İTHALAT HACMİ VE TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN AMPİRİK ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ (2004-2021)

Yıl 2022, Sayı: 36, 83 - 94, 07.08.2022

Metin Çancı , Aykut Alabayır

https://doi.org/10.18092/ulikidince.1054896

Öz

Çalışmamızda ithalat hacmi ve onu etkilemesi muhtemel bir ekonomik gösterge olarak tüketici güven endeksi ele alınmıştır. Bu çalışmanın amacı, üretim ve tüketim ekseninde Türkiye ekonomisine ait ithalat hacmi ve tüketici güven endeksi arasındaki etki ilişkisinin incelenmesidir. Analiz kapsamında, ithalat hacmi ve tüketici güven endeksi olmak üzere toplam iki değişken ve her bir değişken için 2004:01-2021:10 dönemini içeren aylık 214 adet gözlemden oluşan veri seti, ADF Birim Kök Testi, Johansen Eşbütünleşme Analizi ve Toda-Yamamato Nedensellik Testi eşliğinde incelenmiştir. Elde edilen ampirik bulgular incelendiğinde, ithalat hacmi ve tüketici güven endeksi değişkenleri arasında uzun dönemli bir eşbütünleşik ilişkiye ulaşılmamıştır. Tüketici güven endeksinden ithalat hacmine doğru ve ithalat hacminden tüketici güven endeksine doğru bir Granger nedensellik saptanmamıştır.

Anahtar Kelimeler

Dış Ticaret, İthalat, Tüketici Güven Endeksi, Johansen Eşbütünleşme Analizi, Toda-Yamamoto Nedensellik Testi

Destekleyen Kurum

YOK

Proje Numarası

YOK

Teşekkür

YOK

Kaynakça

• Afshar, T., Arabian, G., ve Zomorrodian, R. (2007). Stock return, consumer confidence, purchasing managers index and economic fluctuations. Journal of Business & Economics Research (JBER), 5(8).
• Arısoy, İ. (2012). Türkiye ekonomisinde iktisadi güven endeksleri ve seçilmiş makro değişkenler arasındaki ilişkilerin VAR analizi. Maliye Dergisi, (162), s.304-315.
• Aytekin, İ. (2020). Döviz Kuru Sanayi Üretimi ve Ekonomik Güven Arasındaki İlişkinin Analizi: Türkiye Örneği. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), s.322-330.
• Beşel, F., & Yardımcıoğlu, F. (2016, October). Tüketici güven endeksi ile makro değişkenler arasındaki ilişki. In ICPESS (International Congress on Politic, Economic and Social Studies) (No. 1).
• Bremmer, D. S., & Christ, K. P. (2003). The relationship between consumer sentiment and stock prices. In Annual Conference of the Western Economic Association International, Denver, USA.
• Canöz, İ. (2017). An analysis of macroeconomic variables affecting real sector confidence index: the case of Turkey. International Journal of Commerce and Finance, 3(2), s.37-47.
• Carroll, Christopher D., Jeffrey C. Fuhrer and David W. Wilcox. (1994). Does Consumer Sentiment Forecast Household Spending? If So Why? American Economic Review. December, 84(5), s.1397–408.
• Croushore, D. (2005). Do consumer-confidence indexes help forecast consumer spending in real time?. The North American Journal of Economics and Finance, 16(3), s.435-450.
• Çelik, S., Aslanoğlu, E. & Deniz, P., (2010). “The relationship between consumer confidence and financial market variables in Turkey during the global crisis”, 30th Annual Meeting of the Middle East Economic Association, Atlanta, GA.
• Hsu, C. C., Lin, H. Y., & Wu, J. Y. (2011). Consumer confidence and stock markets: The panel causality evidence. International Journal of Economics and Finance, 3(6),s. 91-98.
• Islam, T. U., & Mumtaz, M. N. (2016). Consumer Confidence Index and Economic Growth: An Empirical Analysis of EU Countries. EuroEconomica, 35(2).
• Kandır, S. Y. (2006). Tüketici güveni ve hisse senedi getirileri ilişkisi: İMKB Mali sektör şirketleri üzerinde bir uygulama. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(2), s.217-230.
• Korkmaz, T., & Çevik, E. (2009). Reel Kesim Güven Endeksi ile İMKB 100 Endeksi arasındaki dinamik nedensellik ilişkisi. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 38(1), s.24-37.
• Loría, E., & Brito, L. (2004). Is the consumer confidence index a sound predictor of the private demand in the United States?. Estudios de economía aplicada, 22(3), s.795-809.
• Mishkin, Frederic S. (1978). Consumer Sentiment and Spending on Durable Goods. Brookings Papers on Economic Activity. (1), s.217–32.
• Roos, M. W. (2008). Willingness to consume and ability to consume. Journal of Economic behavior & organization, 66(2), s.387-402.
• Spreng, R. A., & Page Jr, T. J. (2001). The impact of confidence in expectations on consumer satisfaction. Psychology & Marketing, 18(11), s.1187-1204.
• Tunalı, H., & Özkan, İ. E. (2016). Türkiye’de Tüketici Güven Endeksi ve Tüketici Fiyat Endeksi Arasindaki İlişkinin Ampirik Analizi. Journal of Economic Policy Researches, 3(2), s.54-67.
• Wang, R. (2020, November). Research on the Relationship between China’s Import and Export Trade and Confidence Index–Dynamic Analysis based on VAR Model. In 2020 2nd International Conference on Economic Management and Model Engineering (ICEMME), s.308-311, IEEE.
• Veri kaynakları: https://www.tuik.gov.tr/