Ulubasoglu, M. (2006). Economic freedom and economic growth: does specification make a difference? European Journal of Political Economy, (22), 60–81.
• Durmaz, Ş. (2016). İşgücü Piyasasında Kadınlar ve Karşılaştıkları Engeller. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2 (3), 37-60.
• Engle, R., & Granger , C. (1987). Co-Integration and Error Correction: Representation, Estimation, and Testing. Econometrica, 55 (2), 251-276.
• Esposto, A., & Zaleski, P. (1999). Economic freedom and the quality of life: an empirical analysis. Constitutional Political Economy, 10(2), 185-197.
• Flammang, R. (1979). Economic Growth and Economic Development: Counterparts orCompetitors?, Economic Development and Cultural Change. The University of Chicago Press, 28 (1), 47-61.
• Goldsmıth, A. (1997). Economic rights and government in developing countries: Crossnational evidence on growth and development. Studies in Comparative International Development, 32(2), 29-44.
• Gujaratı, D., & Porter, D. (2012). Temel Ekonometri. İstanbul:Literatür Yayınları.
• Güneş, S. (2016). Türkiye Ekonomisi ve Kalkınma Göstergeleri. S. Güneş, & H. Orhan (Dü) içinde, Türkiye Ekonomisi ve Güncel Makroekonomik Konular (s. 467-496). Akadem.
• Güney, T. (2017). Ekonomik Özgürlük ve İnsani Gelişmişlik. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(2), 1110-1120.
• Güven, L., & Bhatti , F. ((2004/2005)). Determinant of Labor Force Participation: A Case of Cyprus. Review of Social Economic and Business Studies, 5(6), 209-226.
• Hadrı, K. (2000). Testing for Stationarity in Heterogeneous Panel Data. The Econometrics Journal, 3, 148-161.
• Hanke, S., & Walters , S. (1997). Economic freedom, prosperity, and equality: a survey. Cato Journal, 17 (2), 117-146.
• Johnes, G., & Sapsford , D. (1996). Same Recent Advances in the Economic Analysis of Discrimination. International Journal of Manpower, 17(1), 10-25.
• Karadeniz, R., & Gök, G. (2019). Bölgesel-Küresel Rol ilişkisi bağlamında Endonezya’nın 2000’li yıllarda ASEAN ve BM’deki Politikalarının Analizi. Uluslararası Siyaset Bilimi ve Kentsel Araştırmalar Dergisi, 7(Özel Sayı), 101-118.
• Kara, O. (2006). Occupational Gender Wage Discrimination In Turkey. Journal of Economic Studies, 33(2), 130-143.
• Kasnakoğlu, Z., & Dayıoğlu, M. (1997). Economic Dimensions of Gender Inequality: A Global Perspective. J. Rives , & M. Yousefi (Dü) içinde, Female Labor Force Participation and Earnings Differentials between Genders in Turkey (s. 95-117). Praeger/New York: Westport, CT.
• Keleş, İ., Metin , H., & Özkan, S. (2005). Çevre Kalkınma ve Etik. Ankara: Alter Yayıncılık.
• Kılıç, D., & Öztürk , S. (2014). Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı Önündeki Engeller ve Çözüm Yolları: Bir Ampirik Uygulama. Amme İdaresi Dergisi, 47(1), 107-130.
• Klasen, S. (2000). Does Gender Inequality Reduce Growth and Development? Evidence from Cross-Country Regressions. Muenchen: Sonderforschungsbereich. http://epub.ub.uni-muenchen.de adresinden alındı
• Klasen, S. (2006). UNDP’s Gender-related Measures: Some Conceptual Problems and Possible Solutions. Journal of Human Development, 7(2), 243-274. Klasen, S., & Lamanna , F. (2009). The Impact of Gender Inequality in Education and Employment on Economic Growth: New Evidence for a Panel of Co-untries. Feminist Economics, 15(3), 91-132.
• Knack, S., & Keefer, P. (1995). Institutions and economic performance: cross‐country tests using alternative institutional measures. Economics and Politics, 7(3), 207-227.
• Levın, A., Lın , C.-F., & James, C.-S. (2002). Unit Root Tests in Panel Data: Asymptotic and Finite-Sample Properties. Journal of Econometrics, 108, 1-24.
• Lucas, R. (1998). On the mechanics of economic development. Journal of Monetary Economics(22), 3-42.
• Myrdal, G. (1974). What Is Development? Journal of Economic Issues, 8 (4), 729-736.
• M. Harris, J. (2000). Basic Principles of Sustainable Development. Medford USA: Global development and environment institute.
• Miller, T., Kim , A., Roberts, J., & Tyrrell, P. (2021). 2021 Index of Economic Freedom. Massachusetts: The Heritage Foundation.
• Mincer, J. (1984). Inter-Country Comparisons of Labor Force Trends and of Related Developments: An Overview. Journal of Labor Economics, 3 (1), 1-32. Moser, C. (1993). Gender Planning and Development: TheoryDevelopment: Theory Practice and Training. London: Routledge.
• Nazlıoğlu, Ş. (2010). Makro İktisat Politikalarının Tarım Sektörü Üzerine Etkileri: Gelişmiş ve Gelişmekte Olan Ülkeler İçin Bir Karşılaştırma. Kayseri: Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Nıkolaev, B. (2014). Economic Freedom and Quality of Life: Evidence from the OECD’s Your Better Life Index. The Journal of Private Enterprise,, 29 (3), 1-35. North, D., & Thomas , R. (1973). The rise of the western world: A new economic history. Cambridge: Cambridge University Press.
