TÜRKİYE’DE KAMU VE ÖZEL SEKTÖR DIŞ BORCUNUN GELİR DAĞILIMI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: FOURİER ADL EŞBÜTÜNLEŞME TESTİ

Yıl 2022, Sayı: 37, 205 - 222, 11.11.2022

Murat Can Genç , Levent Yahya Eser , İlknur Ekinci

https://doi.org/10.18092/ulikidince.1174044

Öz

Borçlanmanın, ekonomik ve sosyal etkileri literatürde oldukça dikkat çeken bir araştırma alanını oluşturmaktadır. Bu çalışma, kamu ve özel sektörün dış borçlanmasının gelir dağılımı üzerindeki etkisini Türkiye ekonomisi için ampirik olarak test etmek amacıyla yapılmıştır. Çalışmada öncelikle Türkiye’de dış borçlanma ve gelir dağılımındaki gelişmeler hakkında bilgi verilmiş, ardından konuya ilişkin teorik ve ampirik literatür ele alınmıştır. Çalışmanın uygulama bölümünde ise, Türkiye ekonomisi için 1989-2019 döneminde kesirli frekanslı fourier ADL eşbütünleşme yöntemi ve dinamik EKK tahmini ile dış borçlanmanın kamu ve özel sektör olarak sınıflandırılarak gelir dağılımı üzerindeki etkisi ampirik sınanmıştır. Elde edilen model sonuçlarına göre, kamu ve özel sektörün dış borçlanmasının incelenen dönemde gelir eşitsizliğini artırdığı ve özel sektör dış borçlanmasının kamu borçlanmasına görece gelir dağılımını daha olumsuz etkilediği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Dış borç, Kamu Sektörü, Özel Sektör, Gelir Dağılımı, Türkiye