• Özar, Ş. (2012). Geçmişten günümüze Türkiye'de kadın emeği. A. Makal ve G. Toksöz (Edt.) içinde, Türkiye’de 1980 sonrası dönemde kadın emeği ve istihdamı politkaları: Kadın hareketi, sendikalar, devlet ve işveren kuruluşları (s. 223-255). Ankara: İmge Yayınevi.
• Özer, M., & Biçerli , K. (2003). Türkiye’de Kadın İşgücünün Panel Veri Analizi. Sosyal Bilimler Dergisi,, 3(1), 56-86.
• Pedronı, P. (2000). Fully Modıfıed Ols For Heterogeneous Cointegrated Panels. Advances in Econometrics, 15, 93-130.
• Pedronı, P. (2001). Purchasing Power Parity Tests in Cointegrated Panels. Review of Economics and Statistics, 83, 727-731.
• Ram, R. (2014). Measuring economic freedom: a comparison of two major sources. Applied Economics Letters, 21 (12), 852–856.
• Rivas, F., & Rossi, M. (2000). Wage Discrimination, in Uruguay (1991-1997). Economics Working Paper(7), 2-21. http://decon.edu.uy/-mito/discri.pdf (10.04.2003) http;//w adresinden alındı
• Rivas, F., & Rossi, M. (2000). Wage Discrimination, in Uruguay (1991-1997). http://decon.edu.uy/-mito/discri.pdf (10.04.2003) http;//w Economics Working Paper. Sen, A. (1983). Development: Which Way Now?. The Economic Journal(93), 745-762
• Samadder, S., Ghosh , K., & Basu, T. (2012). Scaling analysis of prime stock exchange indices of the Emerging Seven (E7) countries. International Journal of Applied Computational Science and Mathematics, 2 (1), 11-22.
• Sarıkaya, M., & Kara , F. (2007). Sürdürülebilir Kalkınmada İşletmenin Rolü: Kurumsal Vatandaşlık. Celal Bayar üniversitesi İİBF, Yönetim ve Ekonomi, 14(2), 221-2233. Schüler, D. (2006). The Uses and Misuses of the Gender-related Development Index and the Gender Empowerment Measure: A Review of the Literature. Journal of Human Development, 7(2), 161-182.
• Sousa, S.C. (2005), Occupational segregation and female labour force participation in Southern Europe. (2005). Florence and Minho: European University Institute. https://pdfs.semanticscholar.org/ adresinden alındı
• Stroup, M. (2010). Kaynakça:Economic Freedom, Democracy and the Quality of Life. NCPA.
• Şahinoğlu, T., & B.Ağıkaya, M. (2021). Kadın İstihdamını Etkileyen Unsurlar ve Bu Unsurların Demografik Özelliklerle İlişkisi: Erzurum İli Örneği. İktisadi İdari ve Siyasal Araştırmalar Dergisi, 6(16), 398-421.
• Tansel, A. (1999Discussion Paper No. 797, .). Public-Private Employment Choice, Wage Differentials and Gender in Turkey. Economic Growth Center /Yale University.
• Tansel, A. (1994). Wage-employment, Earnings and Returns to Schooling for Men and Women in Turkey. Economics of Education Review,, 13(4), 305-320. Tatoğlu, F. (2013). Panel Veri Ekonometrisi (2. Baskı b.). İstanbul: Beta Basım.
• Toksöz, G. (2011). Kalkınmada Kadın Emeği. İstanbul: Varlık Vayınları.
• Topcuoğlu, A., & Ayyıldız, F. (2020). E7 Ülkelerinde Kilit Sektör Analizi. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9 (2), 822-833.
• Tunalı, I., & Başlevent , C. (2001). Married Women’s Participation Choices and Productivity Differentials: Evidence from Urban Turkey. İstanbul: Koç Üniversitesi.
• Tunç, M. (2018). Kalkınmada Kadın Ayrımcılığı ve Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliğinin Rolü: Ülkelerarası Farklı Gelir Gruplarına Göre Yatay Kesit Analiz. Sosyoekonomi, 26 (38), 221-251.
• UNDP. (2019). Human Development Report. 12 4, 2021 tarihinde http://hdr.undp.org/en/2019-report adresinden alındı
• UNW. (2021). Executive Board of the United Nations Entity for Gender Equality and the Empowerment of Women. United Nations.
• Volart, B. (2004). Gender Discrimination and Growth: Theory and Evidence from India. London: DEDPS 42. http://bertaestevevolart.com/research/disc. january2009.pdf adresinden alındı
• Yamak , N., & Topbaş, F. (2004). Kadın emeği ve Cinsiyete Dayalı Ücret Ayrımcılığı. Karadeniz Teknik Üniversitesi İ.İ.B.F Dergisi, 18 (3-4), 143-156
• Yavuz, G., & Serdaroğlu, U. (2010). İktisat ve Toplumsal Cinsiyet.U. Serdaroğlu (Dü.) içinde, Kalkınma ve Kadın (veya Toplumsal Cinsiyet) İlişkilendirilişinin Değişimindeki Kavşaklar (s. 49-101). Ankara: Efil Yayınevi.
• Yaylı, H. (2012). Çevre Etiği Bağlamında Kalkınma, Çevre ve Nüfus. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(15), 151-169.
• Yaylı, H. (2012). Çevre Etiği Bağlamında Kalkınma, Çevre ve Nüfus. Süleyman Demirel, 151-169.
• Yıldırım, F., & Gül , H. (2021). Uluslararası Kalkınma Politikaları ve Kadınların Güçlendirilmesi Üzerine Bir Değerlendirme. MANAS Journal of Social Studies, 10 (1), 679 - 695.
• https://databank.worldbank.org/reports.aspx?source=2&series=DT.DOD.DECT.CD&country=# (2021., 11. 5.).
• https://www.heritage.org/index/about. (5. 11. 2021).
• http://hdr.undp.org/en/data (5. 11. 2021).