Kaynakça

• Akram, N. (2013), External Debt And Income Inequality In Pakistan, Pakistan Business Review, 15(3), 368-385.
• Akram, N. (2016), “Public Debt And Pro-Poor Economic Growth Evidence From South Asian Countries”, Economic Research-Ekonomska Istraživanja, 29:1, 746-757,
• Arslan, F. P. (2019), Public Debt and Income Inequalıty in Turkey”, İktisat Araştırmaları Dergisi, 3(2), 91-109.
• Banerjee, P., Arčabić, V., ve Lee, H. (2017), “Fourier ADL cointegration test to approximate smooth breaks with new evidence from crude oil market”, Economic Modelling, 67, 114-124.
• Becker R, Enders W, Lee J (2006). “A stationarity test in the presence of an unknown number of smooth breaks”, J Time Ser Anal, 27(3):381–409
• Bükey, M. A. ve Çetin, I. B. (2017), “Türkiye’de Gelir Dağılımına Etki Eden Faktörlerin En Küçük Kareler Yöntemi ile Analizi”, Maliye Araştırmaları Dergisi, 3(1), 103-117.
• Christiano, L.J., (1992), “Searching for a Break in GNP”, Journal of Business and Economic Statistics, 10:237-250.
• Christopoulos DK ve León-Ledesma MA (2010), “Smooth breaks and nonlinear mean reversion: post-Bretton Woods real exchange rates”, Journal of International Money Finance, 29(6):1076–1093.
• Clemente, J., Montañés, A., & Reyes, M. (1998). “Testing for a unit root in variables with a double change in the mean”, Economics Letters, 59(2), 175–182.
• Dickey, D. A., ve Fuller, W. A. (1979). “Distribution of the estimators for autoregressive time series with a unit root”, Journal of the American statistical association, 74(366a), 427-431.
• Dickey, D. A., ve Fuller, W. A. (1981). “Likelihood ratio statistics for autoregressive time series with a unit root”, Econometrica: journal of the Econometric Society, 49(4), 1057-1072.
• Engle, R. F. ve Granger, C. W. (1987). “Cointegration and Error Correction: Representation, Estimation and Testing”, Econometrica, 55(2) 251-276.
• Ertekin, Ş. (2018), “Kamu Borçlarının Gelir Dağılımı Üzerine Olası Etkileri: Oecd Ülkeleri Üzerine Panel Nedensellik Analizi”, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 16(4), 334-348.
• Eser, L. Y. ve Birinci, N. (2014), “İç ve Dış Borç Tercihini Etkileyen Faktörler, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 10(23), 31-51.
• https://fsolt.org/swiid/, The Standardized World Income Inequality Database (18.02.2022).
• Ilkay, S. C., Yilanci, V., Ulucak, R., ve Jones, K. (2021), “Technology spillovers and sustainable environment: Evidence from time-series analyses with Fourier extension”, Journal of Environmental Management, 294, 113033.
• Jianu, I. (2017), “The impact of private sector credit on income inequalities in European Union (15 member states)”, Theoretical and Applied Economics, XXIV(2-611) 61-74.
• Lee, J. ve Strazicich, M. C. (2003). “Minimum LM unit root test with two structural breaks”, Review of Economics and Statistics, 85(4), 1082–1089. Lee, J., & Strazicich, M. C. (2004). “Minimum LM unit root test with one structural break Manuscript”, Department of Economics, Appalachian State University, 1–16.
• Li, J. ve Yu, H. (2014) “Income inequality and financial reform in Asia: the Role of Human Capital”, Applied Economics, 46:24, 2920-2935.
• Loko, B. vd. (2003), “The Impact of External Indebtedness on Poverty in low-Income Countires”, IMF Working Paper, No:61.
• Lumsdaine, R. L., ve Papell, D. H. (1997). “Multiple trend breaks and the unit-root hypothesis”, Review of economics and Statistics, 79(2), 212-218.
• Maier, Rolf (2005), “External Debt and Pro-Poor Growth”, Proceedings of the German Development Economics Conference, Kiel, No. 23, Verein für Socialpolitik, Ausschuss für Entwicklungsländer, Hannover.
• Marchionne, F. ve Parekh, S. (2014), “Growth, Debt, and Inequality” SSRN, https://ssrn.com/abstract=2496659. (05.11.2021).
• Narayan, P. K., & Popp, S. (2010). “A new unit root test with two structural breaks in level and slope at unknown time”, Journal of Applied Statistics, 37(9), 1425–1438.
• Obiero, W.L. ve Topuz, S.G. (2021), "Do Public And Internal Debt Cause Income Inequality? Evidence From Kenya", Journal of Economics, Finance and Administrative Science, Vol. ahead-of-print No. ahead-of-print. https://doi.org/10.1108/JEFAS-05-2021-0049.
• Perron, P. (1997). “Further evidence on breaking trend functions in macroeconomic variables”, Journal of econometrics, 80(2), 355-385.
• Perron, P., (1989), “The great crash, the oil price shock, and the unit root hypothesis”, Econometrica 57, 1361–1401.
• Perron, P., ve Vogelsang, T. J. (1992). “Nonstationarity and level shifts with an application to purchasing power parity”, Journal of business & economic statistics, 10(3): 301-320.
• Phillips, P. C., ve Perron, P. (1988). “Testing for a unit root in time series regression”, Biometrika, 75(2), 335-346.
• Salti, N. (2015), "Income Inequality and The Composition Of Public Debt", Journal of Economic Studies, Vol. 42 No. 5, pp. 821-837.
• Sayed, A. (2020), “Income Inequality and Public Debt: What Can Be Learned from the Lebanese Indebtedness?”, Business and Economic Research, 10(4), 83-106.
• Sugözü, H. İ. (2010), Devlet Borçları IMF-Dünya Bankası ve Türkiye, Nobel Yayınevi, Ankara.
• Sugözü, H. İ., Erdoğan, S. ve Ulaşan, E. (2017), “Faiz Harcamalarının Gelir Dağılımına Etkisi ve Gelir Dağılımını Bozan Faktörler Üzerine Bir Uygulama: Türkiye Örneği”, Turkish Studies, 12(12), 231-250.
• Sümer, E. (2021), Türkiye’de Dış Borç Faiz Ödemelerinin Gelir Dağılımına Etkisi: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı (1989-2019 Dönemi), Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 9(1), 42-58.
• T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı, (2022), İstatistikler.
• Teyyare, E. ve Sayaner, K. (2018), “Türkiye’de Gelir Eşitsizliğinin Maliye Politikası Araçları Ve Kurumsal Faktörler Açısından Analizi Ve Çözüm Önerileri”, Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 309-334.
• Topuz, S. G. (2021), “Türkiye’de Bütçe Açığı, Kamu İç Borcu ve Gelir Eşitsizliği İlişkisi”, Optimum Journal of Economics and Management Sciences, 8(1), 75-90.
• World Bank (2022), World Development Indicators. You, J. ve Dutt, A. (1996), “Government Debt, Income Distribution and Growth”, Cambridge Journal of Economics, 20(3), 335-351.
• Yurdaoğ, V., Akça, H. ve Albayrak, M. (2021), “2000 Sonrası Dönemde Türkiye’nin İç Ve Dış Borç Yapısının Analizi”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 30(3), 88-101.
• Zivot E. ve Andrews DWK (1992), “Further evidence on the great crash the oil-price shock and the unit-root hypothesis”, J Bus Econ Stat, 10(3): 251–270